Σε προηγούμενο σημείωμά μας, είχαμε μιλήσει για την ανάγκη άμεσης εκπόνησης και εφαρμογής ενός ολοκληρωμένου σχεδίου για τη στήριξη της απασχόλησης στα νησιά μας. Στην πραγματικότητα όμως, αυτό το σχέδιο προϋποθέτει μια πρότερη φάση: Την ανάγκη να κερδηθεί η δύσκολη περίοδος που έρχεται με του που θα βγούμε από τα σπίτια μας.
Ολοι και όλες αντιλαμβανόμαστε, ότι η «επόμενη μέρα» θα αφορά την οικονομία. Μόλις ανοίξουν οι πόρτες των σπιτιών, θα βγουν στην επιφάνεια τα προβλήματα που συσσωρευτήκαν από την αναγκαστική καραντίνα. Ακόμα και αν είμαστε ακόμα στην φάση τις εκτίμησης των επιπτώσεών του παγώματος (και) της τοπικής οικονομίας, πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για το χειρότερο σενάριο.
Γνωρίζουμε ότι, το χειρότερο σενάριο, μιλάει για χιλιάδες εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα, που δεν θα έχουν την δυνατότητα να καλύψουν ακόμα και στοιχειώδεις ανάγκες τους. Όλοι αυτοί και αυτές που ζουν από το μηνιάτικό, που τώρα ουσιαστικά δεν υπάρχει και δεν ξέρουν αν θα υπάρξει στο άμεσο μέλλον.
Γνωρίζουμε ότι, το χειρότερα σενάριο μιλάει για πάρα πολλές μικρές τοπικές επιχειρήσεις, που ίσως δεν καταφέρουν να ανοίξουν ξανά. Κουβαλώντας, οι ιδιοκτήτες τους, μια σειρά από βάρη που έρχονται από την προηγούμενη κρίση, δεν είναι σίγουρο ότι θα μπορέσουν να σταθούν στα πόδια τους το επόμενο διάστημα.
Γνωρίζουμε ότι, το χειρότερο σενάριο μιλάει για οριστικό χάσιμο της φετινής τουριστικής σεζόν. Αυτό με τη σειρά του σημαίνει μια μεγάλη αλυσίδα τομέων της τοπικής οικονομίας που θα πληγεί. Σημαίνει, όμως και ακόμα μεγαλύτερη αύξηση της ανεργίας.
Το χειρότερο σενάριο λοιπόν, μας λέει ότι πρέπει να κάνουμε το πάν, έτσι ώστε να μπορέσουμε να περιορίσουμε όσο το δυνατό περισσότερο τις επιπτώσεις της κρίσης, που θα αρχίσουν να γίνονται ορατές «όταν βγούμε έξω». Για να μπορέσουμε στην συνέχεια να σχεδιάσουμε την σταθεροποίηση και την ανάπτυξη. Η κρίσιμη περίοδος είναι μέχρι και το φθινόπωρο.
Πρώτα και κύρια, πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι κανένας συμπολίτης μας, δεν θα μείνει αβοήθητος, μόνος του. Οι δομές πρόνοιας των δήμων και της περιφέρειας, σε συνεργασία με τα δίκτυα αλληλεγγύης των πολιτών, τα συγγενικά και φιλικά δίκτυα ανταλλαγών, πρέπει να ενεργοποιηθούν από τώρα. Κερδίζοντας τη μάχη της αξιοπρεπούς επιβίωσης της πλειοψηφίας της τοπικής μας κοινωνίας, αφήνουμε και χώρο για διοχέτευση του, όποιου, διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών για την κάλυψη άλλων πιεστικών αναγκών μέσω της τοπικής αγοράς.
Πρέπει όμως να εξασφαλίσουμε και ότι, το αμέσως επόμενο διάστημα, θα υπάρχει η μικρότερη δυνατή απώλεια εισοδήματος. Σε αυτό μπορούν να συμβάλουν και οι δήμοι, μαζί με την περιφέρεια. Όχι μόνο στηρίζοντας τις δίκαιες διεκδικήσεις των εργαζομένων και μικροεπαγγελματιών, απέναντι στο κεντρικό κράτος, αλλά ρίχνοντας στη μάχη και μέρος των πόρων που διαθέτουν. Είτε αυτοί οι πόροι θα αφορούν έργα μικρής κλίμακας και άμεσης υλοποίησης στην πόλη και τα χωριά, είτε θα αφορούν πολιτιστικές εκδηλώσεις που θα απασχολήσουν και θα προβάλουν την τοπική παραγωγή, είτε θα αφορούν άμεσες πληρωμές στους τοπικούς προμηθευτές τους, κ.α.
Πρέπει να εξασφαλίσουμε, ακόμα, τις μικρότερες δυνατές απώλειες εισοδήματος στον τοπικό τουριστικό τομέα: Διεκδικώντας, π.χ., τη μεγάλη επέκταση του αριθμού των δικαιούχων του κοινωνικού τουρισμού, που ειδικά για το νησί μας, προβλέπει έως και δέκα δωρεάν διανυκτερεύσεις, κάνοντας το ιδιαίτερα ελκυστικό.
Για να αντιμετωπίσουμε τις συνέπειες της κρίσης που ανοίγεται μπροστά μας, πρέπει να έχουμε ένα σχέδιο, για τις επόμενες δέκα μέρες, τους επόμενους δέκα μήνες και τα επόμενα δέκα χρόνια. Όμως η κρίσιμη περίοδος είναι τώρα. Πρέπει να κερδίσουμε αυτό το καλοκαίρι!
*Ο Παναγιώτης Λαμπρόπουλος, είναι οικονομολόγος
