Στην συνάντηση των επαγγελματικών φορέων που έγινε στο Επιμελητήριο με μια σειρά παραδείγματα, παρουσιάστηκαν οι επιπτώσεις που θα έχει, σε διαφορετικούς κλάδους, η τυχόν εφαρμογή του προσχεδίου του νέου ασφαλιστικού.
Ειδικότερα και όσον αφορά τους εμπόρους και τους ελεύθερους επαγγελματίας, παρουσιάστηκε ο παρακάτω πίνακας, που τον μεταφέρουμε έτσι όπως δημοσιεύτηκε σε καθημερινή τοπική εφημερίδα.
Κάθε έμπορος και ελεύθερος επαγγελματίας, σαν “άνθρωπος της πιάτσας” ξέρει πολύ καλά τι πληρώνει σήμερα στον ΟΑΕΕ, ποια είναι τα εισοδήματα που δηλώνει και μπορεί εύκολα να κάνει τους υπολογισμούς του και να συγκρίνει το τι πληρώνει σήμερα με το τι θα πληρώνει, με βάση το προσχέδιο του νέου ασφαλιστικού. Είναι λοιπόν σίγουρο, ότι δύσκολα θα ταυτιστεί με αυτό το παράδειγμα που παρουσιάστηκε στη σύσκεψη.
Οχι γιατί, το συγκεκριμένο παράδειγμα δεν είναι πραγματικό. Απλά, όλα (ή σχεδόν όλα) από αυτά που παρουσιάζει είναι “μισές αλήθειες”!
Ομως, όπως όλοι και όλες γνωρίζουμε, “η μισή αλήθεια είναι εξίσου ψέμα” και εξηγούμαστε, παρουσιάζοντας ένα – ένα τα στοιχεία του πίνακα που παρουσιάστηκε:
- Έμπορος – ελεύθερος επαγγελματίας με εισόδημα 20.000 ετησίως.
Προφανώς και δεν πρόκειται για ψέμα. Υπάρχουν έμποροι και ελεύθεροι επαγγελματίες που έχουν καθαρό εισόδημα 20.000 ετησίως και παραπάνω.
Ομως η αλήθεια είναι ότι το προσχέδιο του νέου ασφαλιστικού, μιλάει για “φορολογητέο καθαρό εισόδημα”, δηλαδή το εισόδημα που δηλώνεται και όχι το εισόδημα που κάποιος αποκτά.
Με βάση στοιχεία που παρουσιάσαμε σε προηγούμενο άρθρο μας από τους 293.000 εμπόρους και ελεύθερους επαγγελματίες, οι 230.000 χιλιάδες δηλώνουν καθαρό εισόδημα έως και 10.000, οι 30.000 από 10.000 – 20.000, οι 23.000, από 20.001 – 50.000 και πάνω από 50.001, μόνο 10.000.
Αρα, το παράδειγμα “έμπορος και ελεύθερος επαγγελματίας με καθαρό εισόδημα 20.000 ευρώ” είναι η μισή αλήθεια, είτε γιατί αυτός ο “τύπος” εμπόρου και ελεύθερου επαγγελματία που θέλει να αντιπροσωπεύσει, αποτελεί την μειοψηφία του συνόλου (των εμπόρων και ελεύθερων επαγγελματιών) είτε γιατί, ακόμα και αν αυτός ο “τύπος” εμπόρου και ε.ε. αποτελεί την πλειοψηφία, σε κάθε περίπτωση, από την στιγμή που το προσχέδιο του νέου ασφαλιστικού μιλάει για “δηλωθέν εισόδημα” δεν αφορά αυτή την πλειοψηφία (αφού όπως είδαμε η πλειοψηφία δηλώνει έως 10.000 ευρώ ετησίως).
2. Ετήσιες ασφαλιστικές εισφορές ΟΑΕΕ (κατ. ΠΟ2)
Στο παράδειγμα που παρουσιάστηκε αναφέρεται ότι ο έμπορος ή ο ε.ε. “των 20.000 ευρώ ετησίως”, θα πρέπει να πληρώνει ασφαλιστικές εισφορές, με βάση το προσχέδιο του νέου ασφαλιστικού, 5.390 ευρώ ετησίως.
Αυτό το νούμερο βγαίνει από το γεγονός, ότι με βάση αυτό το προσχέδιο του νέου ασφαλιστικού, οι εισφορές πλέον θα καθορίζονται οχι με βάση την παλαιότητα στο επάγγελμα (όπως γίνεται μέχρι τώρα) αλλά με βάση το “δηλωθέν εισόδημα” και θα υπολογίζονται σε ποσοστό 20% αυτού του εισοδήματος. Ενα επιπλέον ποσοστό 6,95% θα αφορά τον κλάδο υγείας, άρα το συνολικό ποσοστό των εισφορών επί του δηλωθέντος εισοδήματος θα είναι 26,95%.
Αρα. αυτό το νούμερο είναι αλήθεια, όμως είναι η μισή αλήθεια, εάν κάνουμε σύγκριση με το τι ισχύει με το υφιστάμενο καθεστώς.
Οπως ήδη έχουμε παρουσιάσει στο προηγούμενο άρθρο μας, οι ασφαλιστικές εισφορές στον ΟΑΕΕ, πληρώνονται με βάση 14 ασφαλιστικές κατηγορίες, ενώ υποχρεωτικά (και αυτόματα) ανά τριετία ο ασφαλισμένος αλλάζει κατηγορία. Το συνολικό ετήσιο ποσό ανά κατηγορία, μπορείτε να το δείτε στον σχετικό διπλανό πίνακα.
Αρα, στο παράδειγμα που παρουσιάστηκε στην εκδήλωση και εφόσον, οπως φαίνεται στην αρχική μας εικόνα αναφέρεται στην ασφαλιστική κατηγορία ΠΟ2, αντιλαμβανόμαστε ότι αφορά κάποιον έμπορο ή ελεύθερο επαγγελματία που έχει από 4-6 χρόνια στο επάγγελμα.
Επίσης αντιλαμβανόμαστε, ότι το συνολικό παράδειγμα “έμπορος ή ελεύθερος επαγγελματίας με εισόδημα 20.000 ευρώ ετησίως που σήμερα ανήκει στην ασφαλιστική κατηγορία ΠΟ2 του ΟΑΕΕ”, αφορά κάποιον ή κάποια που είναι στο επάγγελμα, το πολύ 6 χρόνια (απο την στιγμή που κάποιος περνάει από την μια κατηγορία στην άλλη κάθε 3 χρόνια)
Προφανώς και υπάρχουν νέοι έμποροι και ε.ε. με τέτοια εισοδήματα, αλλά καλό είναι να σημειώσουμε ότι η συντριπτική πλειοψηφία τους, δεν είναι κατανεμημένη σε μια (υπάρχουσα) ασφαλιστική κατηγορία, αλλά φτάνουν μέχρι και την ΠΟ7 κατηγορία, δηλαδή έχουν από 1 έως και 21 χρόνια στο επάγγελμα και όχι “το πολύ μέχρι έξι” όπως εμφανίζεται στο παράδειγμα που παρουσιάστηκε στην εκδήλωση.
Ολόκληρη, λοιπόν, η αλήθεια είναι ότι οι έμποροι και ελεύθεροι επαγγελματίες, με βάση τις σημερινές ασφαλιστικές κλίμακες του ΟΑΕΕ, ανεξάρτητα από το εισόδημα που δηλώνουν, μόνο και μόνο επειδή έχουν τα αντίστοιχα χρόνια στο επάγγελμα, πληρώνουν ετήσιες εισφορές που αντιστοιχούν στα χρόνια ασφάλισής τους στον φορέα (άρα στα χρόνια που βρίσκονται στο επάγγελμα)
Πόσες ασφαλιστικές εισφορές θα πληρώνουν με βάση το προσχέδιο του νέου ασφαλιστικού;
Αυτό είναι εύκολο να το υπολογίσει ο κάθε ένας και η κάθε μια, με βάση τα εισοδήματα που δηλώνει στην εφορία, γνωρίζοντας ότι σε αυτά τα εισοδήματα θα υπάρχει ένας συνολικός συντελεστής 26, 95%. Ετσι, ένας έμπορος ή ελεύθερος επαγγελματίας που δηλώνει ετήσιο εισόδημα (π.χ) 15.000 θα πληρώσει (με βάση το προσχέδιο του νέου ασφαλιστικού) 15.000 Χ 26,95% = 4.042,5 ευρώ.
Ας κάνει λοιπόν τους υπολογισμούς του και θα βρει την αλήθεια (του/της) που αυτή πρέπει να συγκρίνει με το τι πλήρωνε μέχρι τώρα και άρα αν τον/την συμφέρει ή όχι.
Είναι σημαντικό εδώ να πούμε και τούτο: Επειδή το υφιστάμενο σύστημα ΔΕΝ παίρνει καθόλου υπόψη του το εισόδημα που δηλώνει ο έμπορος ή ο ε.ε., αυτό που συμβαίνει στην πράξη και κυρίως τα τελευταία χρόνια της κρίσης, είναι ότι ενόσω το εισόδημα του εμπόρου και ε.ε. καταρρέει, οι ασφαλιστικές εισφορές που πληρώνει στον ΟΑΕΕ να αυξάνονται, εφόσον περνάει σε άλλη κατηγορία (εκτός βέβαια εάν έχει μπει σε κάποια ρύθμιση που την τηρεί, αλλά αυτή είναι άλλη υπόθεση)
Αντίθετα, το σύστημα που προτείνεται στο προσχέδιο του νέου ασφαλιστικού, με δεδομένο ότι είναι συνδεδεμένο με το “δηλωθέν εισόδημα”, δεν θα είναι σταθερό, δηλαδή ο έμπορος ή ε.ε., ΔΕΝ θα πληρώνει τις ίδιες ασφαλιστικές εισφορές ενώ το εισόδημά του μειώνεται! Αυτές θα προσαρμόζονται στο εισόδημα που δηλώνει κάθε φορά.
Σε καμία περίπτωση η μηνιαία ασφαλιστική εισφορά δεν είναι χαμηλότερη από το 20% του εκάστοτε προβλεπόμενου κατώτατου βασικού μισθού άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετώνδηλαδή 586×20%= €117 μηνιαίως.
Σε αυτό το ποσοστό προστίθεται και ένα ποσοστό 6,95% υπέρ κλάδου υγείας, δηλαδή 586Χ6,95%=40,77 ευρώ.
Αρα συνολικά η κατώτατη εισφορά ενός επαγγελματία, που καθορίζεται με βάση το προσχέδιο, ανέρχεται στα 157,72 ευρώ το μήνα, όταν σήμερα με το υφιστάμενο καθεστώς, αυτή είναι 210, 71 ευρώ.
Αυτό είναι το κατώτατο “σκαλοπάτι” στο προσχέδιο του νέου ασφαλιστικού και καλό είναι να κάνει κάποιος/α τη σύγκριση με το τι πληρώνει σήμερα ο νεοεισερχόμενος στο επάγγελμα!
3. Προκαταβολή φόρου 100%
Η αλήθεια είναι ότι για τα κέρδη που προκύπτουν στα φορολογικά έτη που αρχίζουν από 1.1.2016 και εφεξής ισχύει “προκαταβολή φόρου” 100%, αλλά έτσι όπως παρουσιάζεται, από μόνο του, αυτό το στοιχείο, είναι η μισή αλήθεια.
Πέρα από το γεγονός ότι ήδη μια σειρά από ελεύθερους επαγγελματίες (κυρίως όσοι και όσες έχουν πελάτες το δημόσιο) έχουν ήδη “παρακράτηση” φόρου 20% στο ποσό που αναγράφεται σε κάθε τιμολόγιο (που ουσιαστικά είναι ένα είδος “προκαταβολής φόρου”, η “προκαταβολή φόρου 100%” ισχύει για την πρώτη χρονιά της εφαρμογής, από την στιγμή που ότι πληρώσει αυτή τη χρονιά θα το συμψηφίσει με τις φορολογικές υποχρεώσεις της επόμενης χρονιάς.
Δεν ισχυριζόμαστε βεβαίως, ότι είναι καλό να υπάρχει η ¨προκαταβολή φόρου”,αλλά είναι άλλο να ζητάς να καταργηθεί και άλλο να υπονοείς ότι κάθε χρόνο ο έμπορος ή ο ε.ε. θα πληρώνει το 100% του φόρου του ως προκαταβολή για το επόμενο έτος.
4. Τέλος επιτηδεύματος και εισφορά αλληλεγγύης
Είναι αλήθεια, ότι ο κάθε έμπορος και ελεύθερος επαγγελματίας πληρώνει “τέλος επιτηδεύματος” ως ένα πάγιο ποσό και “εισφορά αλληλεγγύης” ώς ποσοστό των φορολογητέων εσόδων του.
Ομως και αυτό είναι η μισή αλήθεια, γιατί η άλλη μισή είναι ότι και τα δύο τα θέσπισαν οι προηγούμενες κυβερνήσεις (το 2014), όπως εξίσου αλήθεια είναι ότι η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ δεν τα έχει καταργήσει.
Εν κατακλείδι…
Αποτελεί εδώ και χρόνια, πάγιο αίτημα του κινήματος των εμπόρων και ελευθέρων επαγγελματιών, η σύνδεση των ασφαλιστικών εισφορών με το εισόδημα και η αποσύνδεσή του από τα χρόνια που κάποιος έχει στο επάγγελμα. Από αυτή την άποψη, το προσχέδιο του νέου ασφαλιστικού, ουσιαστικά ικανοποιεί ένα πάγιο αίτημα αυτού του κινήματος.
Αυτό δεν σημαίνει ότι είναι “όλα ρόδινα”, ειδικότερα μάλιστα, εάν συνδυαστεί το προσχέδιο του ασφαλιστικού με τα γενικότερα μνημονιακά φορολογικά μέτρα που έχουν πλήξει τους εμπόρους και ελεύθερους επαγγελματίες όλα αυτά τα χρόνια. Ετσι, για παράδειγμα, η θέσπιση του αφορολογήτου και για τους εμπόρους και ελεύθερους επαγγελματίες, όπως ισχύει για τους μισθωτούς, θα ήταν ένα επιπλέον μέτρο στην σωστή κατεύθυνση.
Τελικά: πολλά θα μπορούσε να προτείνει ή ακόμα και να προσάψει κάποιος/α στο προσχέδιο του νέου ασφαλιστικού, αλλά όλα αυτά πρέπει να στηρίζονται σε ολόκληρες αλήθειες.
Γιατί είπαμε: “οι μισές αλήθειες είναι τα χειρότερα ψέματα” και γιατί, σε τελική ανάλυση, όποιος στηρίζεται σε αυτές, απλά χάνει το δίκιο του…
