Το Ηνωμένο Βασίλειο θυμίζει τη σοβιετική αυτοκρατορία, μερικά χρόνια πριν καταρρεύσει. Στο πρώτο οι συντηρητικοί πρωθυπουργοί αλλάζουν σαν τα πουκάμισα, στη δεύτερη οι γηραλέοι γενικοί γραμματείς πέθαιναν ο ένας μετά τον άλλο.
Αλλά τουλάχιστον στη Μόσχα, προλάβαιναν να κάτσουν στην εξουσία δυο-τρία χρόνια. Στο Λονδίνο πάνε να σπάσουν το ρεκόρ Γκίνες συντομότερης πρωθυπουργίας. Αλλη ομοιότητα, είναι η κατάρρευση των απηρχαιωμένων ιδεολογιών. Στη Σοβιετική Ένωση, ήταν ο κομουνισμός που έπνεε τα λοίσθια. Στη Μεγάλη Βρετανία, η παραίτηση της Λιζ Τρας σηματοδοτεί την πλήρη αποτυχία της ακραίας νεοφιλελεύθερης ομάδας μέσα στο Συντηρητικό Κόμμα.
Αν όμως οι περικοπές φόρων που ανήγγειλε η Τρας πριν καλά καλά αναλάβει πρωθυπουργός είναι η άμεση αιτία του φιάσκο, το brexit αποτελεί τη βαθύτερη αιτία. Από το δημοψήφισμα του 2016 που αποφάσισε την έξοδο από την ΕΕ, η χώρα έχει μπει σε μια παρατεταμένη κοινωνικο-οικονομική αλλά και πολιτική κρίση, παρά την -όπως αποδείχθηκε- πύρρεια νίκη του Μπόρις Τζόνσον στις βουλευτικές εκλογές δύο χρόνια πριν.
Η περίπτωση Brexit θα πρέπει να διδάσκεται στις Σχολές Πολιτικών Επιστημών, σαν τυπικό παράδειγμα των καταστροφικών επιπτώσεων του εθνικισμού της δεξιάς ανά τον κόσμο. Το 2014-15, ο τότε Βρετανός πρωθυπουργός Ντέηβιντ Κάμερον, υπόσχεται δημοψήφισμα για το brexit , για να κερδίσει τους ψήφους της εθνικιστικής άκρας δεξιάς.
Ο ίδιος είναι υπέρ της παραμονής στην ΕΕ, όπως άλλωστε όλα τα κόμματα, το πολιτικό κατεστημένο, η οικονομική ολιγαρχία αλλά και τα συνδικάτα. Το 2016, μια εργατική τάξη σε απόγνωση, λόγω της συνεχούς υποβάθμισης της ζωής από τις πολιτικές της Θάτσερ και των κάθε λογής, δεξιών και «αριστερών» απογόνων της, παρασύρεται από τις σειρήνες του brexit. Γιατί έλεγαν οι δημαγωγοί, η κοινωνική πρόνοια υποβαθμίζεται στη Μεγάλη Βρετανία επειδή συνεισφέρει στον κοινοτικό προϋπολογισμό.
Γρήγορα όμως αποδείχθηκε ότι, αντίθετα όμως από τις υποσχέσεις των εθνικιστών και κάθε λογής οπαδών του brexit, η ΕΕ δεν ήταν η αιτία για τα βρετανικά κακά. Η οικονομία υπέστη και συνεχίζει να υφίσταται μεγάλη ζημιά. Η επαγγελία «να πάρουμε τον έλεγχο πίσω» είναι κενή περιεχομένου, αφού τα οικονομικά της χώρας είναι περισσότερα εκτεθειμένα στις διαθέσεις των αγορών, όπως αποδείχθηκε και από την αντίδραση τους στις προγραμματικές θέσεις της Τρας.
Μόνη της, η Βρετανία καλείται να αντιμετωπίσει τις σημερινές ιλιγγιώδεις αυξήσεις των τιμών, που απειλούν με ενεργειακή φτώχεια 2, 5 εκατομμύρια νοικοκυριά, σε μια χώρα με μεγαλύτερες κοινωνικές ανισότητες από τον μέσο όρο της ΕΕ. Αν στο εκρηκτικό αυτό περιβάλλον δεν σημειωθεί εκτόνωση, προφανώς με πρόωρες εκλογές, προμηνύονται μεγάλες κοινωνικές αντιδράσεις.
«Χτυπήματα, σπρωξίματα, ύβρεις, παραιτήσεις, δάκρυα στο Κοινοβούλιο και στη Ντάουνινγκ Στριτ, η βρετανική κυβέρνηση και το Συντηρητικό Κόμμα φαίνεται να βρίσκονται σε πορεία προς την πλήρη αυτοκαταστροφή», σχολίαζε η σημερινή Liberation τις εξελίξεις των τελευταίων ημερών.
Στην πραγματικότητα πρόκειται για την αυτοκαταστροφή όχι μόνο ενός κόμματος, αλλά ίσως ολόκληρου του Ηνωμένου Βασίλειου. Η Σκωτία φλερτάρει με την ανεξαρτησία και το παρατεταμένο κενό εξουσίας στο Λονδίνο ευνοεί τις φυγόκεντρες τάσεις. Eνα δεύτερο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Σκωτίας θα πραγματοποιηθεί στις 19 Οκτωβρίου 2023, εάν αυτό εγκριθεί από το Ανώτατο Δικαστήριο, ανήγγειλε πρόσφατα η Σκοτσέζα πρωθυπουργός.
Στο όνομα της πατρίδας, Συντηρητικοί υποκινητές του brexit και εθνικιστές, μετατρέπουν σταδιακά τη Μεγάλη Βρετανία σε μικρή Αγγλία.
