«Είναι οι γκρίζοι άνθρωποι που φτιάχνουν μια χώρα, αυτοί που δεν υπολογίζονται, σωπαίνουν, υπομένουν ή ίσως και να χειροκροτούν, αλλά περιμένουν να περάσει η μπόρα. Συνηθίζεις να πιστεύεις ότι θα περάσει, ότι περνάει. Πρέπει να σου φτάσει το νερό μέχρι τον λαιμό για να παραδεχτείς πως έχει συμβεί το ανεπανόρθωτο. Ετσι συμβαίνουν φοβερά πράγματα» – Ροσάνα Ροσάντα.
«Σε ένα παρόν όπου δεν καταλάβαινα τίποτα, δεν έβλεπα τίποτα, όλα έκλειναν, το ένα πράγμα πίσω από το άλλο, τα πάντα ήταν απαγορευμένα για μένα, εκτός από το να ανοίξω ένα βιβλίο, να ανοίξω διάπλατα τις πόρτες και να διακρίνω ποντικούς του παρελθόντος. Πότε δεν θα μπορούσα να σταματήσω, να εμβαθύνω, να μάθω στ’ αλήθεια, και πώς να καταλάβω χωρίς να γνωρίζω τι γράφτηκε πριν;» Η ίδια.
Μια «ράτσα αφεντικών» και οι πολιτικοί της μέντορες, ομνύοντας στην υπεροχή του ιδιωτικού πλούτου, έχουν αλώσει τις εξουσίες και έχουν καθίσει πάνω στη χώρα. Νομοθετούν με αντισυνταγματική μανία και ορθώνουν «θεσμικά» εμπόδια απέναντι στη διαφωνία, στην ανυπακοή, στην αντίσταση. Θέλουν να αποκλείσουν την κυβερνητική επάνοδο της Αριστεράς. Αλλά ιστορικά, όπου υπήρξε μίσος για την Αριστερά και τους συμμάχους της και επομένως μέσα καταστολής, η δημοκρατία βρέθηκε σε κίνδυνο, περιορίστηκε ή καταλύθηκε. Αν ο φασισμός μπορεί να μετενσαρκωθεί χωρίς τραύματα σε δημοκρατία, μπορεί να συμβεί και το αντίστροφο.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν είναι ένας οποιοσδήποτε συντηρητικός πολιτικός, αλλά ένας σφετεριστής της εξουσίας, την οποία κατέλαβε χάρη στη δύναμη των καναλιών και ενός μικρού κύκλου ατόμων της ολιγαρχίας. Και έτσι συμπεριφέρεται, ως δήθεν «τολμηρός μεταρρυθμιστής», ενώ στην πραγματικότητα υπηρετεί τα πιο σκοτεινά συμφέροντα. Ολιγοκράτες, διεφθαρμένοι και διαφθορείς και κάποιοι, παρά ταύτα, κάνουν λόγο για «καθωσπρεπισμό».
Παρά την αλματώδη εξάπλωση της τεχνολογίας και μπροστά στην τέταρτη βιομηχανική επανάσταση, ο άνθρωπος εξακολουθεί να συγκροτεί το μέτρο της κίνησης προς τα εμπρός. Ο άνθρωπος, που έχει μια διέξοδο για τα πάντα εκτός από τον θάνατο, όπως είπαν οι φιλόσοφοι. Και ειδικά ο νέος άνθρωπος.
Οι νέοι μέσα από τον καταιγισμό της οικονομικής και πανδημικής κρίσης έχουν πρόδηλη και έκδηλη αγωνία για το μέλλον, κυριαρχούνται από την απόγνωση, αισθάνονται κούραση και βρίσκονται μπροστά στην αφόρητη μοναξιά και την παραίτηση.
Παρ’ όλα αυτά οι νεανικές «μάζες» θα βρεθούν γρήγορα και πάλι στους δρόμους και στις πλατείες. Οχι ως άτομα που θυμούνται, αλλά ως άτομα που ανακαλύπτουν, όπως μου δόθηκε ήδη η ευκαιρία να επισημάνω. Και βεβαίως από τον Σεπτέμβριο θα κατακλύσουν και τα πανεπιστημιακά αμφιθέατρα.
Ηδη οι δημοκρατικές πολιτικές δυνάμεις έχουν απαντήσει στις μαύρες και φαιές νεοδημοκρατικές θεωρίες και νομοθετικές πράξεις, τωρινές ή μέλλουσες, για το Πανεπιστήμιο. Μεγαλύτερη και πολύ διαφορετική μόρφωση, δημοκρατική διεύρυνση του θεσμού, αυστηρή υπεράσπιση της αυτοδιοίκησης και της αυτονομίας από τις επιδρομές της βιομηχανίας και της κυβέρνησης, κοινωνική παιδεία για όλους.
Οι φοιτητές αμέσως θα αντιληφθούν ότι κομβικό ζήτημα της σύγκρουσης είναι η κοινωνική και ταξική διάκριση και η εξουσιαστική επιβολή της κουλτούρας των κυρίαρχων κοινωνικών και οικονομικών ομάδων. Θα αντιληφθούν ότι επιχειρείται η αλλαγή της έκφρασης, της γλώσσας, του επιστημονικού περιεχομένου, του τρόπου διδασκαλίας και μετάδοσης γνώσεων, της ακαδημαϊκής και πολιτικής παράδοσης στα Πανεπιστήμια.
Και η εξεγερτική διάθεση και αντίστασή τους, μέσα και έξω από τους ακαδημαϊκούς χώρους, θα είναι ιστορική και μνημειώδης. Θα υπερβεί κάθε αντιπολιτικό φρόνημα αποχής, θα δώσει χέρι βοήθειας στην καθημαγμένη κοινωνία, θα επιφέρει ανατροπές και παραιτήσεις και θα συμπροσδιορίσει τις πολιτικές εξελίξεις μέχρι τις εκλογές. «Αν πολεμήσουμε, θα πεθάνουμε. Αν δεν πολεμήσουμε, θα πεθάνουμε. Ας πολεμήσουμε λοιπόν».
Οποιος πολιτικός χώρος μιλήσει για τυχόν «εξτρεμιστικές τάσεις» στο φοιτητικό αντιστασιακό ξεκίνημα, θα χάσει τους νέους.
Οι συνάδελφοι καθηγητές οφείλουν να συμπαραταχτούν και να μην περιοριστούν απλώς στο «να βγάλουν τα χαλιά από το γραφείο τους» (Κλοντ Λεβί-Στρος). Αλλως θα βρεθούν στη δίνη των αντιμαθημάτων και της αυτοδιαχείρισης.
Τυχόν κατασταλτική-αστυνομική παρέμβαση, εκτός ή εντός, θα έχει ανυπολόγιστες ή απροσμέτρητες συνέπειες. Οι ασκούμενες εξουσίες ή προσαρμόζονται ή ανατρέπονται.
Ομότιμος καθηγητής, πρώην αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Αιγαίου
