Γράφει ο Ορέστης Μεταξάς
Πριν λίγες μέρες παραστάθηκα ως μάρτυρας σε δίκη στο δικαστήριο της Μυτιλήνης. Έως να έρθει η σειρά της δίκης που με αφορούσε, καθόμουν στην αίθουσα και παρακολουθούσα τις προηγούμενες δίκες. Αυτό που το πρόσεξα και μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση ήταν πάνω από τα έδρανα των δικαστών και του εισαγγελέα, επάνω στον τοίχο κρεμασμένη μια αρκετά μεγάλη εικόνα του Χριστού.
Αυθόρμητα μου γεννήθηκαν κάποιες απορίες. Τι μπορεί να σημαίνει η εικόνα του Χριστού πάνω από την έδρα των δικαστών σε ένα δικαστήριο στην Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2023; Ότι η δικαιοσύνη απονέμεται στο όνομα του Ιησού Χριστού; Ζούμε στην Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν ή σε ένα φιλελεύθερο δημοκρατικό κράτος της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Οι δικαστές δεν απονέμουν δικαιοσύνη στο όνομα της συνείδησης τους; Ποιο ρόλο μπορεί να παίζει μια θρησκευτική εικόνα πάνω από το κεφάλι τους; Τι συμβολίζει;
Πολύ σωστά έχει θεσπιστεί ο πολιτικός και ο θρησκευτικός όρκος. Ο πολιτικός και ο θρησκευτικός γάμος. Ελεύθερη επιλογή του καθενός μας. Είναι άραγε ελευθερία σ’ένα δημόσιο κτίριο που οφείλει να είναι θρησκευτικά και πολιτικά ουδέτερο να υπάρχουν θρησκευτικές απεικονίσεις;
Αυτά σκεπτόμουν όταν με μεγάλη έκπληξη βλέπω έναν αστυνομικό που βρισκόταν σε υπηρεσία στο δικαστήριο, στην στολή του από τη μία πλευρά στο ένα μανίκι να έχει τα διακριτικά του και από το άλλο μανίκι να έχει ραμμένη μια πάνινη εικόνα ενός αρχαγγέλου. Άραγε η εικόνα του αρχάγγελου ήταν μέρος της στολής του ή επιλογή του συγκεκριμένου αστυνομικού; Κι αν ήταν δική του επιλογή θα μπορούσε αντί τον αρχάγγελο να ράψει μια πάνινη εικόνα του Τσε Γκεβάρα ή του Μαραντόνα χωρίς να τρέχει τίποτα; Ή μήπως έχουμε θρησκευτική αστυνομία όπως τον Ιράν και την Σαουδική Αραβία και δεν το έχουμε πάρει χαμπάρι;
Είναι ξεκάθαρο ότι η θρησκεία είναι σημαντική για την πλειοψηφία των ανθρώπων. Όμως όπως κοινότυπα λέμε η πίστη και η θρησκευτικότητα είναι κάτι προσωπικό. Αυτό σημαίνει ότι εκδηλώνεται με διαφορετικούς τρόπους σε διαφορετικούς ανθρώπους. Επίσης υπάρχουν άνθρωποι άθρησκοι ή άθεοι. Η πολιτεία οφείλει να είναι θρησκευτικά ουδέτερη και να σέβεται τις επιλογές όλων των πολιτών. Αυτό σημαίνει όχι θρησκευτικά σύμβολα στα δημόσια κτίρια. Το ότι κάποιοι δημόσιοι υπάλληλοι βάζουν στα γραφεία τους θρησκευτικές εικόνες είναι διαφορετικό. Βάζουν και εικόνες της οικογένειας τους, ή της ομάδας τους.
Κάποια στιγμή, σύντομα, πρέπει να υπάρξει πλήρης διαχωρισμός του κράτους από την εκκλησία. Για να μην παρουσιάζονται φαινόμενα όπως αυτό στο δικαστήριο της Μυτιλήνης με τις θρησκευτικές εικόνες στους τοίχους. Όπως όλοι μας κατηγορούσαμε τα κράτη που καταδίωκαν τις θρησκείες, έτσι οφείλουμε να μην αποδεχόμαστε την προπαγάνδα μιας οποιασδήποτε θρησκείας από το κράτος. Ακόμα και της δικιάς μας θρησκείας.
Το ζήτημα είναι απλό. Είναι θέμα ελευθερίας, ανθρώπινων δικαιωμάτων και σεβασμού στην ελεύθερη βούληση των ανθρώπων.