Οι ευρωεκλογές δεν αναδεικνύουν κυβέρνηση ούτε καθορίζουν τη σύνθεση του κοινοβουλίου, ωστόσο το αποτέλεσμα των εκλογών της 9ης Ιούνη θα διαμορφώσει εν πολλοίς το πολιτικό τοπίο στη χώρα. Συνεπώς, οι ευρωεκλογές είναι κάτι σαν προκριματικές ή σαν το πρώτο ημίχρονο, που θα αφήσει αποτύπωμα και εντυπώσεις, αλλά όλοι θα περιμένουν με αγωνία το δεύτερο.
Αυτή είναι μια πρώτη ανάγνωση, καθώς υπάρχει το ενδεχόμενο το αποτέλεσμα των εκλογών να μην είναι ανώδυνο και να δημιουργήσει σοβαρές αναταράξεις στο εσωτερικό αρκετών κομμάτων. Αν, για παράδειγμα, η Νέα Δημοκρατία πέσει κάτω από το 30%, θα είναι ηχηρό μήνυμα για τον Κυριάκο Μητσοτάκη και την κυβέρνησή του. Η τυχόν άνοδος της ακροδεξιάς, κυρίως της Ελληνικής Λύσης, θα δώσει επιπλέον επιχειρήματα στην ακροδεξιά σαμαρική πτέρυγα να αμφισβητήσει την πολιτική της ηγεσίας του κόμματος.
Η μάχη της δεύτερης θέσης
Ανάλογες αναταράξεις θα υπάρξουν στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ αν ο στόχος του δεύτερου κόμματος δεν επιτευχθεί. Ο Νίκος Ανδρουλάκης θα βρεθεί σε πολύ δύσκολη θέση και θα χρειαστεί να επιστρατεύσει νέα επιχειρήματα, που δεν είναι εύκολο να βρεθούν, για να παραμείνει στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ. Ο εκπρόσωπος Τύπου του κόμματος Θανάσης Γλαβίνας ανέφερε ότι στόχος του ΠΑΣΟΚ είναι η αύξηση των ποσοστών του και η κατάληψη της δεύτερης θέσης. Φρόντισε μάλιστα να επιτεθεί στον ΣΥΡΙΖΑ και προσωπικά στον πρόεδρό του, λέγοντας ότι «ο Στ. Κασσελάκης έχει φύγει από τις αξίες της αριστεράς και ότι η ιδεολογία του ΣΥΡΙΖΑ είναι ο φανφαρισμός».
Ως προς τον ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ η δεύτερη θέση φαίνεται να έχει κατά κάποιο τρόπο εξασφαλιστεί, αν και μετά τις δηλώσεις Κασσελάκη περί ανατροπής ο πήχης έχει ανέβει. Σε περίπτωση, λοιπόν, που το ποσοστό του κόμματος περιοριστεί στα μέχρι τώρα δημοσκοπικά ευρήματα, με το ΠΑΣΟΚ κοντά του και την Νέα Αριστερά εντός ευρωκοινοβουλίου, δίνει το δικαίωμα στην «εσωκομματική αντιπολίτευση» να θέσει θέμα ηγεσίας. Ασφαλώς και δεν είναι εύκολο, καθώς ο Στέφανος Κασσελάκης έχει προειδοποιήσει ότι το συνέδριο του Σεπτεμβρίου ανεξάρτητα αποτελέσματος θα είναι συνέδριο επανίδρυσης με ό,τι αυτό σημαίνει.
Το μόνο σίγουρο είναι πως η Ευρώπη απουσιάζει από την προεκλογική ατζέντα. Τα περισσότερα κόμματα εστιάζουν το ενδιαφέρον και το λόγο τους στα εσωτερικά ζητήματα λες και οι εκλογές δεν αφορούν την Ευρώπη και το μέλλον της. Ακόμα και το προσφυγικό ζήτημα, κατεξοχήν ευρωπαϊκό και παγκόσμιο, προσεγγίζεται ως ελληνοτουρκικό ή ζήτημα ασφάλειας.
Με το βλέμμα στους ακροδεξιούς ψηφοφόρους
Η ορατή άνοδος της ακροδεξιάς στην Ευρώπη, ακόμα και νεοναζιστικών μορφωμάτων, δεν δείχνει να αξιολογείται όπως θα έπρεπε. Ενίοτε πολιτικά κόμματα επιχειρούν να περιορίσουν τη διαρροή ψηφοφόρων τους προς την άκρα δεξιά, υιοθετώντας επί της ουσίας την ατζέντα της ή μέρος αυτής. Η Νέα Δημοκρατία τοποθέτησε στο ψηφοδέλτιό της τον Φρέντη Μπελέρη στέλνοντας μήνυμα στους δυσαρεστημένους ακροδεξιούς οπαδούς της, ο Κ. Μητσοτάκης τρέχει από εκκλησία σε εκκλησία μήπως και μειώσει τη δυσαρέσκεια των πιστών εξαιτίας του νόμου για το γάμο των ομόφυλων ζευγαριών, στέλνει «μπλε μπλε» υπουργούς του στην Βόρεια Ελλάδα με σκοπό να ανακόψει τη φυγή ψηφοφόρων κυρίως προς τον Βελόπουλο, αλλά και προς Νίκη και Λατινοπούλου.
Ωστόσο και ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ ακολουθεί με το δικό του τρόπο, με τρόπο Κασσελάκη αν θέλουμε να είμαστε ακριβείς, το παιχνίδι προσέλκυσης συντηρητικών ή ακόμα και ακροδεξιών ψηφοφόρων. Γιατί δεν είναι μόνο το ΝΑΤΟ ως ιερή συμμαχία, δεν είναι μόνο η υπερψήφιση των «αμυντικών δαπανών», είναι και η υιοθέτηση του «πατρίς θρησκεία οικογένεια», το θαύμα κατά τη διάρκεια της βάπτισής του και η συνεχής παρουσία του στις εκκλησίες. Η πολιτική αυτή, βέβαια, δημιουργεί κενό στα αριστερά, το οποίο κυρίως η Νέα Αριστερά, αλλά και το ΜέΡΑ 25, επιχειρούν να καλύψουν. Ίσως γι’ αυτό άλλωστε, ο πρώην υπουργός της ΝΔ και συνεργάτης πλέον του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ Άρης Σπηλιωτόπουλος, ο οποίος αυτοχαρακτηρίστηκε «κασσελακικός» και όχι συριζαίος, δημόσια τον συμβούλεψε να απευθύνεται τόσο στους κεντρώους και συντηρητικούς ψηφοφόρους όσο και στον κόσμο, που είχε ψηφίσει ΣΥΡΙΖΑ στις προηγούμενες εκλογές. Δύσκολο εγχείρημα, καθώς ως φαίνεται οι μισοί ψηφοφόροι του ΄23 εύλογα αποστασιοποιούνται από το κόμμα Κασσελλάκη, ενώ και στο εσωτερικό του κόμματος, ένα μήνα πριν τις εκλογές, η αμφισβήτηση παραμένει και είναι δημόσια. Η πιο χαρακτηριστική διαφοροποίηση προήλθε από τον πρώην πρόεδρο του κόμματος Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος παρότι δεν κατονόμασε τον Στ. Κασσελάκη είπε: «Πρέπει να καταστήσουμε σαφές πως η απάντηση στην ακροδεξιά δεν είναι η αντιπολιτική. Ούτε η μεταπολιτική, που επικεντρώνεται στο να γίνεσαι viral, αλλά να κινητοποιείς τους πολίτες στη βάση προοδευτικών πολιτικών». Αλλά και ο Διονύσης Τεμπονέρας συνεχίζοντας τον μοναχικό τους δρόμο εντός του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, επανήλθε στη γνωστή του πρόταση για «Μέτωπο Δημοκρατίας» για να εισπράξει απαξιωτική απάντηση από τον πρώην «τσιπρικό» και νυν «κασσελακικό» Νίκο Καρανίκα, ο οποίος έγραψε για τον Τεμπονέρα «τρεις μήνες πέρασαν και ακόμα αναπολείς την υπονόμευση του προέδρου Κασσελάκη μάλλον». Ενδεικτικό του κλίματος στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ και η δήλωση Πολάκη με αφορμή την απόσυρση της AstraZeneca από την αγορά εμβολίων. Λαύρος ο Π. Πολάκης, που το θεώρησε προσωπική δικαίωση και ευκαιρία να επιτεθεί στην Νέα Αριστερά, συγκεκριμένα σε Ξανθό και Ηλιόπουλο για την τότε θέση τους, αλλά –εδώ είναι το ενδιαφέρον ως προς τα εσωκομματικά του ΣΥΡΙΖΑ- και στον Αλέξη Τσίπρα. Η ανάρτηση Πολάκη συγκέντρωσε πολλά λάικ, αλλά και σχόλια, στα οποία παραδόξως απουσιάζει η υπεράσπιση του πρώην δημοφιλούς προέδρου. Σαν να μην είχε διατελέσει ποτέ πρόεδρος ή σαν να είχε αποχωρήσει μαζί με τα στελέχη, τα οποία σήμερα συγκροτούν την Νέα Αριστερά. Άμεση ήταν η αντίδραση της Νέας Αριστεράς, με τον Νάσο Ηλιόπουλο να απαντά στον Π. Πολάκη «ο τρόπος με τον οποίο επιτίθεται όχι μόνο σε αντιπάλους, αλλά ακόμα και σε ανθρώπους που υποτίθεται ότι είναι ακόμα στο ίδιο κόμμα (;) αποτελεί στοιχείο παρακμής και εκφυλισμού. Τις αυταρχικές και αντιδραστικές δυνάμεις δεν τις κερδίζεις με το να αγκαλιάζεις όψεις της πολιτικής τους, αλλά μέσα από σύγκρουση. Αυτό θα κάνει η Νέα Αριστερά».
Στα αριστερά του χάρτη
Όλα αυτά δημιουργούν προϋποθέσεις εκλογικής ενίσχυσης της Νέας Αριστεράς, η οποία όμως αντιμετωπίζει πρόβλημα ορατότητας στο ευρύτερο κοινό. Είναι το αγκάθι, που θα κληθεί να αντιμετωπίσει αυτές τις τέσσερις κρίσιμες εβδομάδες. Έχοντας κερδίσει το στοίχημα της σοβαρότητας, η Νέα Αριστερά καλείται να αποδείξει ότι είναι ταυτόχρονα μια δύναμη ριζοσπαστική και κινηματική, ικανή να εμπνεύσει με το λόγο και τις πρωτοβουλίες της, μέρος του κοινωνικού σώματος, που δεν αρκείται στις εύκολες ή λαϊκίστικες απαντήσεις. Η βίαιη μετατόπιση του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ προς τα δεξιά αφήνει πολλά περιθώρια, αν και όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις κέρδη, έστω και μικρά, έχει τόσο το ΚΚΕ, όσο και το ΜέΡΑ25 και η Πλεύση Ελευθερίας. Παράλληλα, η αδιευκρίνιστη ψήφος παραμένει ψηλά και πολλά θα κριθούν, ενδεχομένως την τελευταία εβδομάδα.
Την περασμένη Πέμπτη ο πρόεδρος της Κ.Ο. της Νέας Αριστεράς Αλέξης Χαρίτσης, ο οποίος σήμερα Σάββατο περιοδεύει στην Νέα Ιωνία, δημοσιοποίησε πρωτοβουλία του κόμματος για το παλαιστινιακό, με την οποία απευθύνεται στα κόμματα της δημοκρατικής αντιπολίτευσης. Στην επιστολή προς τον ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ και Πλεύση Ελευθερίας, η Νέα Αριστερά ζητάει, ανάμεσα σε άλλα, την αναγνώριση του κράτους της Παλαιστίνης κατ’ εφαρμογή της ομόφωνης απόφασης της Βουλής το 2015. Επίσης, την άμεση επιστροφή της φρεγάτας «Ύδρα» από την Ερυθρά Θάλασσα και τη διεξαγωγή προ ημερήσιας διάταξης συζήτηση στην βουλή για τις πρωτοβουλίες που πρέπει να πάρει η χώρα. Άμεση ήταν η αντίδραση του ΚΚΕ, που χαρακτήρισε υποκριτική την πρωτοβουλία και ότι «οι προτάσεις της Νέας Αριστεράς το μόνο που κάνουν είναι να δημιουργούν αυταπάτες τόσο για το ρόλο της κυβέρνησης και της ΕΕ, όσο και για τη στάση άλλων κομμάτων της αντιπολίτευσης». Το ζήτημα, αναφέρει στην ανακοίνωσή του το ΚΚΕ είναι η οργάνωση της πάλης του λαού και της νεολαίας για την υπεράσπισης των παλαιστινίων.
Π. Εγγλέζος
