ΤΑ ΜΠΛΟΚΙΑ

Ειδήσεις και αναλύσεις από τη Λέσβο και την Ελλάδα με αριστερή ματιά!

Απόψεις Δεύτερο Θέμα

Εκλεγμένο αυταρχικό καθεστώς

 

Γράφω υπό τη σκιά μιας αποπνικτικής λογοκρισίας. Μιας ενορχηστρωμένης προσπάθειας ελέγχου της ενημέρωσης, που αρχικά στράφηκε εναντίον κειμένων αναρτημένων στο Facebook από δημοσιογράφους, πανεπιστημιακούς, δικηγόρους και απλούς πολίτες. Όταν αυτό κρίθηκε ατελέσφορο, όταν ο όγκος και η ταυτότητα της διαμαρτυρίας στο δρόμο διέλυσαν το κυβερνητικό αφήγημα περί φιλο-τρομοκρατών υποκινούμενων από τον Σύριζα, η αποσιώπηση της πραγματικότητας οδήγησε στον έλεγχο της εικόνας, στην απόκρυψη των δημοσιογραφικών φωτογραφιών της λαϊκής κινητοποίησης υπέρ του απεργού πείνας Δημήτρη Κουφοντίνα. Το γεγονός ότι η λογοκρισία άρθηκε γρήγορα δεν αναιρεί επ’ ουδενί τη βαρύτητα της αρχικής επιβολής της.

Γράφω όντας σε ακούσια αναμονή ενός θανάτου, που θα συμπαρασύρει στην ανυπαρξία ό,τι είχε απομείνει από ένα διαχρονικά ελλειμματικό κράτος δικαίου σε μια ιδιαίτερα εύθραυστη αστική δημοκρατία. Δεν σκοπεύω να αναλύσω τους λόγους που μας οδήγησαν εδώ, ούτε να επικαλεστώ τις θεμελιώδεις αρχές ενός πολιτεύματος που ψυχορραγεί. Θα αρκεστώ στο να δείξω ότι αυτή η ανθρώπινη και πολιτειακή τραγωδία, που εκτυλίσσεται εδώ και μέρες μπροστά στα μάτια μας, δεν είναι ένα συγκυριακό γεγονός, δηλωτικό ακραίας κυβερνητικής αδιαλλαξίας. Είναι η εργαλειοποίηση ενός συγκυριακού γεγονότος, που πυροδοτήθηκε από τις σωρευτικές παραβιάσεις του νόμου εις βάρος του Δημήτρη Κουφοντίνα, στο πλαίσιο ενός ευρύτερου στρατηγικού σχεδίου άρρητης μεταβολής της σχέσης Πολιτείας-πολίτη με στόχο την επιβολή μιας αυταρχικής μορφής διακυβέρνησης.

Θεωρώ ότι το σχέδιο αυτό αποκαλύπτεται σταδιακά, όχι μόνο για να μη προκαλέσει θυελλώδεις αντιδράσεις, αλλά και για να μπορεί κάθε φορά να νομιμοποιείται πειστικά χάρη στην επίκληση διαφορετικών ανά περίπτωση επιχειρημάτων. Τα επιχειρήματα αυτά υπακούουν σε μια οργουελιανή λογική αντιστροφής, διαστρέβλωσης ή απόκρυψης της πραγματικότητας (Η οργουελιανή γλώσσα της Κατεχάκη). Ο περιορισμός του δικαιώματος του συνέρχεσθαι νομιμοποιήθηκε στο όνομα της προστασίας του κοινωνικοοικονομικού βίου – ενώ η ΕΛ.ΑΣ διαταράσσει δυσανάλογα τον κοινωνικοοικονομικό βίο κλείνοντας αναίτια για πολλές ώρες σταθμούς του μετρό όποτε υπάρχει διαδήλωση στο κέντρο. Ο εξοπλισμός των ενστόλων με φορητές κάμερες επιτήρησης νομιμοποιήθηκε στο όνομα της πάταξης των κακοπροαίρετων καταγγελιών αστυνομικής βίας και αυθαιρεσίας εκ μέρους των πολιτών – υπονοώντας ότι δεν υπάρχει πραγματική αστυνομική βία και αυθαιρεσία. Το σώμα αστυνόμευσης των Πανεπιστημίων νομιμοποιήθηκε στο όνομα της καταπολέμησης της ανομίας/εγκληματικότητας και της διαφύλαξης της ακαδημαϊκής ελευθερίας – παρά την κατηγορηματική αντίθεση της Συνόδου των πρυτάνεων που επικαλείται την απουσία εντάσεων στη συντριπτική πλειοψηφία των Πανεπιστημίων, τη συνεπακόλουθη παραβίαση του πανεπιστημιακού αυτοδιοίκητου και τον περιορισμό της ακαδημαϊκής ελευθερίας του λόγου.

Αναγκαία προϋπόθεση για την εφαρμογή του σχεδίου είναι η άρση ορισμένων συνταγματικών εγγυήσεων. Η βαθμιαία συρρίκνωση του Συντάγματος εκδηλώθηκε αρχικά με την υιοθέτηση του νόμου για τις διαδηλώσεις, που περιορίζει αντισυνταγματικά το δικαίωμα του συνέρχεσθαι εξαρτώντας το από προγενέστερη άδεια της ΕΛ.ΑΣ στον εκ του νόμου αναγκαίο πλέον διοργανωτή της διαδήλωσης και αστικά υπεύθυνο για όσες βλάβες προκληθούν από τους διαδηλωτές (Από τον αυταρχισμό στη συνταγματική εκτροπή). Λίγο αργότερα, θεσπίστηκε ένα καθεστώς διευρυμένης επιτήρησης των διαδηλώσεων με επίκεντρο την εισαγωγή μεθόδων καταγραφής/ταυτοποίησης των προσώπων των διαδηλωτών χάρη στις φορητές κάμερες των ενστόλων (Η ενίσχυση της επιτήρησης και η κοινωνική (μας) απάθεια).

Όταν διαμορφώθηκε αυτό το πλαίσιο περιορισμού της διαμαρτυρίας στο δρόμο, ο αυταρχισμός ανέβηκε μια κλίμακα, στοχοποιώντας αυτή καθαυτή την άσκηση του δικαιώματος του συνέρχεσθαι με μια σειρά κατάφωρα αντισυνταγματικών απαγορεύσεων των διαδηλώσεων. Η στοχοποίηση αυτή εκδηλώθηκε, με τη σειρά της, σταδιακά. Η απαγόρευση των εορτασμών της επετείου του Πολυτεχνείου επέτρεπε την ολιγάριθμη συγκέντρωση ατόμων. Η απαγόρευση εορτασμού της επετείου της δολοφονίας του Γρηγορόπουλου επέβαλλε μια εκ των πραγμάτων απαγόρευση κυκλοφορίας σε ένα μέρος της Αθήνας χωρίς καν κάποια προσχηματική έστω νομική βάση. Η απροκάλυπτη καταστολή των συγκεντρώσεων αλληλεγγύης στον Δημήτρη Κουφοντίνα συντελέστηκε επανειλημμένως σε δημόσια θέα ως ηθελημένη εκ των άνω επίδειξη νομικού κυνισμού: δεν υπήρξε ούτε προγενέστερη προσχηματική απαγόρευση, ούτε ένας κατ’ επίφαση λόγος δικαιολόγησης της καταστολής, ούτε μεταγενέστερη εξήγηση. Η περιστολή του δικαιώματος του συνέρχεσθαι επιβάλλεται πλέον ως μια πολιτική κανονικότητα. Είναι ενδεικτικό ότι, ενώ οι αρχικές απαγορεύσεις των διαδηλώσεων προκάλεσαν θύελλα καταγγελιών από αρχηγούς πολιτικών κομμάτων, νομικούς κύκλους και την κοινωνία των πολιτών, οι σωρευτικές απαγορεύσεις των διαδηλώσεων αλληλεγγύης στον Δημήτρη Κουφοντίνα καταγγέλθηκαν ως προς τη βία της καταστολής και όχι ως προς την αντισυνταγματικότητά τους.

Η περαιτέρω κλιμάκωση του αυταρχισμού εκδηλώθηκε με τη διεύρυνση του πεδίου ελέγχου της διαμαρτυρίας, που περνά από το δρόμο στους εσωτερικούς δημόσιους χώρους, μέσω της σύστασης σώματος αστυνόμευσης των Πανεπιστημίων και εγκατάστασης συστημάτων επιτήρησης των πανεπιστημιακών χώρων. Δεδομένης της κλιμακούμενης αποδυνάμωσης του εργατικού κινήματος, ως απότοκο της μνημονιακής κρίσης και της επιπρόσθετης επισφάλειας λόγω της πανδημίας, η επιδιωκόμενη εξασθένιση του φοιτητικού κινήματος – που διαφαίνεται και από την κατάργηση των φοιτητικών παρατάξεων – αποβλέπει στην καθυπόταξη της δεύτερης, μετά την εργατική, μήτρας γένεσης λαϊκών αντιστάσεων.

Η συγκυριακή ένταξης της απεργίας πείνας του Δημήτρη Κουφοντίνα σ’ αυτό το δρομολογημένο πλαίσιο κυβερνητικής δράσης λειτούργησε ως αφορμή για την εφαρμογή του τρίτου σκέλους του στρατηγικού σχεδίου εκμηδένισης των εστιών δημόσιας διαμαρτυρίας, στοχεύοντας την καθαυτή πολιτική της μήτρα – την αναρχία, την άκρα αριστερά και, γενικότερα, την Αριστερά. Η επικοινωνιακή ταύτιση με την αξιωματική αντιπολίτευση όσων κατήγγελλαν την παραβίαση των αρχών του κράτους δικαίου εξυπηρετεί μεν προφανή πολιτικά διακυβεύματα, αλλά παράλληλα προαναγγέλλει τον πολιτικό χώρο που θα κατασταλεί και θα απαξιωθεί στις πιθανολογούμενες βίαιες αντιδράσεις μετά τον ενδεχόμενο θάνατο του απεργού πείνας.

Το σχέδιο αυτό δεν θα μπορούσε να νομιμοποιηθεί χωρίς την έμπρακτη συμβολή της συντριπτικής πλειοψηφίας των συστημικών ΜΜΕ. Όταν η αποτελεσματικότητα του σχεδόν απόλυτου ελέγχου της ενημέρωσης άρχισε να κλονίζεται από την αντισταθμιστική λειτουργία των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, αναδύθηκε το επόμενο επίπεδο του αυταρχισμού μέσω του ελέγχου της εικονικής διαμαρτυρίας. Η μεν μαζική έκκληση προς την Πρόεδρο της Δημοκρατίας αποσιωπήθηκε, ενώ παράλληλα κινητοποιήθηκε ένας πρωτοφανής μηχανισμός λογοκρισίας τόσο του κριτικού δημόσιου λόγου όσο και της απεικόνισης της διαμαρτυρίας στο δρόμο.

Οι μετασχηματισμοί του πολιτεύματος είναι σε εξέλιξη. Τα δεδομένα που έχουμε προς το παρόν δηλώνουν ότι η διακυβέρνηση της χώρας προσιδιάζει σε εκλεγμένο αυταρχικό καθεστώς.