ΤΑ ΜΠΛΟΚΙΑ

Ειδήσεις και αναλύσεις από τη Λέσβο και την Ελλάδα με αριστερή ματιά!

Δεύτερο Θέμα Οικονομία

Μέτρα τώρα για τους αγρότες και τον αγροτικό τομέα

Νίκος Στουπής

Βρισκόμαστε στο μέσον μιας εξελισσόμενης παγκόσμιας υγιεινολογικής κρίσης – για τη χώρα μας πάμε προς τη κορύφωση , σύμφωνα με τους αρμόδιους Επιστήμονες ,- που μετατρέπεται σε μάστιγα αφανισμού για μεγάλο μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού, με πολλαπλές και ολέθριες επιπτώσεις σε όλες της σφαίρες (ύπαρξη ζωής , οικονομική, κοινωνική, πολιτισμική, ψυχολογική).


Η  ενασχόληση  της κάθε υπεύθυνης , κοινωνικά ευαίσθητης και ευνομούμενης  πολιτείας, όχι μόνο οριζόντια , ούτε μεροληπτικά, αλλά, στοχευμένα στην ιδιαιτερότητα κάθε κατηγορίας του πληθυσμού και με ευαισθησία στα πιο ευάλωτα τμήματα του, καθίσταται καθήκον πρώτης προτεραιότητας. Στο πρωτογενή τομέα και στον αγροτικό πληθυσμό της χώρας – που μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές – αποτέλεσε στην ουσία εξαίρεση στα όποια μέτρα πρόνοιας έλαβε η Κυβέρνηση- αναφέρεται το παρόν άρθρο, σε μια προσπάθεια ανάδειξης της ιδιαίτερης κατάστασης που βιώνει, και με την κατάθεση προς αξιολόγηση κάποιων ειδικότερων προτάσεων που μπορούν να δώσουν  επί μέρους  λύσεις σε κάποια από αυτά. Η τελευταία απόφαση της ΕΕ , να επιτραπεί το δικαίωμα σε κάθε κράτος μέλος να πάρει μέτρα για την αντιμετώπιση της πολεμικής κατάστασης  με τον ύπουλο και αόρατο εχθρό του Κορωνοιού,  καθ υπέρβαση του συμφώνου Δημοσιονομικής σταθερότητας , αλλά και το πνεύμα στη συνάντηση των Υπουργών Γεωργίας της Κοινότητας μπορεί να υποστηρίξει τη ν  υλοποίηση τους.


Οι αγρότες μας που βρίσκονται σε στάδιο συγκομιδής και εμπορίας της παραγωγής  τους  βρίσκονται σε απόγνωση.  Την ώρα που ο γενικός πληθυσμός έχει ανάγκη  ισχυροποίησης του ανοσοποιητικού του συστήματος  με ποιοτικά τρόφιμα  υψηλής  διατροφικής αξίας και πολλοί από αυτόν δυσκολεύονται ακόμα και οικονομικά  να τα προμηθευτούν, τόνοι γεωργικών προϊόντων φρούτων και λαχανικών  κινδυνεύουν να σαπίσουν στα χωράφια . Η διαρθρωτική αδυναμία συλλογικής  οργάνωσης  των αγροτών πέρα από την παραγωγική διαδικασία, στις φάσεις  τυποποίησης – συσκευασίας  – εμπορίας, η  κυριαρχία στην αγορά της σχέσης ατομικής  διαπραγμάτευσης του με τον «μεσάζοντα», και η εξουσιαστική «οικονομική δικτατορία»  των καρτέλ στην αλυσίδα τροφίμων,  αφήνει ως μόνη διέξοδο την διάθεση στις μικρές σε μέγεθος και συνεχώς υποβαθμιζόμενες  «λαϊκές αγορές». Η απόφαση της Κυβέρνησης στο όνομα αποφυγής του «συνωστισμού των καταναλωτών» να απαγορεύσει τη συμμετοχή των παραγωγών από όμορους Νομούς και να περιορίσει σε αυτές  τη συμμετοχή των εχόντων δικαίωμα παραγωγών, με την υλοποίηση  της μάλιστα πολλές φορές  μέσω  κλήρωσης, ούτε αντιμετώπισε το συνωστισμό και ταυτόχρονα επέτεινε το πρόβλημα των αγροτών. Αποτέλεσμα; Αδυναμία  διάθεσης  προϊόντων,  αδυναμία χρηματικής είσπραξης, αδυναμία κάλυψης εξόδων καλλιέργειας, αδυναμία κάλυψης προσωπικών αναγκών και υποχρεώσεων, αδυναμία επανακαλλιέργειας.


Οι αγρότες μας που βρίσκονται σε στάδιο  έναρξης της παραγωγικής τους διαδικασίας βρίσκονται σε βαθιά περισυλλογή , αβεβαιότητα και ανασφάλεια. Να ξεκινήσουν σπορές και φυτεύσεις ή να τα παρατήσουν; Κορώνα ή γράμματα; Και αν τα παρατήσουν τι μέλει γενέσθαι; Εμφανής η μείωση της εσωτερικής ζήτησης λόγω των περιοριστικών μέτρων και της μειωμένης λόγω ανύπαρκτης ρευστότητας αγοραστικής δυνατότητας. Κακά τα μαντάτα για το τουρισμό που αποτέλεσε τα χρόνια της οικονομικής κρίσης «σωσίβιο». Θα σταματήσουν   οι εισαγωγές και θα μπει φρένο στις Ελληνοποιήσεις; Θα κλείσουν τα σύνορα  σε κρίσιμες εξαγωγικές κατηγορίες αγροτικών προϊόντων  που το ρίξιμό τους στην Εσωτερική αγορά θα την κατακρημνίσει; Τι θα γίνει με την αδυναμία πρόσβασης σε Τραπεζική και Ιδιωτική χρηματοδότηση (πίστωση χορήγησης εισροών από τα  Γεωπονικά  Καταστήματα); Πως θα αντιμετωπιστεί το διαφαινόμενο ήδη τεράστιο πρόβλημα της έλλειψης εργατικών χεριών που συνοδεύεται από την ταυτόχρονη  αύξηση του κόστους  εργασίας;


Και όλους μαζί , προφανώς και πρώτιστα τους απασχολούν θέματα αυτοπροστασίας  από τον ιό σε συνθήκες εργασιακές κατά κύριο λόγο στην ανοικτή ύπαιθρο και κάτω από τις αντιξοότητες  που αυτή συνεπάγεται και που μπορούν να λειτουργήσουν  προσθετικά στους κινδύνους προσβολής από τον ιό, καθώς και θέματα που αφορούν εξ ίσου την προστασία των αγροεργατών που χρησιμοποιούν. Δεν είναι λίγο  ταυτόχρονα  το «βάρος» που τους αναλογεί όσον αφορά την διαχείριση των  τροφίμων ώστε να κλείσει οποιαδήποτε «χαραμάδα» περάσματος του ιού μέσω της τροφικής αλυσίδας


Ορισμένες ρεαλιστικές και εφαρμόσιμες σκέψεις- πέρα από όσα γενικά έχουν ακουστεί-  για το τι θα μπορούσε να γίνει άμεσα:


Οριζόντια Χρηματική Ενίσχυση
I. Για τους αγρότες γενικά, ποσό Υπολογισμένο στη βάση του δείκτη μείωσης της κατανάλωσης – με     βάση τις δηλώσεις καλλιέργειας / συγκομιδής – τους μήνες  αναφοράς διάρκειας της κρίσης, τουλάχιστον Μάρτιο-Απρίλιο-Μάιο,
II. Για τους έχοντες Άδεια Λαϊκής  εντός Περιφέρειας , στη βάση του μέτρου λειτουργίας  τους  (1 παρουσία κάθε 2 ή 3 λαϊκές)  ενίσχυση 50 έως 70% στη βάση υπολογισμού προσόδου με αντικειμενικό σύστημα ως προς τις δηλωμένες καλλιέργειες στην άδεια τους. Προτιμότερη βέβαια , η επιλογή της δυνατότητας  χωροταξικής διασποράς μιας λαϊκής  δήμου,  στα όρια συνοικιών του , με τον ανάλογο καταμερισμό παραγωγών
III. Για τους έχοντες Άδεια Λαϊκής  εκτός Περιφέρειας, να υλοποιηθεί το αίτημα Βουλευτών ΣΥΡΙΖΑ, να αρθεί η απαγόρευση και να ενταχθούν στη προηγούμενη περίπτωση
IV. Για τις επιχειρηματικές Βιομηχανικού τύπου εντατικές καλλιέργειες και εκτροφές, απολογιστικά στη βάση πραγματικής μείωσης του τζίρου τους από  φορολογικά παραστατικά μ.ό. τριετίας
Δυνατότητα τρίμηνης  κατ αρχήν παράτασης φορολογικών – ασφαλιστικών  υποχρεώσεων  και εισφορών ΕΛΓΑ, και διαμοιρασμός  – διάχυσή τους  σε 12 μελλοντικές δόσεις
Για όλους τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες Άτοκο διετές Καλλιεργητικό Δάνειο με την εγγύηση  του Ελληνικού Δημοσίου στο 1/3 της αξίας του κόστους παραγωγής  υπολογιζόμενου με αντικειμενικό σύστημα στη βάση των 3 τελευταίων ΟΣΔΕ, με πίστωση στη Κάρτα του Αγρότη.


Αγροτικό Αφορολόγητο πετρέλαιο
Φτηνότερο κατά 30% Αγροτικό ρεύμα άρδευσης – στους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες και ανεξάρτητα της διαδικασίας  αδειών χρήσης νερού- τουλάχιστον  για την  καλλιεργητική σαιζόν Μάρτιος –Σεπτέμβριος . Επανασυνδέσεις ρεύματος  για ένα εξάμηνο σε όλους  τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες. 
Με νομοθετική ρύθμιση  ή σε συνεννόηση με τις συστημικές Τράπεζες, ταυτόχρονος συμψηφισμός εισφορών και αποζημιώσεων των αγροτών στον ΕΛΓΑ στις περιπτώσεις  που έχει δημιουργηθεί  δικαίωμα  αλλά δεν υλοποιείται εξ αιτίας   χρέους εισφορών
Με νομοθετική ρύθμιση,  προκαταβολή  από τον ΕΛΓΑ έναντι ζημίας, στο μίνιμουμ του αποδεκτού ύψους  ζημίας,  στη βάση της δήλωσης ζημίας και του ΟΣΔΕ, ανεξάρτητα της μη ολοκλήρωσης του πορίσματος ελέγχου. Αν χρειαστεί , στη βάση της  πρόβλεψης του συστατικού Νόμου του ΕΛΓΑ,  χρηματοδότηση του οργανισμού από τον προϋπολογισμό
Προκαταβολή στη βάση του μ.ο. προηγούμενης καταβαλλόμενης τριετίας  του 1/3 –έως 1 /2 της Ενιαίας Ενίσχυσης 2020 μέσα στο Μάιο, ανεξάρτητα της ολοκλήρωσης των διαδικασιών του ΟΣΔΕ
Ειδικά όσον α αφορά  τους Αγρότες που συμμετέχουν σε επενδύσεις  του  ΠΑΑ
Παράταση όλων των καταληκτικών ημερομηνιών , τουλάχιστον κατά 3 μήνες
Στο τέλος του τριμήνου, απαίτηση υπογραφής ΥΔ  των δικαιούχων αν θα υλοποιήσουν , ώστε να πάμε σε επιλαχόντες  ή νέες προκηρύξεις
Αλλαγή πλαισίου ώστε να αντικατασταθεί η υποχρέωση  υλοποίησης του 20% του έργου στο πρώτο χρόνο, με την υποχρέωση υλοποίησης  50% του έργου στο δεύτερο χρόνο
Όσοι έχουν υλοποιήσει 75% του έργου με τη λήξη του χρονικού διαστήματος ν+3, το υπόλοιπο  του ποσού να μη πάει έργο  γέφυρα αλλά σε λογική χρόνου ν+4


Άμεση κινητοποίηση των χρηματοδοτικών εργαλείων
Εννοείται, πως καθίσταται επιτακτική ανάγκη η επιτάχυνση υλοποίησης και πληρωμής των Δημόσιων έργων του ΠΑΑ, και η άμεση προετοιμασία προκήρυξης των υπόλοιπων  μέτρων του ΠΑΑ που είναι παρκαρισμένα. Ιδιαίτερα το μέτρο της Συμβουλευτικής (100 εκ) που συνδυασμένα με τη ψηφιοποίηση της γεωργίας και τη καινοτομία θα βοηθήσει στη μείωση του κόστους παραγωγής, στην αύξηση της προστιθέμενης αξίας των γεωργικών προϊόντων, και τη μείωση των επιπτώσεων στην υγεία των αγροτών και το περιβάλλον.
Ιδιαίτερα μέτρα θα πρέπει να ληφθούν  για την υποστήριξη των Γεωπονικών καταστημάτων που ουσιαστικά σήμερα παραμένουν ανοιχτά για να υποστηρίξουν τη γεωργική παραγωγή, έχουν υποστεί τεράστια μείωση του τζίρου και της ρευστότητας τους, «χρηματοδοτούν» στην ουσία άτοκα και με τεράστιες επισφάλειες  τον αγροτικό τομέα, υποκαθιστώντας το ανύπαρκτο χρηματοπιστωτικό σύστημα, σε συνθήκες μάλιστα απουσίας  ρευστότητας από  τον εξαφανισμένο «ερασιτέχν稻 πελάτη.
Όσον αφορά Ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις και  Μεταχρονολογημένες επιταγές. Μετακύλιση, τουλάχιστον τρίμηνη, στη βάση ότι τα καταστήματα λειτουργούν ως πιστωτικά ιδρύματα για τους αγρότες με πολύ μεγαλύτερο ρίσκο από κάθε άλλη φορά
Για τα Ληγμένα – Αποσυρόμενα φυτοπροστατευτικά προϊόντα , αυτής  της  περιόδου, λόγω μειωμένης ζήτησης  που η αγορά τους είχε γίνει με βάση νορμάλ πρόβλεψη , να επιστρέφονται στις εταιρείες παραγωγής-διακίνησης τους
Να χορηγηθούν Άτοκα, για 2 χρόνια, δάνεια μέχρι το ύψος ¼  του τζίρου των ετήσιων αγορών τους  στη βάσει του μ. ο.  της  προηγούμενης τριετίας , με ορίζοντα εξόφλησης πενταετία
Για 3 μήνες τουλάχιστον και μέχρις ότου διαρκέσει η πανδημία, κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών των εργαζομένων τους , με υποχρέωση διατήρησής τους για τουλάχιστον ένα χρόνο
Εφάπαξ  μηνιαίο επίδομα  ίσο με το μισθό της σύμβασης  των Γεωπόνων

*Πρώην Γ. Γρ. ΥΠΑΑΤ, και πρώην Προέδρου του ΕΛΓΑ