Η πρόταση του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ για την αλλαγή του τρόπου εκλογής της ηγεσίας, όπως υποστήριξε «Είναι μία πολύ μελετημένη προσπάθεια να αλλάξουμε το μοντέλο της κομματικής λειτουργίας. (…) Θέλαμε να δημιουργήσουμε μία νέα σχέση του πολίτη με την πολιτική. Το δικό μας μοντέλο δίνει αξία και δύναμη στα μέλη του κόμματος, στην άμεση δημοκρατία και στη συμμετοχή»
Τα πολιτικά κόμματα -πρόκειται για μια ανοιχτή συζήτηση- περνούν κρίση, όπως και το πολιτικό σύστημα. Πολίτες, ιδιαίτερα νέοι σε ηλικία, γυρνούν την πλάτη στην πολιτική και δεν έχουν εμπιστοσύνη ούτε στους πολιτικούς ούτε στα κόμματα. Το ερώτημα είναι αν μία τέτοια πρόταση, της άμεση εκλογής, αποκαθιστά, έστω και σε κάποιο βαθμό, την τραυματισμένη σχέση εμπιστοσύνης. Αν ανοίγει μία πόρτα συμμετοχής στις αποφάσεις που παίρνονται στο κόμμα για το κόμμα. Αν δημιουργεί δεσμούς του κόμματος με την κοινωνία, που είναι και το ζητούμενο για την αναζωογόνησή του.
Η εκλογή της Κεντρικής Επιτροπής από τη βάση, ως πρόταση, δεν έχει ιστορικό προηγούμενο. Η εκλογή προέδρου, όμως, από τη βάση δεν είναι πρωτοφανής. Έχει διαμορφωθεί μια παράδοση πια σε σοσιαλδημοκρατικά και τα πράσινα κόμματα, ακόμα και σε συντηρητικά, ενώ έχει επιχειρηθεί και σε αριστερά κόμματα. Για να υιοθετηθεί από τον ΣΥΡΙΖΑ αυτή η πρόταση, από τη στιγμή που έχει εφαρμοστεί, θα έπρεπε να προηγηθεί μία έρευνα, ένας απολογισμός από την εφαρμογή του. Δηλαδή, βελτίωσε τις εσωκομματικές διαδικασίες, όπου εφαρμόστηκε; Ανέδειξε το κόμμα στην κοινωνία; Αυξήθηκε η επιρροή του; Ενισχύθηκαν οι οργανώσεις του; Ποια ήταν η σχέση των μελών με το κόμμα; Ποια τα κριτήρια εγγραφής στο κόμμα; Που λογοδοτεί ο πρόεδρος, όταν εκλεγεί από τη βάση; Ποια ήταν η εμπλοκή των μελών στην ανάδειξη και λειτουργία των οργάνων, πέραν της εκλογής του προέδρου;
Η απεύθυνση στη βάση ενός κόμματος σίγουρα δημιουργεί θετικούς συνειρμούς άμεσης δημοκρατίας. Τα παραδείγματα όμως που έχουμε έως τώρα, ως προς τα θετικά αποτελέσματα της άμεσης εκλογής, δεν είναι και πολύ θετικά. Ενισχύεται η ισχύς των προέδρων και αποδυναμώνονται τα ενδιάμεσα όργανα και, τελικά, η ίδια η Κεντρική Επιτροπή. Το παράδειγμα των Podemos, που οδηγήθηκαν σε διάσπαση και έντονα φαινόμενα αρχηγισμού είναι χαρακτηριστικό. Ενώ ξεκινά με την έκφραση γνώμης των μελών για την ηγεσία, με την ψήφο τους η αδιαμεσολάβητη, μετά, σχέση αρχηγών και μελών οδηγεί στο ανάποδο αποτέλεσμα ως προς το ρόλο τους. Και το πιο σπουδαίο, αποκόβει τα μέλη από τις οργανώσεις μελών (ΟΜ).
Η αντιπρόταση σε μια πρόταση που επιζητά την ενεργοποίηση και τη συμμετοχή των μελών μέσω αυτού του τρόπου θα ήταν, από αυτή την άποψη, η ενίσχυση με μια σειρά ιδέες και πρακτικές, και αυξημένα δικαιώματα, του ρόλου των ΟΜ και επομένως αυτή είναι μια συζήτηση, που πρέπει να ξεκινήσει από μια προσεκτική λεπτομερή διερεύνηση και μελέτη γιατί οι ΟΜ δεν λειτουργούν καλά, δεν παρεμβαίνουν, είναι διεκπεραιωτικές, δεν είναι ελκυστικές όχι μόνο για τα μέλη τους, αλλά και τους φίλους του κόμματος ή την επιρροή του. Μία τέτοια μελέτη, για το πώς λειτούργησε και λειτουργεί το κόμμα, που όφειλε να προηγηθεί, θα οδηγούσε σε προτάσεις. Και από αυτή τη μελέτη θα προέκυπτε αν δικαιολογείται ή όχι και η πρόταση εκλογής από τη βάση. Θα προέκυπταν και άλλες ιδέες, ίσως, όπως για παράδειγμα η εκλογή δυο προέδρων εκ των οποίων η μια να είναι γυναίκα. Ιδέες υπάρχουν …
