«Οι κυβερνήσεις που επαινέθηκαν για την πολιτική τους απόφαση να απελευθερώσουν κρατούμενους, σε μια προσπάθεια περιορισμού των κρουσμάτων του COVID-19, κρατάνε ακόμα έγκλειστους υπερασπιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με τις συλλήψεις ακτιβιστών, δημοσιογράφων και οποιουδήποτε ασκεί κριτική να συνεχίζονται» δήλωσε η Διεθνής Αμνηστία.

Σε πρόσφατη ενημέρωση με τίτλο «Τολμώντας να υπερασπιστούμε τα ανθρώπινα δικαιώματα στην πανδημία», στην οποία τεκμηριώνονται επιθέσεις εναντίον ακτιβιστών ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά τη διάρκεια της πανδημίας, η οργάνωση υπογραμμίζει την υποκρισία κυβερνήσεων όπως η Αίγυπτος, η Ινδία, το Ιράν και η Τουρκία, οι οποίες έχουν «ξεχάσει» ακτιβιστές κρατούμενους στις φυλακές, παρά τα ευρέως δημοσιευμένα προγράμματα απελευθέρωσης κρατουμένων.

«Ο COVID-19 υπήρξε μια πρόσθετη τιμωρία για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που φυλακίζονται άδικα ενώ έχει χρησιμοποιηθεί και ως πρόσχημα για την περαιτέρω παρενόχληση, δίωξη ακόμη και δολοφονία αυτών των ανθρώπων», δήλωσε η Λίζα Μαρακάνι, ερευνήτρια της Διεθνούς Αμνηστίας.

«Ο αποκλεισμός των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τα μέτρα απελευθέρωσης υπογραμμίζει τον πολιτικό χαρακτήρα της φυλάκισης τους. Στην Τουρκία, για παράδειγμα, δημοσιογράφοι, δικηγόροι, ακτιβιστές και πολιτικοί της αντιπολίτευσης που κρατούνται σε προδικαστική κράτηση με αβάσιμες κατηγορίες, παραμένουν πίσω από τα κάγκελα παρά τα κυβερνητικά μέτρα που οδήγησαν στην απόλυση πάνω από 100.000 ανθρώπων από τον Απρίλιο. Είναι σαφές ότι η τουρκική κυβέρνηση εξακολουθεί να φοβάται την κριτική περισσότερο από την πανδημία».

Η Διεθνής Αμνηστία έχει εντοπίσει ήδη 131 τέτοια άτομα, τα οποία έχουν παρενοχληθεί, διωχθεί, σκοτωθεί ή φυλακιστεί με προσχήματα που σχετίζονται με το COVID-19, με τον αριθμό αυτό να αποτελεί πιθανώς την κορυφή του παγόβουνου.

«Αντί να συνεργαστούν με τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με σκοπό την δημιουργία κοινού μετώπου για την αντιμετώπιση της πανδημίας, τα κράτη λαμβάνουν επιθετικά μέτρα για να σιωπήσουν όσους εκλαμβάνουν ως αντιπάλους», δήλωσε η Λίζα Μαρακάνι.

Αποκλεισμός από τα μέτρα αποσυμφόρησης

Στις 25 Μαρτίου 2020, ο Ύπατος Αρμοστής των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, κάλεσε όλα τα κράτη να απελευθερώσουν «κάθε άτομο που κρατείται χωρίς επαρκή νομική βάση, συμπεριλαμβανομένων των πολιτικών κρατουμένων, και εκείνων που κρατούνται για επικριτικές, αντίθετες απόψεις» ως απάντηση στην πανδημία του COVID-19, προτροπή που όπως φαίνεται δεν υιοθέτησαν όλοι.

Στην Ινδία, για παράδειγμα, πολλοί φοιτητές και ακτιβιστές που είχαν συμμετάσχει σε ειρηνικές διαμαρτυρίες κατά του νόμου περί ιθαγένειας που εισάγει διακρίσεις στην Ινδία εξακολουθούν να κρατούνται άδικα. Το ίδιο και στην Αίγυπτο, με χιλιάδες προδικαστικούς κρατούμενους, να αντιμετωπίζουν υπερβολικά ασαφείς κατηγορίες περί «τρομοκρατίας» εν μέσω ανησυχιών για παραβιάσεις της δέουσας διαδικασίας.

Στην Τουρκία, τα μέτρα αποσυμφόρησης έχουν αποκλειστεί ρητά για εκείνους έχουν καταδικαστεί για αδικήματα βάσει της υπερβολικά ευρείας αντιτρομοκρατικής νομοθεσίας της Τουρκίας, με τη λίστα να περιλαμβάνει ακτιβιστές πολιτικών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δημοσιογράφους, ακαδημαϊκούς και άλλους που έχουν μιλήσει εναντίον της κυβέρνησης.

Στο Ιράν, οι αρχές ανακοίνωσαν ότι είχαν απελευθερώσει προσωρινά 85.000 κρατούμενους, ωστόσο πολλοί ακτιβιστές εξακολουθούν να κρατούνται με πολιτικά κίνητρα υπό άθλιες συνθήκες. Παράδειγμα αποτελεί ο Νάργκες Μοχαμάντι, που πάσχει από σοβαρές προϋπάρχουσες συνθήκες υγείας και εμφανίζει ύποπτα συμπτώματα COVID-19, με τις αρχές συνεχίζουν να αρνούνται την υγειονομική περίθαλψή του.

Στο Αζερμπαϊτζάν, η κυβέρνηση προχώρησε σε νέο κύμα συλλήψεων και διώξεων δεκάδων πολιτικών ακτιβιστών, δημοσιογράφων και υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συχνά ως απάντηση στην κριτική τους για τον χειρισμό της πανδημίας από την κυβέρνηση.

Η Διεθνής Αμνηστία προειδοποίησε επίσης, ότι πολλοί έχουν καταστεί εύκολοι στόχοι εξαιτίας της καραντίνας για όσους θέλουν να σιωπήσουν τις φωνές τους.

Στην Ονδούρα, το πιο σοβαρό πρόσφατο περιστατικό περιλαμβάνει την πιθανή εξαναγκαστική εξαφάνιση πέντε νεαρών ανδρών, τέσσερις από τους οποίους είναι ακτιβιστές της Μαύρης Αδελφικής Οργάνωσης της Ονδούρας (ΟΦΡΑΝΗ). Τους πήραν από τα σπίτια τους στις 18 Ιουλίου από άνδρες που φορούσαν αστυνομικές στολές και έκτοτε δεν τους έχουν δει.

Στην Κολομβία, η οργάνωση της κοινωνίας των πολιτών INDEPAZ ανέφερε 166 δολοφονίες κατά τους πρώτους έξι μήνες του 2020. Μεταξύ αυτών ήταν η Carlota Isabel Salinas Pérez, ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των γυναικών που σκοτώθηκε έξω από το σπίτι της τον Μάρτιο. Η Καρλότα ήταν ηγέτης της κοινότητας και μαζεύει τρόφιμα για οικογένειες που έχουν ανάγκη την ημέρα που σκοτώθηκε.
«Ο αγώνας των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για την ίση πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη, τα τρόφιμα και την ενημέρωση του κοινού για τον ιό και τους τρόπους προστασίας του, είναι σήμερα πιο απαραίτητος από ποτέ. Οι κυβερνήσεις που εκμεταλλεύονται αυτήν την κρίση για να επιτεθούν σε αυτούς τους ανθρώπους ,πρέπει να γνωρίζουν ότι παρακολουθούνται στενά», δήλωσε η Λίζα Μαρακάνι.