Την ανάγκη αποσυμφόρησης της Μόριας από τον υπερπληθυσμό, «που ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα των ιατροδικαστικών εξετάσεων δεν μπορώ να τον αποσυνδέσω από τους θανάτους», υπογράμμισε ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννης Μουζάλας ανακοινώνοντας τέσσερα μέτρα για την μείωση της μεγάλης συγκέντρωσης προσφύγων στο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης.
Συγκεκριμένα, όπως είπε σε άτυπη ενημέρωση προς τους δημοσιογράφους στην Αθήνα, σήμερα ή αύριο θα ξεκινήσει η τοποθέτηση νέων μεγάλων θερμαινόμενων σκηνών σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, σε ένα οικόπεδο δίπλα στο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης της Μόριας. Το οικόπεδο είχε αρχικά νοικιασθεί από τον Δανέζικο Ερυθρό Σταυρό για την ψυχαγωγία των προσφύγων. Εκεί θα τοποθετηθούν είτε μία μεγάλη σκηνή και 20 – 30 μικρότερες, είτε δύο μεγάλες σκηνές. Κάθε μία από τις μεγάλες σκηνές μπορεί να φιλοξενήσει 150 άτομα, ενώ συνολικά ο στόχος του υπουργείου είναι να μεταφερθούν στο οικόπεδο αυτό μέχρι 400 άτομα, «ανάλογα όμως με το έδαφος», όπως διευκρίνισε ο Γιάννης Μουζάλας.
Επίσης, σήμερα (χτές) μεταφέρθηκαν άλλοι 50 πρόσφυγες και μετανάστες στο αρματαγωγό πλοίο «Λέσβος», ανεβάζοντας το συνολικό αριθμό των ατόμων που φιλοξενούνται εκεί στους 200.
Εξάλλου, το υπουργείο μεταφέρει σήμερα 300 άτομα από τη Μόρια στο Καρά Τεπέ. Ο Γιάννης Μουζάλας άφησε αιχμές για τη διαχείριση του Καρά Τεπέ, καθώς «αποδεικνύεται ότι είχε χωρητικότητα που δεν μας έδιναν. Κάναμε άτυπο έλεγχο και διαπιστώσαμε ότι υπήρχαν χώροι, οι οποίοι μέσα στα πλαίσια πιθανώς των αρνήσεων δεν μπορούσαν να αξιοποιηθούν». Σύμφωνα με τον ίδιο, τη διαχείριση του Καρά Τεπέ έχει αναλάβει ο δήμος Λέσβου σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.
Τέλος, το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής κάνει εκ νέου έκκληση στους ξενοδόχους του νησιού να παραχωρήσουν δωμάτια «για να αδειάσουμε χώρο από τη Μόρια και στη συνέχεια να προχωρήσουμε στη δημιουργία καινούριων εγκαταστάσεων εκεί». Σύμφωνα με τον υπουργό, έπειτα από παρεμβάσεις της διευθύντριας της Υπηρεσίας Πρώτης Υποδοχής Ανθής Καραγγελή, στις αρχές Ιανουαρίου άρχισαν να ανοίγουν ξενοδοχεία για τη φιλοξενία προσφύγων και σήμερα 400 άτομα φιλοξενούνται σε ξενοδοχεία.
«Συντετριμμένος για τους θανάτους»
Ο Γιάννης Μουζάλας δήλωσε συντετριμμένος για τους τρεις θανάτους στην Μόρια και συμπλήρωσε ότι «οφείλουμε όσο γίνεται πιο γρήγορα να διερευνήσουμε τα αίτια των θανάτων και να προβούμε σε κινήσεις που θα κάνουν την κατάσταση στη Μόρια πιο ελέγξιμη». Σε ερώτηση για το αν οι θάνατοι οφείλονται σε αναθυμιάσεις απάντησε ότι «δεν θεωρώ δεδομένο το γιατί πέθαναν μέχρι να πάρω τις εκθέσεις στα χέρια μου».
Ο ίδιος επισήμανε ότι «η έλλειψη υπερπληθυσμού, η καλύτερη εγκατάσταση των ανθρώπων, θα βοηθούσε αναμφισβήτητα την κατάσταση» και συμπλήρωσε ότι «δεν έχω αγωνία να υπερασπιστώ το υπουργείο ή την κυβέρνηση. Έχω την αγωνία οι ευθύνες να πάνε εκεί που πρέπει για να λυθεί το πρόβλημα».
Ωστόσο, αρνήθηκε ότι θα μπορούσαν να έχουν τοποθετηθεί κατάλληλα θερμαντικά σώματα στις σκηνές «γιατί η συγκέντρωση των κατοίκων στην Μόρια είναι τόσο μεγάλη που δεν θα επέτρεπε τέτοια αναβάθμιση».
Ο υπερπληθυσμός, παραδέχθηκε πάντως, «οδηγεί σε δυσκολίες στον εντοπισμό των ευάλωτων ανθρώπων», αλλά συμπλήρωσε ότι γίνεται πολύ μεγάλη προσπάθεια για τη μεταφορά ευάλωτων παραθέτοντας τα ακόλουθα στοιχεία: από τον Σεπτέμβριο ως τώρα πάνω από 4.000 ευάλωτοι πρόσφυγες μεταφέρθηκαν από τα νησιά στην ενδοχώρα, ενώ από τον Δεκέμβριο μέχρι τις ημέρες με χιόνια 725 ευάλωτοι μεταφέρθηκαν από τη Λέσβο στην ενδοχώρα.
Καθυστερήσεις από την Ύπατη Αρμοστεία
Απαντώντας στις δηλώσεις της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για ευθύνη του υπουργείου στις καθυστερήσεις στην αναβάθμιση των εγκαταστάσεων της Μόριας, ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής παρατήρησε ότι «τα χρονοδιαγράμματα της Ύπατης Αρμοστείας προέβλεπαν τη στέγαση με οικίσκους στη Μόρια στα μέσα με τέλη Μαρτίου».
Επίσης, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα για το Καρά Τεπέ προβλέπεται η αύξηση των θέσεων κατά 500 μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου.
«Είχαμε διάφορα προβλήματα επίσης, που τα θεωρούμε πολύ φυσιολογικά και δεν μπαίνουμε σε πόλεμο: ότι δεν πήραμε ποτέ μας σχέδιο αρχιτεκτονικό, αλλά παίρναμε προσχέδια, τα οποία έπρεπε να μελετηθούν από τους δικούς μας μηχανικούς. Έχουμε προσχέδια για παράδειγμα, όπου τα κοντέινερ μπαίνουν πάνω στα συρματοπλέγματα, όπου οι δρόμοι ήταν τυφλοί, αυτά δεν τα θεωρούμε αδυναμία, θεωρούμε ότι είναι φυσιολογικά», τόνισε ο Γιάννης Μουζάλας.
Επίσης, ο υπουργός έκανε λόγο για «αμέλεια της Ύπατης Αρμοστείας σε σχέση με το καταστατικό της, ότι ουδέποτε κατήγγειλε σαν ρατσιστική συμπεριφορά την άρνηση των ενώσεων των ξενοδόχων και των δημάρχων να βοηθήσουν σε αυτή την ιστορία και που χωρίς αυτήν την άρνηση πιθανότατα η κατάσταση να ήταν καλύτερη και πιο διαχειρίσιμη».
Εδώ και πάνω από δέκα ημέρες, συνέχισε ο υπουργός, έχουν εκδοθεί 400 τρίπτυχα στη Λέσβο, με τα οποία οι αιτούντες δικαιούνται να καταθέσουν αίτημα ασύλου στην Ελλάδα και δεν επιστρέφονται στην Τουρκία. Οι πρόσφυγες αυτοί, που βρίσκονται στο Καρά Τεπέ ή σε διαμερίσματα, μπορούν να μεταφερθούν στην ενδοχώρα. «Εκεί υπήρχε καθυστέρηση από την Ύπατη Αρμοστεία. Αυτή την καθυστέρηση που εμείς τη ζούμε στο πεδίο, δεν την καταγγέλλουμε. Θεωρούμε ότι είναι λογικό σε τέτοιου μεγάλου είδους δουλειές να υπάρχει» τόνισε ο Γ. Μουζάλας και συμπλήρωσε ότι υπάρχουν χώροι στην ενδοχώρα για να μεταφερθούν τα άτομα αυτά.
Ο ίδιος αναφέρθηκε σε απολύσεις υπαλλήλων της Ύπατης Αρμοστείας στη Μόρια με αποτέλεσμα η δομή να υπολειτουργεί, ενώ την ίδια ώρα «το Καρά Τεπέ λειτουργεί με διπλάσιο αριθμό», αλλά και για μεταβολή του καθεστώτος λειτουργίας της Ύπατης Αρμοστείας για την Ελλάδα «από εκτάκτου ανάγκης που κάνει διαγωνισμούς πιο γρήγορα σε καθεστώς τακτικότητας χωρίς να ερωτηθεί η ελληνική πολιτεία».
Τέλος, ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής τόνισε ότι η τοποθέτηση των διοικητών στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης σε Χίο, Σάμο, Λέρο και Κω έχει ολοκληρωθεί και αυτή την εβδομάδα αναμένεται η δημοσίευση στο ΦΕΚ, ώστε να γίνει και επίσημα η τοποθέτησή τους. Όσον αφορά στη Λέσβο, «είμαστε πολύ κοντά» στην τοποθέτηση διοικητή, υπολογίζοντας ότι θα χρειαστούν περίπου δύο εβδομάδες.