Μεγάλοι κερδισμένοι είναι οι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες για εισοδήματα έως 20.000 ευρώ με μηδενικές ή μειωμένες φορολογικές επιβαρύνσεις επί των εισοδημάτων και χαμένοι οι μη κατ΄ επάγγελμα αγρότες και όσοι εμφανίζουν έσοδα άνω των 30.000 ευρώ.
Είναι χαρακτηριστικό -σύμφωνα με την επεξεργασία στοιχείων που παραθέτει ο ορκωτός ελεγκτής λογιστής Κωνσταντίνος Νιφορόπουλος- ότι ο φόρος μηδενίζεται στους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες με δύο παιδιά που δηλώνουν εισοδήματα μέχρι 9.000 ευρώ και μειώνεται σημαντικά για ποσά μέχρι 20.000 ευρώ. Η αυτοτελής φορολόγηση του αγροτικού εισοδήματος με 13% από το πρώτο ευρώ καταργείται και πλέον ισχύει και για τους αγρότες αφορολόγητο όριο εισοδήματος διαμορφούμενο από 8.636 έως 9.545 ευρώ ανάλογα με τον αριθμό των προστατευόμενων τέκνων και κλίμακα φορολόγησης με περισσότερους του ενός συντελεστές φόρου.
Η φορολόγηση του αγροτικού εισοδήματος γίνεται με βάση φορολογική κλίμακα στην οποία θα ισχύουν συντελεστές φόρου 22%-45% και το αφορολόγητο παρέχεται στους αγρότες με τη μορφή έκπτωσης φόρου, το ανώτατο ποσό της οποίας κυμαίνεται από 1.900 έως 2.100 ευρώ ανάλογα με τον αριθμό των προστατευομένων τέκνων.
Συγκεκριμένα, ο κατώτατος συντελεστής φόρου που ανέρχεται στο 22% επιβάλλεται μέχρι το επίπεδο ετησίου εισοδήματος των 20.000 ευρώ. Εως τα 30.000 ευρώ επιβάλλεται συντελεστής φόρου 29%, ενώ πάνω από τα 30.000 και μέχρι τα 40.000 ευρώ ο συντελεστής φόρου ανέρχεται σε 37%. Για το τμήμα του ετησίου εισοδήματος άνω των 40.000 ευρώ προβλέπεται συντελεστής φόρου 45%.
Οι αγροτικές ενισχύσεις συνυπολογίζονται από φέτος στα εισοδήματα των αγροτών από τις 12.000 ευρώ και πάνω, αυξάνοντας το ύψος των συνολικών εσόδων που θα λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό των φορολογητέων αγροτικών εισοδημάτων. Συγκεκριμένα για όσους ασκούν ατομική αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα, κατά τον προσδιορισμό του κέρδους τους από επιχειρηματική δραστηριότητα, περιλαμβάνονται εκ των άμεσων ενισχύσεων του Πυλώνα I της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής, όπως αυτές ορίζονται, μόνο η βασική ενίσχυση καθώς και οι πράσινες και συνδεδεμένες ενισχύσεις, κατά το ποσό που αυτές υπερβαίνουν τις δώδεκα χιλιάδες (12.000) ευρώ.
Η προαναφερόμενη φορολογική αντιμετώπιση των αγροτικών επιδοτήσεων/ενισχύσεων έχει εφαρμογή για τα εισοδήματα που αποκτώνται στα φορολογικά έτη που αρχίζουν από 1η Ιανουαρίου 2016 και εφεξής.
Επιπρόσθετα, όσοι αγρότες δηλώνουν ετήσια εισοδήματα μεγαλύτερα των 12.000 ευρώ επιβαρύνονται πλέον με την ειδική εισφορά αλληλεγγύης.
Ο χαρακτηρισμός «επαγγελματίας αγρότης» έχει σημαντική σημασία στη φορολόγηση των εισοδημάτων που αποκτώνται από το φορολογικό έτος 2016, καθώς η μείωση του φόρου (από 1.900 έως 2.100 ευρώ) και στην ουσία το αφορολόγητο των 9.000 ευρώ εφαρμόζεται μόνο για τους κατ’ επάγγελμα αγρότες, όπως αυτοί ορίζονται στην κείμενη νομοθεσία.
Σύμφωνα με τον Ν. 3874/2010 (όπως τροποποιήθηκε με τον Ν. 4389/2016) «Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων», επαγγελματίας αγρότης είναι το ενήλικο φυσικό πρόσωπο που έχει δικαίωμα εγγραφής στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων, εφόσον πληροί σωρευτικά τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
• Είναι κάτοχος αγροτικής εκμετάλλευσης.
Αγροτική εκμετάλλευση είναι η μονάδα παραγωγής προς πώληση αγροτικών προϊόντων. Αγροτικά προϊόντα είναι τα προϊόντα του εδάφους, της κτηνοτροφίας, της θαλάσσιας αλιείας, της σπογγαλιείας, της οστρακαλιείας, της αλιείας εσωτερικών υδάτων, της υδατοκαλλιέργειας, της δασοπονίας, της θηραματοπονίας και των κάθε είδους εκτροφών και τα προϊόντα που προέρχονται από το πρώτο στάδιο επεξεργασίας ή μεταποίησης αυτών καθώς και κάθε άλλο προϊόν που προέρχεται από την αγροτική εν γένει δραστηριότητα.
• Ασχολείται επαγγελματικά με αγροτική δραστηριότητα στην εκμετάλλευσή του τουλάχιστον κατά 30% του συνολικού ετήσιου χρόνου εργασίας του.
Για την απόδειξη της κατοχής αγροτικής εκμετάλλευσης και τον υπολογισμό του ετήσιου χρόνου απασχόλησης στην αγροτική εκμετάλλευση χρησιμοποιούνται τα στοιχεία της «Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης».
• Λαμβάνει από την απασχόλησή του σε αγροτική δραστηριότητα το 50% τουλάχιστον του συνολικού ετήσιου εισοδήματός του.
Για τον υπολογισμό του αγροτικού εισοδήματος χρησιμοποιούνται: Αντίγραφο της Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος Ε1, το αντίστοιχο Εκκαθαριστικό Φόρου Εισοδήματος και αντίγραφο του έντυπου Ε3.
• Είναι ασφαλισμένος ο ίδιος και η αγροτική του εκμετάλλευση, όπου απαιτείται, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.
Για την απόδειξη ασφάλισης στον ΟΓΑ, χρησιμοποιούνται: Βεβαίωση Ασφαλιστικής Ενημερότητας ή Βεβαίωση Ασφάλισης από τον ΟΓΑ.
• Τηρεί λογιστικά βιβλία, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.
Για την περίπτωση αυτή πρέπει να δοθούν επιπλέον διευκρινίσεις, για το τι ακριβώς εννοούν για τις δύο κατηγορίες αγροτών κανονικού και ειδικού καθεστώτος.
Πρέπει επίσης να συντρέχουν και οι πέντε προϋποθέσεις, εκτός των φυσικών προσώπων, απασχολουμένων στη διαχείριση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έως 100 KW ή στη λειτουργία αγροτοτουριστικών μονάδων έως 10 δωματίων που δεν είναι ασφαλισμένα στον ΟΓΑ, οι οποίοι έχουν δικαίωμα εγγραφής στο Μητρώο ως επαγγελματίες αγρότες, εφόσον πληρούν τις λοιπές προϋποθέσεις.
Επίσης, για τους νεοεισερχομένους στον αγροτικό τομέα, οι οποίοι έχουν δικαίωμα εγγραφής στο Μητρώο, προκειμένου να χαρακτηριστούν ως επαγγελματίες αγρότες, δεν ισχύει το κριτήριο του εισοδήματος.
ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ
Επιδοτήσεις 1,5 δισ. για παραγωγή και μεταποίηση
Στη τελική ευθεία μπαίνουν τα αναπτυξιακά αγροτικά προγράμματα που θα προκηρυχθούν έως το τέλος του έτους και θα δώσουν ανάσα στην αγορά με κονδύλια ύψους 1,5 δισ. ευρώ.
Το«πακέτο» περιλαμβάνει δράσεις για την ενίσχυση των επιχειρήσεων στο πρωτογενή και στον κλάδο της μεταποίησης, νέες επενδύσεις με σχέδια βελτίωσης, κονδύλια σε νέους αγρότες και παραγωγούς που επιθυμούν να κάνουν στροφή στην παραγωγή βιολογικών προϊόντων.
Συγκεκριμένα, στις αρχές Οκτωβρίου αναμένεται η προκήρυξη για το πρόγραμμα των νέων αγροτών με προϋπολογισμό 300 εκ. ευρώ και 24.000 δικαιούχους και έπονται οι προκηρύξεις για τα προγράμματα μεταποίησης με προϋπολογισμό 170 εκ. ευρώ για 500 επιχειρήσεις, των σχεδίων βελτίωσης με προϋπολογισμό 360 εκ. ευρώ και 5.000 δικαιούχους, της βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας με προϋπολογισμό 555 εκ. ευρώ και 10.500 δικαιούχους, καθώς και της κατάρτισης νέων αγροτών με προϋπολογισμό 70 εκ. ευρώ και δικαιούχους τους 24.000 αγρότες που θα ενταχθούν στο πρόγραμμα.
1 Το πρόγραμμα των νέων γεωργών θα συμβάλει στη δημογραφική ανανέωση του πληθυσμού της υπαίθρου, προϋπολογισμού περίπου 300 εκ. ευρώ και θα προσφέρει εργασία σε συνολικά 24.000 νέους αγρότες.
Για το μέτρο έχει ήδη γίνει προδημοσίευση. Το ποσό ενίσχυσης για κάθε νέο αγρότη διαμορφώνεται από 17.000 ευρώ έως 22.000 ευρώ. Δικαιούχοι του μέτρου είναι νέοι γεωργοί, ηλικίας κάτω των 40 ετών.
2 Η δράση της μεταποίησης θα ενισχύσει την προστιθέμενη αξία των γεωργικών προϊόντων καθώς και τον εξαγωγικό τους προσανατολισμό. Ο διαθέσιμος για νέες προσκλήσεις προϋπολογισμός του μέτρου ανέρχεται σε 170 εκ. ευρώ και αναμένεται να ενισχυθούν 400 περίπου νέα επενδυτικά σχέδια. Το μέτρο αφορά στην ενίσχυση όλων των τομέων μεταποίησης και εμπορίας γεωργοκτηνοτροφικών προϊόντων και για πρώτη φορά περιλαμβάνει ξεχωριστή δράση για δικαιούχους επαγγελματίες αγρότες που επιθυμούν να επενδύσουν στη μεταποίηση της παραγωγής τους. Οι αιτήσεις στήριξης μπορούν να ανέλθουν έως 10 εκ. ευρώ, ενώ τα ποσοστά ενίσχυσης από 40% – 75% ανάλογα με την περιοχή υλοποίησης της επένδυσης.
3 Τα σχέδια βελτίωσης θα ακολουθήσουν την ένταξη των νέων γεωργών ώστε να αξιοποιηθεί με επενδύσεις το δυναμικό των νέων ανθρώπων που θα εγκατασταθούν στη γεωργία. Ο διαθέσιμος προϋπολογισμός του μέτρου ανέρχεται σε 360 εκ. ευρώ και αναμένεται να ενισχυθούν περίπου 5.000 νέα επενδυτικά σχέδια.
Το μέτρο αφορά στην ενίσχυση επενδύσεων για τον εκσυγχρονισμό γεωργικών εκμεταλλεύσεων (κτιριακές εγκαταστάσεις, μηχανολογικό εξοπλισμό, άρδευση, ΑΠΕ κ.λπ.). Το ύψος του επενδυτικού σχεδίου μπορεί να ανέλθει έως 500.000 ευρώ, ενώ για συλλογικές επενδύσεις από ομάδες παραγωγών έως 2 εκ. ευρώ.
Τα ποσοστά ενίσχυσης κυμαίνονται από 40% – 75% ανάλογα με την περιοχή υλοποίησης της επένδυσης και προσαυξάνονται κατά 20 ποσοστιαίες μονάδες (και έως το 75%) στις περιπτώσεις που δικαιούχοι των επενδύσεων είναι νέοι γεωργοί ή ομάδες παραγωγών.
4 Η κατάρτιση νέων γεωργών θα διασφαλίσει την επαγγελματική ικανότητα και επάρκεια των νέων απασχολούμενων στον πρωτογενή τομέα. Ο διαθέσιμος προϋπολογισμός του μέτρου ανέρχεται σε 70 εκ. ευρώ και θα διατεθούν κατά προτεραιότητα στην κατάρτιση των ενταγμένων στο πρόγραμμα των νέων γεωργών δικαιούχων που εκτιμάται ότι θα φτάσουν μαζί με τις ανειλημμένες υποχρεώσεις τους 24.000 καταρτιζόμενους.
5 Η βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία θα ενθαρρύνει τη στροφή σε βιολογικά ποιοτικά προϊόντα προς όφελος τόσο των παραγωγών όσο και του περιβάλλοντος. Ο διαθέσιμος προϋπολογισμός του μέτρου ανέρχεται σε 555 εκ. ευρώ.
Οι ενισχύσεις χορηγούνται ετησίως ανά εκτάριο γεωργικής έκτασης για να αποζημιώνουν τους δικαιούχους για το διαφυγόν εισόδημα και τις πρόσθετες δαπάνες ως αποτέλεσμα των δεσμεύσεων που έχουν αναληφθεί.