ΤΑ ΜΠΛΟΚΙΑ

Ειδήσεις και αναλύσεις από τη Λέσβο και την Ελλάδα με αριστερή ματιά!

Απόψεις Δεύτερο Θέμα

Δεν είναι έκπληξη βέβαια και παλεύεται ακόμη

Έγραφα χθες ότι αν κερδίσει ο Μπάιντεν θα είναι οριακά και μόνον χάρις στη σοβαρότητα της πτέρυγας Σάντερς. Ας το εξηγήσουμε λίγο, τώρα που δεν φαίνομαι τόσο τρελός πια.

Έχουμε μια τάση στην Αριστερά να παράγουμε περισσότερο βολονταρισμό από όσο μπορούμε να καταναλώσουμε. Βλέπουμε τις διαδηλώσεις του Black Lives Matter και πιστεύουμε ότι ξεκίνησε επανάσταση. Δεν σκεφτόμαστε τους ταλαντευόμενους ψηφοφόρους στα προάστια που αρχικά συμφωνούσαν με τις διαδηλώσεις αλλά μετά φοβήθηκαν τα επεισόδια. Τον ίδιο βολονταρισμό έδειχναν οι προβλέψεις των περισσοτέρων πριν τις προηγούμενες εκλογές στη Βρετανία κλπ.

Πυρήνας αυτού του συστηματικού σφάλματος στις εκτιμήσεις είναι η μόνιμη προσδοκία ότι οι ψηφοφόροι που συνήθως απέχουν από τις εκλογές θα προσέλθουν ξαφνικά, ενθουσιασμένοι από μια ριζοσπαστική αριστερή πολιτική πρόταση. Αυτό το φάντασμα των «περιθωριοποιημένων πολιτικά και κοινωνικά στρωμάτων» που θα έλθουν σαν το ιππικό στα γουέστερν να σώσουν την κοινωνία, πιστεύω στηρίζεται σε μια συγκεκριμένη ανάγνωση των απόψεων του Λακλάου για τους πληβείους (underdogs). Μέχρι στιγμής όμως ισχύει το αντίθετο, οι κοινωνικά αποκλεισμένες ομάδες του πληθυσμού συστηματικά συμμετέχουν λιγότερο στις εκλογές, στη βάση της προσωπικής απόγνωσης που βιώνουν.

Ένα δεύτερο πρόβλημα σε πολλές αναλύσεις της Αριστεράς μετά την κρίση του 2008 είναι η λειψή κατανόηση της φύσης του «κενού πολιτικής ηγεμονίας» που δημιουργήθηκε. Ο πρώην παντοδύναμος παγκοσμιοποιημένος νεοφιλελευθερισμός δέχθηκε ισχυρό ιδεολογικό και πολιτικό  πλήγμα από την κρίση του 2008, την άδικη κοινωνικά ανάκαμψη που ακολούθησε στην Δύση, την άνοδο της Κίνας που βιώνεται ως απειλή, την μεταναστευτική και προσφυγική κρίση.  Το κενό αυτό όμως κάλυψε κυρίως η άνοδος των ακροδεξιών και προστατευτικών για την οικονομία απόψεων. Δεν βρισκόμαστε σε μια ιστορική φάση που η Αριστερά διεκδικεί με πραγματικούς όρους την ηγεμονία, δηλαδή να εκφράσει τις άμεσες πολιτικές και κοινωνικές διεκδικήσεις της πλειοψηφίας. Ας μην συγχέουμε την πολιτική ηγεμονία με το απλό γεγονός ότι έχουμε δίκιο, πολιτική ηγεμονία είναι να πείθεις ότι έχεις δίκιο.

Στην θεωρία θα μπορούσε να αναπτυχθεί διεθνώς ένας ανταγωνισμός για την πολιτική ηγεμονία ανάμεσα σε τρία στρατόπεδα. Την εθνικιστική και προστατευτική νέα δεξιά, τους υποστηρικτές του παραδοσιακού παγκοσμιοποιημένου νεοφιλελευθερισμού, την ευρύτερη συμμαχία προοδευτικής σοσιαλδημοκρατίας, Αριστεράς και Πρασίνων. Το μυθιστόρημα “Bug Jack Barron” του Σπίνραντ από το 1969, περιγράφει πως θα μπορούσε σε ένα τέτοιο σενάριο να εκλεγεί αφροαμερικανός κομμουνιστής Πρόεδρος των ΗΠΑ. Ο Σάντερς το 2016 και ο Κόρμπυν λίγο αργότερα, πιστεύω ότι στρατηγικά ήλπιζαν σε μια τέτοια πολιτική τριχοτόμηση. Συν το ιππικό των «πληβείων» και κερδίζουμε. Ευφυές αλλά πολιτικά αναποτελεσματικό, επειδή βιβλία διαβάζει και στρατηγική σχεδιάζει και ο αντίπαλος.

Η παραδοσιακή δεξιά σε πολλές περιπτώσεις συμμαχεί στο εκλογικό σώμα με την νέα (ακρο)δεξιά. Αυτό επί της ουσίας έγινε και στην Ελλάδα με αφορμή την Συμφωνία των Πρεσπών. Σε άλλες πάλι περιπτώσεις η σοσιαλδημοκρατία πιέζεται πολιτικά ώστε να στηρίξει την παραδοσιακή δεξιά ενάντια στα περίφημα «δυο άκρα». Στην Ισπανία και στην Πορτογαλία η συμμαχία Σοσιαλιστών – Αριστεράς κέρδισε επειδή δεν υλοποιήθηκε κανένα από τα παραπάνω σενάρια. Ο γενικός κανόνας δηλαδή παραμένουν οι διπολικές αναμετρήσεις.

Στο πλαίσιο αυτό η σοβαρότητα της αριστερής πτέρυγας των Δημοκρατικών που στήριξαν με νύχια και με δόντια τον Μπάιντεν ενώ αυτός έκανε ανοίγματα ακόμη και σε μη ακροδεξιούς Ρεπουμπλικανούς (το γνωστό Lincoln Project) εμπόδισε έναν εκλογικό θρίαμβο του Τραμπ. Αν 2-3 εκατομμύρια αριστεροί πολίτες στις ΗΠΑ είχαν κάτσει σπίτι τους όπως το 2016 επειδή «βασικά μια από τα ίδια είναι», μετά απλώς θα έκλαιγαν.

Σήμερα παίζεται ακόμη και θα μετράνε την Πενσυλβάνια μέχρι τελευταίας ψήφου. Ίσως φτάσει στο Ανώτατο Δικαστήριο, ίσως μπουν οι ΗΠΑ σε περιπέτειες. Πρώτα πρώτα μακάρι να χάσει τελικά ο Τραμπ. Στη συνέχεια, να δούμε και στην Ευρώπη αντίστοιχα πλατιές συμμαχίες. Αυτό που κάνει ο Στάρμερ στη Βρετανία ενάντια στον Κόρμπυν είναι ηλιθιότητα, αλλά και από την ευρωπαϊκή Αριστερά δεν λείπει μερικές φορές ο σεχταρισμός. Η πολιτική πραγματικότητα έχει γίνει αμείλικτη. Όπως έλεγαν από τους αντι-Τραμπ Ρεπουμπλικανούς μέχρι τον Σάντερς προχθές: Together we stand, divided we fall.