Προσέξτε καλά τη φωτογραφία. Την τραβήξαμε κρυφά πριν από πέντε χρόνια σε μοντέρνο καφέ της Τεχεράνης όπου τα αγόρια βγάζουν ραντεβού τα κορίτσια τους, το φλερτ δίνει και παίρνει και τα κορίτσια, όπως η όμορφη Ιρανή στη φωτό, χάνονται ερωτευμένα στα μάτια του φίλου τους σε κοινή θέα.

Και ναι, το ερωτευμένο κορίτσι της φωτογραφίας φοράει την μαντίλα και ίσως είναι υπερβολικά ντυμένη για ρομαντικό ραντεβού.

Φοράει επίσης μέικ-απ και –όπως ήταν η μόδα τότε- έχει κάνει και μικρή κοσμητική επέμβαση στη μύτη της.

Πόσες αντιφάσεις έχει πια η κοινωνία του σύγχρονου Ιράν θα αναρωτιέστε. Η απάντηση δε χωράει σε αυτό το κείμενο που ελπίζει να εξηγήσει κάποιες πραγματικότητες για την «έκρυθμη κατάσταση στο Ιράν» που ακούτε συνεχώς.

Όλα τα παραπάνω και τόσα άλλα, συνέβαιναν στη σύγχρονη Περσία πριν από πέντε χρόνια- και πριν την επίσκεψη μας στο Ιράν συνέβαιναν για πάνω από μια δεκαετία. Το Ιράν άλλαζε, το Ιράν είχε αλλάξει.

Και πως όχι άλλωστε, όταν σε μια χώρα των 80 και πλέον εκατομμυρίων, πάνω από 40 εκατομμύρια του πληθυσμού ήταν 25αρηδες και πάνω από το 85% ήταν και είναι υψηλού μορφωτικού επιπέδου.

Το θεοκρατικό καθεστώς που ορίζει με νόμους την καθημερινή ζωή είναι κοινό μυστικό ότι ανήκει στο μουσείο της ασκητικής ζωής του Χομεϊνί.

Αλλά ποιος θα το πει στους Μουλάδες; Μα φυσικά το λέει ο ίδιος ο Πρόεδρος Ροχανί.

Μετά τον υπερσυντηρητικό Μαχμούτ Αχμαντινετζάντ, όταν είχε φανεί στις ταραχές του 2009 πόσο ισχυρή είναι η θέληση για προοδευτική μεταπολίτευση, η επικράτηση του ήπιου μεταρρυθμιστή Ροχανί ξεκίνησε ένα πίβοτ αλλαγών με πιο προοδευτικό πρόσημο, αφήνοντας βέβαια τους ανώτατους κληρικούς και τους Φρουρούς της Επανάστασης στο απυρόβλητο, στοχεύοντος από την άλλη στον εκσυγχρονισμό θεσμών όπως η θρησκευτική αστυνομία που δεν θα συλλάμβανε ή θα χτυπούσε στον δρόμο παραβάτες των χρηστών (θεοκρατικών) ηθών.

Φυσικά και όλα αυτά δεν ήταν αρκετά για την κοινωνία που βράζει εδώ και μια δεκαετία. Το Ιράν έρχεται τώρα αντιμέτωπο με τη στιγμή της αλήθειας σε μια Μέση Ανατολή που δεν του αφήνει πολλά περιθώρια για κωλυσιεργία.

Γιατί ξέσπασαν γενικευμένες διαδηλώσεις;

Την περασμένη Πέμπτη, στην ιερή για το Ισλάμ πόλη Μασάντ, προπύργιο υπερσυντηρητικών, ο συντηρητικός κληρικός Ιμπραήμ Ραϊζί, που έχασε την προεδρία το 2017 από τον Ροχανί, έκανε την αντιπολιτευτική κίνηση του.

Εξαπέλυσε κριτική στην κυβέρνηση Ροχανί για την ακρίβεια που εσχάτως πλήττει το Ιράν, πατώντας στην οργή χιλιάδων για την αύξηση τιμών στα καύσιμα, των πουλερικών (εξαιτίας και της θανάτωσης πουλερικών λόγω γρίπης) και πολλών άλλων που ακόμα περιμένουν αποζημιώσεις για τους σεισμούς του Νοέμβρη.

Στην ίδια πόλη, ο πεθερός του Ραϊζί, ο επίσης υπερσυντηρητικός κληρικός Αχμάντ Αλαμολχοντά προσφάτως είχε επικρίνει άλλο άνοιγμα της μεταρρυθμιστικής προσπάθειας Ροχανί, την επαναφορά στο Ιράν των συναυλιών…

Πολύ σωστά ο Ιρανός Αντιπρόεδρος Εσάκ Τζαχαντζιρί φωτογραφίζοντας την αντιπολιτευόμενη κίνηση από εντός του συντηρητικού στρατοπέδου, προειδοποίησε ότι εκείνοι που υποκινούν πολιτική διαμαρτυρία ρισκάρουν να χάσουν τον έλεγχο της.

Όπως και έγινε όταν οι διαδηλώσεις έφτασαν Τεχεράνη και στο ορμητήριο διαδηλώσεων του προοδευτικού κινήματος , το Πανεπιστήμιο της ιρανικής μεγαλούπολης.

Οι διαδηλώσεις πλέον έχουν πολιτικό ταξικό και αντι-θεοκρατικό πρόσημο, ακριβώς το ίδιο όπως και το 2009 επί επανεκλογής Αχμαντινετζάντ.

Η διαφορά είναι ότι σήμερα ξεκίνησαν από «λάθος» κατεύθυνση, τους ίδιους τους συντηρητικούς, εν πολλοίς πατάνε πάνω στην κακή κατάσταση της οικονομίας- όταν η συμφωνία του 2015 για τα πυρηνικά επιτέλους άνοιξε την οικονομία και εν μέρει την κοινωνία- και μόνο ένα μέρος της είναι το ίδιο ταξικά, προοδευτικά συνειδητοποιημένο και ζήτα ουσιαστικό εκσυγχρονισμό της χώρας και έλεγχο των υπερεξουσιών των Μουλάδων.

Βεβαίως μένει να δούμε πως θα εξελιχτεί η κατάσταση.

Αν όχι τώρα πότε;

Δεν είναι η καλύτερη συγκυρία για να τολμήσει το Ιράν τον εκσυγχρονισμό που τόσο ζητά η κοινωνία.

Ισραήλ, Σαουδική Αραβία, Αίγυπτος και ΗΠΑ αποτολμούν θρασύτατα να «λήξουν» το Παλαιστινιακό με όρους Ισραήλ και το θέμα της Παλαιστίνης είναι για τον σύγχρονο Άραβα, Πέρση και Τούρκο πολίτη λιγότερο βαρύνουσας σημασίας για την επίφαση συνοχής του Ισλάμ και της «Ούμα».

Το Ιράν έχει απομείνει μόνο ως ουσιαστική απειλή για τα σχέδια στην Μέση Ανατολή των ΗΠΑ και των σύμμαχων τους καθώς είναι μετρήσιμη περιφερειακή δύναμη ενδυναμωμένη από τους πολέμους σε Συρία Ιράκ και Υεμένη.

Οποιαδήποτε εσωτερική αναταραχή θα γίνει στόχος όλων των παραπάνω για να χρησιμοποιηθεί το αληθινό αίτημα της αλλαγής στο Ιράν ως εργαλείο αποσταθεροποίησης της χώρας.

Ο επόμενος μεγάλος μοχλός πίεσης για αυτό είναι φυσικά η συμφωνία Ομπάμα-Ε.Ε.-Ροχανί για τα πυρηνικά που έδωσε στο Ιράν πέρα από χρήμα και έξοδο στις αγορές της ΕΕ και Ασίας, διεθνές κύρος προς τα έξω.

Ο Τραμπ μέσα στο 2018 θα προσπαθήσει να σαμποτάρει ή και να ακυρώσει την συμφωνία του Ομπάμα παρά τις αντιρρήσεις της ΕΕ.

Παρά τη συγκυρία όμως ο χρόνος πραγματικά μετράει αντίστροφα για το Ιράν. Δεν μπορεί να περιμένει κανείς από την Θεοκρατία και τους Φρουρούς της Επανάστασης να ξεχάσουν τα αξιώματα και τα πλούτη που απορρέουν απ αυτά.

Αν όμως δεν εισπράξει η κοινωνία τα οφέλη του ανοίγματος της οικονομίας, όπως κάνουν π.χ. οι Airbus και η Boeing με παραγγελίες αεροσκαφών από Ιράν αξίας 100 δις δολαρίων έκαστη, αν δεν γίνουν ουσιαστικές κοινωνικές μεταρρυθμίσεις που ζητά η νεολαία η οποία και πλειοψηφεί, τότε η μεταπολίτευση θα κριθεί στους δρόμους.

Και σε εποχή που για το εσωτερικό των ισλαμικών χωρών τα μεγάλα διεθνή θέματα όπως η Παλαιστίνη, μάλλον δεν έχουν την ίδια προτεραιότητα με το παρελθόν ώστε να συσπειρώσουν το λαό με την ηγεσία του.

Το κορίτσι και το αγόρι της φωτογραφίας μας πάντως σίγουρα δεν έλυναν το Μεσανατολικό όταν τους συνέλαβε ο φακός μας…