Το «πράσινο φως» για την ενεργοποίηση νατοϊκών δυνάμεων στα ελληνοτουρκικά σύνορα με στόχο “να τεθεί τέρμα στη διακίνηση προσφύγων” αποφάσισαν οι υπουργοί Άμυνας. Αντιδράσεις από τη γερμανική αντιπολίτευση.
Η απόφαση ήταν ομόφωνη και όπως δήλωσε ο Γεν. Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτεμπεργκ ο ανώτατος διοικητής των δυνάμεων της Συμμαχίας πτέραρχος Φίλιπ Μπρίντλοβ, έδωσε ήδη εντολή στη μόνιμη συμμαχική δύναμη υπό τη γερμανική διοίκηση του Πλοίου Γενικής Υποστήριξης «Βόννη», που βρίσκεται αυτήν την περίοδο στην Κύπρο, να πλεύσει προς το Αιγαίο.
Η γερμανίδα υπουργός Άμυνας, Ούρζουλα φον ντερ Λάιεν διευκρίνισε ότι θα πλεύσει προς την Κρήτη, ενώ παράλληλα γίνονται κι άλλες προετοιμασίες. Στη δύναμη συμμετέχουν πλοία από την Ιταλία, τον Καναδά, την Ελλάδα και την Τουρκία.
“Διαμεσολαβητικός ο ρόλος του ΝΑΤΟ”
“Πρόκειται για νατοϊκή επιχείρηση επιτήρησης του θαλάσσιου χώρου ανάμεσα στη Τουρκία και στα ελληνικά νησιά και ο στόχος της δεν είναι η διάσωση των προσφύγων, κάτι τέτοιο θα γίνεται μόνο κατ’ εξαίρεση για ανθρωπιστικούς λόγους. Πρωταρχικός στόχος θα είναι η καταπολέμηση της δράσης των διακινητών προσφύγων που κερδίζουν εκατομμύρια από τους πρόσφυγες και ανέχονται να πνίγονται χιλιάδες»,τόνισε η γερμανίδα υπουργός Άμυνας Ούρζουλα φον ντερ Λάιεν.
Τα πλοία που θα συμμετάσχουν σε αυτή την αποστολή θα καταγράφουν σημαντικά στοιχεία και φωτογραφίες από δορυφόρους, ελικόπτερα και άλλα μέσα του ΝΑΤΟ και θα ενημερώνουν άμεσα τις ελληνικές και τις τουρκικές ακταιωρούς ώστε να κάνουν τις επόμενες κινήσεις μέσα στα χωρικά ύδατα της κάθε χώρας, όπως και τη Frontex.
Όπως αναφέρεται σε γερμανικά δημοσιεύματα τύπου η νατοϊκή δύναμη θα διαδραματίσει κατά μια έννοια και έναν διαμεσολαβητικό ρόλο ανάμεσα στις δύο χώρες με την άμεση ανταλλαγή σχετικών πληροφοριών, κάτι που δεν γίνεται πλήρως μέχρι τώρα. Η προστιθέμενη αξία αυτής της επιχείρησης είναι ότι η Τουρκία συμφώνησε να δέχεται πίσω τους πρόσφυγες που θα εντοπίζονται στα πλοιάρια, κάτι που πιστεύεται ότι θα λειτουργήσει αποτρεπτικά κυρίως για τους διακινητές.
Στη «μέση γραμμή» Ελλάδας-Τουρκίας θα δρα η ΝΑΤΟική δύναμη
Επίσης στη συμφωνία που επετεύχθη στη σύνοδο των υπουργών Άμυνας του ΝΑΤΟ αναφέρθηκαν πηγές του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, μετά την εσπευσμένη επιστροφή της ελληνικής αποστολής στην Αθήνα, λόγω της συντριβής του ελικοπτέρου ΑΒ-212 στην Κίναρο, τονίζοντας ότι διασφαλίζονται πλήρως η εθνική κυριαρχία και η αρμοδιότητα της χώρας μας σε επιχειρήσεις της έρευνας και διάσωσης στο Αιγαίο.
Οι αρμόδιες πηγές διευκρίνισαν ότι η ΝΑΤΟϊκή δύναμη (η Μόνιμη Ναυτική Δύναμη Μεσογείου SNMG 2) θα δρα ανατολικά των ελληνικών νησιών με σκοπό την άμεση επιστροφή στην Τουρκία, όσων προσώπων περνούν και καταφέρουν να βγουν από τα χωρικά ύδατα της Τουρκίας και φθάσουν στα ελληνικά χωρικά ύδατα. Στην περιοχή αυτή ισχύει η αρχή της εξ ημισείας απόστασης.
Τα ΝΑΤΟϊκά πλοία θα εντοπίζουν το ίχνος (συντεταγμένες του πλοίου των διακινητών) και άμεσα θα ειδοποιούν ή την τουρκική ακτοφυλακή ή την FRONTEX και το σκάφος θα επιστρέφει στην Τουρκία, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.
Σε περίπτωση που περάσει τη μέση γραμμή και έλθει προς Ελλάδα τότε το Λιμενικό Σώμα – Ελληνική Ακτοφυλακή θα επιστρέφει τη βάρκα στο ΝΑΤΟϊκό πλοίο και αυτό στην Τουρκία.
Στην απόφαση προβλέπεται με σαφήνεια ότι θα υπάρχει απόλυτος σεβασμός των πλοίων της δύναμης προς το αντίστοιχο περιφερειακό κέντρο έρευνας και διάσωσης -για την Ελλάδα είναι το ΕΚΣΕΔ του υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας- όσον αφορά τη δράση τους, στο πλαίσιο της επιχείρησης.
Όπως ανέφεραν οι ίδιες πηγές, η ελληνική πλευρά πρότεινε επίσης τη διοίκηση της ΝΑΤΟϊκής δύναμης να αναλάβουν σύμμαχες ώρες μέλη του ΝΑΤΟ πλην της Ελλάδας και της Τουρκίας όσο διαρκεί η επιχείρηση.
Σημειώνεται, ότι τη διοίκηση της δύναμης μέχρι τον Ιούνιο έχει η Γερμανία και ακολουθούσε η Τουρκία. Το ΝΑΤΟ, όπως σημείωναν οι ίδιες πηγές, συμφώνησε ο επόμενος διοικητής της Μόνιμης Ναυτικής Δύναμης Μεσογείου του ΝΑΤΟ να προέλθει από άλλη σύμμαχη χώρα.
Το προσφυγικό ευρωπαϊκό και όχι νατοϊκό πρόβλημα
Το Πλοίο Γενικής Υποστήριξης «Βόννη» ανήκει στα μεγαλύτερα πλοία του γερμανικού πολεμικού ναυτικού. Ο «επιπλέων κολοσσός», όπως αποκαλείται, διαθέτει χώρο απονήωσης και προσνήωσης για ελικόπτερα, νοσοκομείο με χειρουργικό τμήμα και πλήρωμα 230 ανδρών και γυναικών.
Λεπτομέρειες δεν υπάρχουν ακόμη, αλλά όπως τόνισε η Ούρζουλα φον ντερ Λάιεν, «σημασία έχει να δράσουμε άμεσα». Και πρόσθεσε: «Δεν μπορούμε να ανεχόμαστε άλλο αυτή την κατάσταση, και κυρίως ανάμεσα σε δύο κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ, δηλαδή την Ελλάδα και την Τουρκία». Η γερμανίδα αξιωματούχος ανέφερε επίσης ότι για την επιχείρηση ίσως χρειαστεί εντολή από τη γερμανική βουλή.
Αντιδράσεις εκδηλώθηκαν ήδη από την γερμανική αντιπολίτευση. Σε συνέντευξη στη γερμανική Ραδιοφωνία η Σάρα Βάγκενκνεχτ, επικεφαλής της Κ.Ο. του Die Linke (Αριστερά) τόνισε ότι πρόκειται περισσότερο για μια επιχείρηση κατά των προσφύγων και λιγότερο εναντίον των διακινητών προσφύγων.
Από το κόμμα των Πρασίνων η Ανιέσκα Μπρούγκερ, εκπρόσωπος σε θέματα Άμυνας, υπογράμμισε ότι πρόκειται για απόλυτα λανθασμένο δρόμο να αναδειχθεί η διαχείριση του προσφυγικού σε αποστολή του ΝΑΤΟ».
Τον σκεπτικισμό του εξέφρασε και ο πρόεδρος επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της γερμανικής Βουλής, Νόρμπερτ Ρέτγκεν από το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα. «Το προσφυγικό είναι ευρωπαϊκό θέμα, που μπορεί και θα πρέπει να επιλύσει η Ευρώπη με τους θεσμούς και τα εργαλεία που διαθέτει».
