Σε πάνω από 500 εκατ. ευρώ υπολογίζονται οι πόροι που “θα πέσουν” τα επόμενα χρόνια στα νησιά του Β. Αιγαίου από τα διάφορα εθνικά και ευρωπαϊκά διαρθρωτικά προγράμματα, διαμορφώνοντας έτσι ένα σημαντικό καλάθι, πάνω στο οποίο μπορεί να στηριχθεί η οικονομική και κοινωνική ανασυγκρότηση των νησιών μας.

Μιλάμε για πόρους από το ΕΣΠΑ, που αποτελούν άλλωστε και το μεγαλύτερο μέρος του καλαθιού (301 εκατ) αλλά και μικρότερα ποσά, όπως είναι από το ΠΑΑ (38 εκατ.) Leader (περίπου 15 εκατ), και από διάφορα ευρωπαϊκά προγράμματα αλλά και πόρους από το “ειδικό αναπτυξιακό” που πρόσφατα αποφασίστηκε.

Σε αυτά τα ποσά θα πρέπει να υπολογιστούν και οι πόροι που θα διοχετευτούν στα νησιά μας, είτε από το κεντρικό ΠΔΕ, είτε από τα διάφορα τομεακά προγράμματα. Ετσι, σύμφωνα με ανακοινώσεις που έχουν ήδη γίνει, μέσα στο 2017 θα ανακοινωθεί ειδικό πρόγραμμα για την “ακριτική επιχειρηματικότητα” το οποία θα αφορά ενισχύσεις για την υποστήριξη της επενδυτικής δραστηριότητας στα νησιά μας, ύψους περίπου 12 εκατ.

Ενώ το μεγαλύτερο τμήμα από αυτούς τους πόρους, θα διοχετευτούν σε έδρα υποδομών, ένα σημαντικό τμήμα από αυτούς, που υπολογίζεται περίπου στα 100 εκατ. ευρώ, θα οδηγηθούν σε δράσεις που έχουν να κάνουν άμεσα με την παραγωγική και κοινωνική ανασυγκρότηση, δηλαδή την ενίσχυση της παραγωγικής δομής των νησιών.

Η πρόκληση για τους τοπικούς φορείς διαχείρισης αυτών των πόρων, κυρίως για την περιφέρεια και τους δήμους, είναι μεγάλη. Σε αυτούς πέφτει το μεγαλύτερο βάρος για την σωστή αξιοποίηση και κατεύθυνσή τους, έτσι ώστε πραγματικά να πιάσουν τόπο! Αν όμως, αυτοί οι τοπικοί φορείς, έχουν επιδείξει μέχρι τώρα, μια σχετική ετοιμότητα στον σχεδιασμό και την υλοποίηση έργων που αφορούν τις υποδομές, δεν θα μπορούσαμε να πούμε το ίδιο, αν μιλάμε για δράσεις και παρεμβάσεις που αφορούν τον παραγωγικό ιστό των νησιών μας.

Η περιφέρεια και οι δήμοι, οι υπηρεσίες και οι μηχανισμοί τους, είναι κυρίως προσανατολισμένοι στον σχεδιασμό και την υλοποίηση έργων που αφορούν “δρόμους, λιμάνια και γεφύρια” και λιγότερο ή καθόλου σε δράσεις που έχουν να κάνουν με την παραγωγική μας φυσιογνωμία. Ελάχιστη ή και καθόλου εμπειρία και εμπλοκή έχουν, στον σχεδιασμό δράσεων που αφορούν την καινοτομία, τον εκσυχρονισμό των τοπικών επιχειρήσεων, την καταπολέμηση της ανεργίας, την ενίσχυση της εξωστρέφειας, συνολικά σε αυτό που ονομάζουμε “soft” ενέργειες, που όμως είναι απολύτως αναγκαίες, έτσι ώστε οι υποδομές που φτιάχνονται να αξιοποιηθούν αποτελεσματικά.

Σε αυτά τα πλαίσια, ο κίνδυνος που υπάρχει, είναι οι πόροι που αφορούν την παραγωγική και κοινωνική ανασυγκρότηση των νησιών μας, να πάνε “στον αυτόματο”. Χωρίς δηλαδή κάποιον τοπικό κεντρικό σχεδιασμό και κατεύθυνση, αυτό που θα κυριαρχήσει να είναι η λογική της “απορρόφησης” και στο τέλος της ημέρας το τοπικό μας αναπτυξιακό καλάθι, να αποδειχτεί …τρύπιο.

Από αυτόν τον κίνδυνο πρέπει να προστατευτούμε. Πρέπει άμεσα, η περιφέρεια και οι δήμοι, να συνεργαστούν προκειμένου να διαμορφώσουν ένα συνεκτικό τοπικό πρόγραμμα παραγωγικής ανασυγκρότησης, στο οποίο θα διοχετευτούν αυτοί οι πόροι και ταυτόχρονα πρέπει άμεσα η κυβέρνηση να στηρίξει με συγκεκριμένες παρεμβάσεις και κατευθύνσεις, αλλά και ανθρώπινο δυναμικό, έτσι ώστε αυτό το τοπικό πρόγραμμα να έχει τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα!