Βγαίνεις από την παλιά εθνική Αντιρρίου-Ιωαννίνων, περνάς Αιτωλικό και Νεοχώρι, οδηγείς κατά μήκος ενός καναλιού κι έπειτα, για καμιά δεκαπενταριά χιλιόμετρα διασχίζεις ένα τοπίο μεταξύ αφρικανικής σαβάνας και βάλτων Λουιζιάνας (και τα δύο μόνο κινηματογραφικά τα ξέρω, μη νομίζετε). Απέραντες εναλλαγές χαμηλής βλάστησης και βαλτόνερων με πελεκάνους, πελαργούς, τουρλίδες, αγριόχηνες, χιλιάδες ροζ φλαμίγκο μεταξύ χειμώνα και άνοιξης, φίδια που την άνοιξη πέφτουν θύματα γενοκτονίας από εποχούμενους φυσιολάτρες, και αγελάδες αμολημένες για ολοήμερη βόσκηση – «φοβερό κρέας θα έχουν», το αναπόφευκτο κανιβαλικό σχόλιο των εισβολέων. Αυτή είναι η πρώτη έκπληξη για όποιον διασχίζει πρώτη φορά τον υδροβιότοπο του Λούρου Αιτωλοακαρνανίας. Το βλέπω χρόνια, ως σώγαμπρος της περιοχής, αλλά δεν έχει σταματήσει να με εκπλήσσει.
Η δεύτερη έκπληξη είναι το τέλος της διαδρομής. Η αμμώδης παραλία επτά χιλιομέτρων, με αμμοθίνες, αραιή, χαμηλή βλάστηση, αβαθή για εκατοντάδες μέτρα και κατακάθαρη θάλασσα εκεί που ο Πατραϊκός φιλιέται με το Ιόνιο. Μπιτσόμπαρα, ξαπλώστρες, ομπρέλες, αυτοσχέδιες καταλήψεις αμμουδιάς, ερειπιώνες ξύλων και μετάλλων από αρπαχτούλες παρελθόντων ετών στο θαλάσσιο μέτωπο. Και πίσω από αυτό, αυθαίρετες κατασκευές, απόπειρες παραθεριστικών κατοικιών χωρίς φως-νερό-τηλέφωνο, γιατί καμιά τέτοια δραστηριότητα δεν επιτρέπεται στην περιοχή Natura, πρόσθετα προστατευμένη από τη Συνθήκη Ραμσάρ. Τρίχες προστασία. Η φύση αυτοπροστατεύεται. Τα κουνούπια κάνουν αβίωτη την παραμονή μόλις πέσει ο ήλιος.
Η τρίτη έκπληξη δεν είναι έκπληξη. Σωροί σκουπιδιών παντού. Πλαστικά, χάρτινα, αλουμινένια ποτήρια και κουτάκια, μπάζα κατά μήκος της ακτής και στους παραδρόμους της επίδοξης παραθεριστικής παραγκούπολης. Ολα παράγωγα εταιρειών που πασχίζουν για μηδενικό οικολογικό αποτύπωμα, αφήνοντας στους θνητούς καταναλωτές το δικαίωμα στο δικό τους ρυπαρό αποτύπωμα, συμπεριλαμβανομένων εκκριμάτων και αφοδευμάτων, γιατί Natura είναι, τουαλέτες και βόθροι απαγορεύονται.
«Ωραία η θάλασσα σήμερα», είπε η μεσήλικας κολυμβήτρια. Ηπιε το νεράκι της, ξέπλυνε τα πόδια από την άμμο κι έχωσε διακριτικά τα τρία πλαστικά μπουκαλάκια του ατομικού αποτυπώματός της κάτω από μια ξύλινη κατασκευή, σε μια κίνηση συνενοχής με την κυβέρνηση που πασχίζει για τα μεγάλα συλλογικά αποτυπώματα σε κάθε περιοχή Natura – «κατούρα να φύγουμε».