Εντελώς διαφορετική τη φανταζόμασταν πέρυσι τέτοιον καιρό την εβδομάδα που διανύουμε, με την 25η Μαρτίου της εμβληματικής επετείου στην καρδιά της. Ο κορωνοϊός ήταν ήδη εδώ, ούτε το δυσμενέστερο σενάριο όμως δεν θα μπορούσε να προβλέψει ότι έπειτα από έναν ολόκληρο χρόνο η οικουμένη, και η Ελλάδα ως τμήμα της, θα βρίσκονται σε δεινή θέση, υγειονομικά, οικονομικά, ψυχολογικά. Με τη μελαγχολία και τον φόβο κυρίαρχα συναισθήματα.

Το μοναδικό θετικό νέο –τα εμβόλια που κατασκευάστηκαν εν τω μεταξύ– θα ήταν ικανό να αντιρροπήσει ή έστω να αμβλύνει τη μελαγχολία, αν δεν ήταν ήδη φανερό ότι τα πάντα, άρα και ο εφοδιασμός κάθε χώρας με δόσεις εμβολίων, εξαρτώνται από έναν σκληρό πολιτικοοικονομικό πόλεμο, που ανατρέπει κάθε προγραμματισμό. Γι’ αυτό και είναι φρονιμότερο, ή απλώς κοινωνικά υπεύθυνο, να μην εξαγγέλλονται με αυτοαναπαραγόμενη απερισκεψία ανοίγματα –του λιανεμπορίου, των σχολείων, του τουρισμού– που η πραγματικότητα τα διαψεύδει ταχύτατα, αποκαλύπτοντας τον ψευδαισθησιογόνο επικοινωνιακό χαρακτήρα τους. Οσο για τις περίφημες «βαλβίδες αποσυμπίεσης», απλώς επιβεβαιώνουν την παραδοσιακή ευρηματικότητά μας στην κατασκευή ευφημισμών· η αλήθεια τους απέχει πολύ από την ευχαρίστηση που αφειδώς υπόσχονται.

Σε έδαφος λύπης, αγωνίας και μιας ολονέν διευρυνόμενης κοινωνικής δυσφορίας, στο έδαφος δηλαδή των 7.531 θανάτων, των δημόσιων νοσοκομείων με τους εκτός ΜΕΘ διασωληνωμένους, του εξουθενωμένου προϋπολογισμού αμέτρητων σπιτιών, της τραυματισμένης εξ αποστάσεως παιδείας, είναι δύσκολο να καλλιεργηθούν αισθήματα εορτής, και μάλιστα συμμετοχικής. Αν προ πανδημίας η κυριότερη ανησυχία μας ήταν ο βαθμός επικάλυψης της επετείου από το αναπόφευκτο κιτς, φέτος, σήμερα, η αγωνία έχει διαφορετικά γνωρίσματα, κάθε άλλο παρά αισθητικής τάξεως.

Φυσικά και θα τιμήσουμε την ιερή μνήμη μιας Επανάστασης που της οφείλουμε την ελεύθερη ύπαρξή μας· έστω και σε περιβάλλον εμποδισμένης γιορτής, θα βρει ο καθείς τον τρόπο να δείξει το σέβας του. Αν ωστόσο ισχύουν έστω και σε μικρό, μικρότατο βαθμό όσα λέγονται επί ένα δωδεκάμηνο τώρα, και από χείλη επίσημα, για τους ήρωες της εποχής μας, το προσωπικό των δημόσιων νοσοκομείων, ας τους ανταμείψουμε επιτέλους. Οχι οικονομικά, δεν είναι αυτή η αξίωσή τους. Ας τους ανταμείψουμε ενισχύοντας ουσιαστικά το ΕΣΥ, έστω την ύστατη ώρα. Ωστε να μπορούν να πολεμούν για τη ζωή των νοσούντων συνανθρώπων μας με περισσότερα όπλα στη διάθεσή τους.