Το ΔΣ της Συνύπαρξης αποδοκιμάζει την “εξαφάνιση” της μόνιμης Έκθεσης κειμηλίων και οπτικοακουστικού υλικού στη Δημοτική Πινακοθήκη Μυτιλήνης, στο Αρχοντικό Χαλίμ Μπέη, με πρόσχημα την παρουσίαση κειμηλίων από την Επανάσταση του 1821.Πρόκειται για ωμή επίδειξη βαρβαρότητας, μισαλλοδοξίας και πολιτιστικής δυσφήμησης του τόπου, με αντάλλαγμα τον έπαινο των πιο καθυστερημένων νεοφασιστικών και εθνικιστικών κύκλων της τοπικής κοινωνίας.
Οι εμπνευστές και εκτελεστές αυτού του βανδαλισμού οφείλουν να γνωρίζουν ότι βλάπτουν σοβαρά τα καλώς νοούμενα συμφέροντα του νησιού μας. Προσφέρουν καλή υπηρεσία και ανθελληνικά επιχειρήματα στους ομογάλακτούς τους εθνικιστές στην Τουρκία. Υποδαυλίζουν την ένταση και την αντιπαράθεση αντί να υπηρετούν την προσέγγιση και την αμοιβαία κατανόηση. Ας απαντήσουν καθαρά: Θέλουν ή όχι τους Τούρκους επισκέπτες στο νησί μας; Θέλουν ή όχι οι Έλληνες επισκέπτες να είναι ευπρόσδεκτοι στην Τουρκία;
Ας είμαστε ξεκάθαροι: Αποδοκιμάζουμε αυτούς που στην Τουρκία πχ μετατρέπουν την Αγιά Σοφιά σε τζαμί και αντιμετωπίζουν με ασέβεια ιστορικούς τόπους και μνημεία. Αποδοκιμάζουμε εξίσου αυτούς που εδώ παρεμποδίζουν την αναστήλωση – μετατροπή του Βαλιδέ Τζαμί σε επιγραφικό μουσείο, αυτούς που βανδαλίζουν την έκθεση του Αρχοντικού Χαλίμ Μπέη προσπαθώντας να αλλοιώσουν πτυχές του πολιτισμού και της τοπικής ιστορίας.
Υποστηρίζουμε και επαινούμε τους ανθρώπους που προστατεύουν την αρχαιοελληνική κληρονομιά και αναστηλώνουν-συντηρούν χριστιανικά μνημεία στην Τουρκία και όσους στην Ελλάδα εργάζονται για τη διάσωση των πολιτισμικών κατάλοιπων της οθωμανικής περιόδου.
Η Συνύπαρξη ζητά την άμεση αποκατάσταση της Έκθεσης. Για τον σκοπό αυτό απέστειλε στην Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού, το παρακάτω έγγραφο:
“Με το έγγραφο τούτο θέλουμε να καταγγείλουμε την αυθαίρετη απόφαση του Αντιδημάρχου Πολιτισμού του Δήμου Μυτιλήνης, που χωρίς απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου, προχώρησε στην αποξήλωση της καινοτόμας για τα δεδομένα της Μυτιλήνης και όχι μόνο έκθεσης που είχε δημιουργήσει σε αίθουσα του αρχοντικού Χαλήμ Μπέη το Εργαστήριο Μουσειολογίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου με τη χρηματοδότηση απογόνων του Χαλήμ Μπέη, με την οποία και τεκμηριώνονταν η ιστορία του κτηρίου και συνδέονταν το παρελθόν με το παρόν της πόλης.
Στην προκειμένη περίπτωση, η έκθεση παρουσίαζε την οικογένεια του Χαλήμ Μπέη, μια οικογένεια που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της πόλης της Μυτιλήνης. Η θετική συμβολή της οικογένειας δεν τεκμηριώνεται μόνο μέσα από την ακαδημαϊκή ιστορική έρευνα ή μόνο τα λαμπρά οικοδομήματα που προβάλλει, σήμερα, η πόλη στους επισκέπτες της, αλλά και από το γεγονός ότι όταν ο ίδιος ο Χαλήμ πέθανε, έκλεισαν όλα τα μαγαζιά -μουσουλμανικά και χριστιανικά- για να εκφράσει όλη η πόλη τη θλίψη της για το χαμό του.
Η έκθεση παρουσίαζε επομένως την καθημερινή ζωή της μουσουλμανικής κοινότητας της Μυτιλήνης του τέλους του 19ου και της αρχής του 20ου αιώνα. Αναδείκνυε, την εκπαίδευση, την οικονομία, την κουλτούρα, τη λατρεία και τις στενές σχέσεις της με τη χριστιανική κοινότητα (πχ τη στενή φιλία και συνεργασία με την οικογένεια Κουρτζή στην οποία άλλωστε μεταβίβασε και μεγάλο μέρος της περιουσίας της εν όψει της Ανταλλαγής το 1923). Η λογική επομένως δεν ήταν κάποια αξιολόγηση πολιτικών, εθνικών άλλων πρακτικών, αλλά η ζωή και η καθημερινότητα των ανθρώπων που μπορούν να ζουν συμφιλιωμένα, ανεξάρτητα από τις θρησκευτικές ή εθνικές τους διαφορές.
Μια σειρά ερωτήματα δημιουργεί η ενέργεια αυτή:
- Είχε τις απαραίτητες άδειες η αλλαγή χρήσης σε τμήμα του μουσείου;
- Γιατί κρίθηκε απαραίτητη;
- Πού βρίσκονται και σε ποια κατάσταση τα εκθέματα;
- Το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Κωνσταντινούπολης και ο Σύλλογος «Φίλοι της Μυτιλήνης», που είχαν υπογράψει συμφωνία με το Δήμο Μυτιλήνης, έχουν ενημερωθεί;
- Μέχρι πότε η μισαλλοδοξία και οι ιδεοληψίες μεμονωμένων ατόμων θα είναι υπεράνω οικουμενικών αξιών όπως η ειρήνη και η συνεργασία μεταξύ των λαών, οι πολιτιστικές ανταλλαγές, αλλά και οι Νόμοι του Κράτους;
Ζητάμε την παρέμβαση της Διεύθυνσης Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, ώστε να επανέλθει η σημαντική αυτή έκθεση στο χώρο που υπήρχε.”