Εργασιακοί θύτες: Όλοι τους έχουν μία δικαιολογία αλλά και μια καλή θέση στον κουβά
Η κακοποίηση στη δουλειά, χρόνια τώρα, έχει αποκτήσει εκρηκτικές διαστάσεις κι είναι γνωστή σε όλους. Ξεκινά από την αναίδεια των ανωτέρων και τελειώνει πυροβολώντας εργάτες γης στη Μανωλάδα. Ξεκινά από τις απαιτήσεις της εργοδοσίας για επιστροφή καταβληθέντος δώρου και τελειώνει με διευθυντικές μπουνιές στο πρόσωπο του κούριερ, στέλνοντας τον στο ΚΑΤ επειδή δεν πρόλαβε να μοιράσει όλα τα δέματα στους παραλήπτες.
Πως μας προέκυψε λοιπόν τόση ευαισθησία τώρα; Απλούστατα, η είδηση ότι ο τάδε «γνωστός» άσκησε mobbing στη δείνα συνεργάτιδα, μας γαργαλά το υπογάστριο. Πρόκειται δηλαδή για επιλεκτική ανατριχίλα.
Κι επειδή δεν μιλήσαμε για τους αφανείς δεν πρέπει να μιλήσουμε για τους γνωστούς; Μιλήστε όσο θέλετε, αλλά το θέμα μου είναι η επιλεκτική σιωπή ή αδιαφορία, που ως μπερντές κρύβει το βρώμικο των πολλών. Θέμα μου είναι ο περιορισμένος χαρακτήρας τού ενδιαφέροντος.
Εργασιακός θύτης
Πέρα των όποιων επωνύμων που μπερδεύουν την τέχνη τους με την ασέβεια, υπάρχει ένα αχανές εργασιακό πεδίο βολής. Σε αυτό το πεδίο, συμπλεγματικοί μικρομεσαίοι ασκούνται στον υποδόριο εργασιακό εκφοβισμό προς τους γύρω και προς τους «κατώτερους» ασκώντας mobbing. Πρόκειται για μία εκφοβιστική μέθοδο που στόχο έχει να κατασκάψει τις όποιες αντιστάσεις.
Παίζουν με τις ζωές των άλλων επειδή είναι ανικανοποίητοι με τη δική τους. Υπηρετούν το συμφέρον τους εισηγούμενοι ποιοι να απολυθούν, με τον ίδιο τρόπο που παραγγέλνουν από τον κατάλογο τι θα φάνε. Δεν είναι αφεντικά αλλά με την μικροποσότητα εξουσίας που διαθέτουν, κάνουν διορθωτικές κινήσεις προς όφελός τους. Ασκώντας ψυχολογική κακομεταχείριση κλαδεύουν τη μοίρα αυτών που αδυνατούν να προστατευτούν. Κι όλη αυτήν την υποτίμηση, την ταπείνωση, τη σκληρότητα προς τους άλλους, την μετατρέπουν σε ένα εξωραϊστικό αφήγημα με τον τίτλο «επαγγελματισμός» ή «καριέρα».
Αυτοί οι εργασιακοί θύτες που βρίσκονται στο εργοστάσιο, στα καταστήματα, στα γραφεία, επιφανειακά́ ίσως και να φαίνονται γοητευτικοί́. Όμως αυτό που κουβαλούν είναι ένα χαμηλό́ επίπεδο συναισθηματικής ανάπτυξης κι ένα εσωτερικευμένο αίσθημα ντροπής. Η γαλλίδα ψυχίατρος Marie France Hirigoyen, κάνει λόγο για προσωπικότητες που αυτοϊκανοποιούνται «πληγώνοντας» συνανθρώπους του. Ποσώς όμως μας ενδιαφέρουν τα προσωπικά τους φαντάσματα.
Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι ότι κάνουν το μεροκάματο των άλλων πικρό και τον μισθό φαρμακωμένο. Γιατί οι θέσεις εργασίας δεν περισσεύουν, το παιδί πρέπει να ντυθεί, κι ο λογαριασμός του σπιτιού να πληρωθεί. Και τι να πουν εξ άλλου; Οι πράξεις του εργασιακού θύτη γίνονται με τρόπο δόλιο και κεκαλυμμένο. Μέχρι να σπάσει ο διάολος το ποδάρι του και από το mobbing να περάσει στις γροθιές. Οπότε με τις ακτινογραφίες από το ΚΑΤ ίσως μπορέσει το θύμα να αποδείξει του λόγου του το αληθές.
Υπάρχει μια ηδονή να βλέπει το πλατύ κοινό αυτούς που έκανε είδωλα, να γκρεμίζονται. Όμως αυτή η διέγερση ουδόλως έχει να κάνει με αληθινό ενδιαφέρον για το δίκαιο, στο χώρο της εργασίας. Εκεί όπου η ανάγκη επιβίωσης κάνει τους ανθρώπους αδύναμους να υπερασπιστούν τον εαυτό τους και το άγχος της καθημερινότητας σωματοποιείται. Εκεί όπου δεν αποδίδεται δικαιοσύνη κι οι αφανείς υποφέρουν εγκλωβισμένοι, σε ένα περιβάλλον εξουσιαστικό, γεμάτο ήττες.