Παρά τα επανειλημμένα αιτήματά του μετά το 2015 δεν πήρε ποτέ συνέντευξη από τον Αλέξη Τσίπρα. Κι όμως έγραψε ένα βιβλίο όπου ο τέως πρωθυπουργός είναι ο πρωταγωνιστής.
«Αλέξης Τσίπρας και οι μεταμορφώσεις της πολιτικής» ο τίτλος του. Φαμπιάν Περιέ ο συγγραφέας, ο Γάλλος ανταποκριτής της «Λιμπερασιόν», που την τελευταία δεκαετία ζει ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Γαλλία.
Το βιβλίο του είναι μια ιστορική καταγραφή των γεγονότων από το 1974 και μετά, αλλά κυρίως για την περίοδο διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ από το 2015 και εντεύθεν.
Και ο Περιέ, σ’ αυτή τη συνομιλία μας, εξηγεί στην «Εφ.Συν.» τα κίνητρα της συγγραφής, ενώ ως πολίτης εκφράζει τους φόβους του για τη σημερινή ισορροπία δυνάμεων στην Ευρώπη. Διότι, όπως λέει, και στη δική του χώρα οι επιλογές φαίνεται να περιορίζονται μεταξύ της Δεξιάς του Μακρόν και της Ακρας Δεξιάς της Λεπέν.
«Είναι ένα βιβλίο το οποίο φυσικά γράφτηκε για Γάλλους αναγνώστες. Και είμαι πολύ χαρούμενος που μεταφράστηκε στα ελληνικά από τον Γιάννη Ανδρουλιδάκη γιατί μπορεί να εξηγήσει στους Ελληνες με ποιον τρόπο το έγραψα. Ως δημοσιογράφος θα ήθελα να κατανοήσω τι σκέφτεται ένας Ελληνας ανταποκριτής στη Γαλλία. Αρα ένας λόγος για να διαβάσει κανείς το βιβλίο είναι ότι γράφτηκε από έναν Γάλλο δημοσιογράφο για μια χώρα στην οποία περνά τον μισό του χρόνο από το 2010 και μετά. Ο δεύτερος λόγος ήταν να καταγράψει την ιστορία της Ελλάδας και τις αλλαγές που η κρίση επέφερε. Το πρώτο λοιπόν προσχέδιο του βιβλίου το έγραψα το 2012, μετά το κίνημα των “αγανακτισμένων”. Δεν ήταν καλό. Το 2015 είχα μια άλλη ιδέα: να γράψω ένα βιβλίο για διαφορετικούς πολιτικούς χαρακτήρες, όπως ο Τσίπρας, η Κωνσταντοπούλου, ο Κώστας Μπακογιάννης. Ολοι τους είναι γεννημένοι αμέσως μετά τη δικτατορία. Ούτε κι αυτό ήταν καλό γιατί δεν είχα γραμμή-οδηγό.
»Και τελικά έγραψα αυτό το βιβλίο με οδηγό το ερώτημα ποιο είναι το πρόσωπο που εκπροσωπεί την ελληνική ιστορία μετά το 1974. Ο Τσίπρας. Διότι γεννήθηκε τέσσερις μέρες μετά την πτώση της δικτατορίας, διότι όπως πολλοί από τους νεολαίους πέρασε από την ΚΝΕ, διότι η οικογένειά του εκπροσωπεί τους “συνήθεις Ελληνες” της εποχής. Ενεπλάκη τέλος στην πολιτική μέχρι που κατέληξε να είναι πρωθυπουργός, ο οποίος μάλιστα έπρεπε να υπογράψει ένα μνημόνιο.
»Αρα στον δικό του χαρακτήρα μπόρεσα να βρω έναν ιδιαίτερα ενδιαφέροντα τρόπο να περιγράψω την ιστορία της Ελλάδας μετά το 1974. Δεν είμαι ιστορικός. Νομίζω όμως πως ένας δημοσιογράφος μπορεί να συμβάλει, να βάλει κάποιες ψηφίδες, ώστε ο ιστορικός του μέλλοντος να κατανοήσει την περίοδο που τώρα διανύουμε.
»Γι’ αυτό και πάντα λέω πως αυτό το βιβλίο δεν είναι παρά γεγονότα, γεγονότα, γεγονότα. Αυτό είναι ένα μάθημα που πήρα από τον Μπερστίν, τον δημοσιογράφο που αποκάλυψε το σκάνδαλο Γουότερ-γκέιτ. Φυσικά έχω τη δική μου ματιά, όπως κάθε δημοσιογράφος. Αλλά προσπαθώ να βγω από τον εαυτό μου, τον ενθουσιασμό και την κριτική μου και να αποτυπώσω τα γεγονότα».
● Πώς φτάσαμε στη δημοσίευση του βιβλίου στα ελληνικά;
Κάποια στιγμή ο εκδότης Βαγγέλης Γεωργακάκης, ενώ δεν είχε διαβάσει το βιβλίο, ενδιαφέρθηκε. Είχαμε μια μακρά συζήτηση, με εμπιστεύτηκε, μου ζήτησε να του στείλω το πρωτότυπο όσο το δυνατόν ταχύτερα. Το ερώτημα για μένα είναι αν το βιβλίο είναι ενδιαφέρον για Ελληνες αναγνώστες. Δεν έχω απάντηση. Μπορώ να πω ότι είναι ενδιαφέρον για τους Γάλλους ή τους Γερμανούς, αλλά για τους Ελληνες, δεν ξέρω.
● Δεν είναι λίγο νωρίς όμως, Φαμπιάν, για να καταγράψεις την πρόσφατη ελληνική ιστορία; Διότι ουσιαστικά καταγράφεις τα γεγονότα από το 2015 και μετά με τον Τσίπρα πρωταγωνιστή…
Ναι, αναρωτιόμουν αν είναι πολύ νωρίς. Αλλά θα το επαναλάβω. Δεν είμαι ιστορικός, είμαι δημοσιογράφος. Και νομίζω είμαι ο δημοσιογράφος που, έως το 2014, του είχε πάρει τις περισσότερες συνεντεύξεις. Τον συνάντησα και μετά το 2015, αλλά ποτέ έκτοτε δεν του πήρα συνέντευξη. Αυτό που προσπαθώ είναι να «φωτίσω» με μια νέα ματιά αυτά που συνέβησαν. Για παράδειγμα αναφέρω στο βιβλίο μια off the record συζήτηση που είχα με έναν Γερμανό υπουργό τον Οκτώβριο – Νοέμβριο του 2014, έναν άνθρωπο που γνωρίζω πολύ καλά. Μου είπε τότε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν επρόκειτο ποτέ να γίνει κυβέρνηση αλλά και ότι, αν γινόταν, σε έξι μήνες θα έπεφτε. Το κράτησα αυτό στο μυαλό μου για πολλούς λόγους. Πηγαίνω συχνά στο Βερολίνο και είχα την ευκαιρία να διαπιστώσω πόσο λάθος, δεξιά και αριστερά κόμματα, έβλεπαν τον ΣΥΡΙΖΑ αρχικά και πόσο αυτό άλλαξε στην πορεία.
● Θα ‘λεγες ότι ο Σαμαράς και σήμερα και ο Μητσοτάκης υιοθέτησαν την άποψη των Γερμανών περί «αριστερής παρένθεσης»;
Σε κάθε περίπτωση οι Γερμανοί πίστευαν ότι αν κυβερνούσε ο ΣΥΡΙΖΑ, θα συνέβαινε κατά λάθος. Στο ίδιο κεφάλαιο άλλωστε αναφέρω και το τότε tweet του Μοσκοβισί. Είναι νομίζω πολύ ενδιαφέρον να τα θυμόμαστε σήμερα, διότι βλέπεις την ισορροπία δυνάμεων στην Ευρώπη. Αυτή η ισορροπία δυνάμεων είναι για μένα το «μαξιλάρι» του βιβλίου μου και εξηγεί πολλά για το είδος της πολιτικής που εφαρμόζεται, όχι μόνο στην Ελλάδα.
Η Ελλάδα εκπροσωπεί μόνο το 2% του ευρωπαϊκού Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος, έχει 10.800.000 κατοίκους από τα 450 εκατ. των Ευρωπαίων πολιτών. Αρα ακόμη και τα στατιστικά στοιχεία αποδεικνύουν ότι η ισορροπία δυνάμεων δεν είναι προς όφελος της Ελλάδας.
● Συναντήθηκες με τον Αλέξη Τσίπρα για να γράψεις το βιβλίο;
Είχα πολλές συναντήσεις με τον Αλέξη Τσίπρα πριν από το 2015, όταν κανένας Γάλλος δημοσιογράφος δεν τον είχε συναντήσει. Γιατί το 2010 τι ήταν ο Συνασπισμός; 4,8% και ο Τσίπρας μόλις είχε εκλεγεί πρόεδρος.
Για μένα, ως δημοσιογράφο, είναι προς μελέτη γιατί μετά το 2015 πολλοί ξένοι δημοσιογράφοι δεν μπορούσαν να μιλήσουν στον πρωθυπουργό πια. Γιατί, και δεν είμαι ο μόνος, είχαμε την εντύπωση ότι δεν είχαμε καμία πληροφορία. Δεν κρίνω ούτε επικρίνω κανέναν. Αυτό είναι ένα τεράστιο ερώτημα. Απάντηση δεν έχω. Τον συνάντησα κοινωνικά, είχαμε μια μικρή συνομιλία, αλλά….
Μίλησα πάντως με πολύ κόσμο που βρισκόταν πολύ κοντά του, πολλά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και με μέλη της οικογένειάς του, όπως η Λαοκρατία Λάκκα. Αρα υποθέτω πως γνώριζε ότι έγραφα το βιβλίο.
Υπάρχει ένα καλό και ένα κακό στο γεγονός ότι δεν του πήρα συνέντευξη πριν γράψω το βιβλίο. Το καλό είναι πως δεν με επηρέασε ο ίδιος. Το κακό είναι πως, ως δημοσιογράφος, θα ήθελα παρά πολύ να του είχα πάρει συνέντευξη ακόμη και μετά τις εκλογές.
● Σημειώνεις στο βιβλίο τη φράση του Αλέξη Τσίπρα «είχαμε αυταπάτες». Γιατί νομίζεις πως τις είχε;
Διαπίστωσα, δουλεύοντας με την υπουργό Περιβάλλοντος της Γαλλίας ως φοιτητής, πως όταν περνάς στην εξουσία απομακρύνεσαι από την κοινωνία. Είναι περίεργο, αλλά συμβαίνει σε ολόκληρη την Ευρώπη…