Γράφει ο Δημήτρης Λεοντής
Ο ναρκισσισμός είναι μια διαταραχή της προσωπικότητας που χαρακτηρίζεται από την εξωστρέφεια και την έντονη προσπάθεια για ακαταμάχητη γοητεία. Έχει όμως και «δόλια» χαρακτηριστικά όπως το πάθος για εξουσία και επιβολή. Επιστημονικά η ναρκισσιστική διαταραχή της προσωπικότητας ορίζεται ως η μεγαλειώδης αίσθηση αξίας του εαυτού, η ανάγκη για υπερβολικό θαυμασμό, καθώς και η ενασχόληση με φαντασιοπληξίες απεριόριστης επιτυχίας και εξουσίας.
O επιδεικτικός ναρκισσισμός είναι συνήθως ψυχοπαθολογικό σύμπτωμα ή/και καρπός κάποιας μειονεξίας, π.χ. νιώθει κάποιος μειονεκτικά που κατάγεται από την επαρχία και ζει στην πρωτεύουσα, οπότε προσπαθεί να εντυπωσιάσει και να τραβήξει τα φώτα πάνω του με εκκεντρικό ακριβό ντύσιμο και εμφάνιση, πανάκριβη κατοικία, πολυτελές αμάξι κλπ.
Η διαταραχή πήρε το όνομά της από τον Νάρκισσο, ένα πρόσωπο της ελληνικής μυθολογίας που λέγεται ότι ερωτεύτηκε το είδωλό του όταν το είδε να αντικατοπτρίζεται στο νερό μιας πηγής και εν τέλει πνίγηκε στην προσπάθειά του να το αγκαλιάσει.
Τα άτομα που παρουσιάζουν τέτοιου είδους τάσεις δεν έχουν επίγνωση της στάσης και της συμπεριφοράς τους, επομένως δεν νιώθουν ενοχές γι’ αυτή. Θέλουν να είναι πάντα το επίκεντρο της συζήτησης, έχουν την τάση να κάνουν υπερπροσπάθεια όταν γνωρίζουν καινούρια άτομα ώστε να κάνουν καλή εντύπωση, δεν αναλαμβάνουν ποτέ τις ευθύνες τους όταν κάνουν κάποιο λάθος, ασχέτως πόσο μεγάλο ή μικρό είναι, απεχθάνονται την κριτική, πιστεύουν ότι είναι μοναδικοί, ζηλεύουν υπερβολικά και θέλουν να εκμεταλλεύονται τους άλλους.
Είναι λεπτή η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στην ισχυρή αυτοπεποίθηση και στη ναρκισσιστική διαταραχή. Στην πρώτη περίπτωση παρατηρείται απλώς μια εξιδανικευμένη εικόνα του εαυτού, ενώ στη δεύτερη το άτομο παλεύει με την ίδια του την ταυτότητα, καθώς κάτω από ένα σκληρό και υπεροπτικό παρουσιαστικό συχνά κρύβεται μια πολύ εύθραυστη προσωπικότητα που δεν αντέχει καθόλου την κριτική.
Υπολογίζεται ότι περίπου το 6% του πληθυσμού πάσχει από ναρκισσιστική διαταραχή της προσωπικότητας, με το μεγαλύτερο ποσοστό των πασχόντων να είναι άντρες.