Γιώργος X. Παπασωτηρίου
Για ποιο λόγο η Ιταλία γνωρίζει την κόλαση του Δάντη; Καμιά άλλη χώρα δεν γνώρισε ανάλογη τραγωδία; Γιατί; Είναι τυχαίο ότι επλήγη η αναπτυγμένη, βιομηχανική βόρεια Ιταλία, η Λομβαρδία του Σαλβίνι και της φασιστικής Λέγκας του Βορρά; Ασφαλώς όχι. Οι φασίστες, πιο ακραίοι και από τους νεοφιλελεύθερους, επέβαλαν την απόλυτη συρρίκνωση του συστήματος δημόσιας υγείας. Γιατί το μεγάλο πρόβλημα αυτή τη στιγμή στην Ιταλία (κυρίως στη βόρεια) είναι ότι κατέρρευσε το ήδη αποδυναμωμένο σύστημα υγείας. Οι γιατροί υποχρεώνονται να εγκαταλείψουν τους ηλικιωμένους (που γι’ αυτό πεθαίνουν) και να φροντίσουν τους νεότερους καθώς δεν υπάρχουν κρεβάτια στις εντατικές. Το καπιταλιστικό σύστημα έχει κάθε φορά το «καταραμένο του απόθεμα» που πρέπει να ξεφορτωθεί, έχει τους αναλώσιμους που λένε και οι κυνικοί ξένοι συνάδελφοι του κυρίου Τσιόδρα. Έχει δίκιο κι ο Ράμφος. Όντως ο κοροναϊός είναι ευλογία για τον καπιταλισμό, αφού τον απαλλάσσει από το μη παραγωγικό και ζημιογόνο(συντάξεις, υγεία…) μέρος του κοινωνικού σώματος. Βέβαια, ο Ράμφος δεν συγκαταλέγει τον εαυτό του στους ηλικιωμένους, ή τουλάχιστον στους ζημιογόνους. Αυτός εξακολουθεί να είναι απόλυτα παραγωγικός για το σύστημα.
Ένας ακόμα λόγος της διάδοσης του κοροναϊού στη Βόρεια Ιταλία είναι ότι δεν σταμάτησε η βιομηχανική παραγωγή. Η κυκλοφορία μπορεί να απαγορεύτηκε. Ο εγκλεισμός μπορεί να επιβλήθηκε με αυστηρά μέτρα και απαγόρευση της κυκλοφορίας. Ακόμα και οι εκκλησίες έκλεισαν. Αλλά τα εργοστάσια συνέχισαν να λειτουργούν. Η αγία… Παραγωγή δεν σταματά ποτέ. Δείτε αυτή τη φωτογραφία από το πρωινό μετρό του Μιλάνου της Ιταλίας. Είναι μια φωτογραφία των ΕΡΓΑΤΩΝ που πηγαίνουν να δουλέψουν στην πρωινή βάρδια.
Ο ιός (δες και το σημείωμα «Κοροναϊός, νεοφιλελευθερισμός και οικολογία») οφείλεται στην καταστροφή που επιφέρει στη Φύση η καπιταλιστική εκμετάλλευση. Όμως αυτό που συμβαίνει σήμερα με την πανδημία(μακριά από εμάς η συνωμοσιολογική προσέγγιση περί κατασκευής του ιού), θα αξιοποιηθεί από το καπιταλιστικό σύστημα για μία άνευ προηγουμένου αλλαγή της οργάνωσης της ανθρώπινης κοινωνίας και μεταλλαγής του ίδιου του ανθρώπου. Όντως είναι «μία ευκαιρία», όπως λένε οι άτρωτοι «από πάνω», που είχαν στριμωχτεί τελευταία στη Χιλή, στο Παρίσι, στο Χονγκ Κονγκ, στη Βολιβία, στη Βαγδάτη, παντού. Η «βιο-εξουσία» έχει την ευκαιρία να τελειοποιήσει και να επιβάλλει χωρίς τη βία των δυνάμεων καταστολής της τις τεχνικές της. Ήδη ο έλεγχος και η επιτήρηση λαμβάνουν εφιαλτικά χαρακτηριστικά με τα «τσιπάκια» παρακολούθησης (gps), που βάζουν στους ασθενείς στη Νότια Κορέα.
Περισσότερο και από τον εγκλεισμό και τον περιορισμό της ελευθερίας είναι ότι ο περιορισμός δεν προέρχεται από εμάς, δεν τον επιλέγουμε εμείς και προπάντων δεν το ελέγχουμε. Μας ελέγχουν. Από τη λεκτική ήπια βία του λόγου του αγαθού “ιεροκήρυκα” Σωτήρη Τσιόδρα και των μαρκουτσοφόρων παιδονόμων, που συμπληρώνεται από τη χειρονακτική άγρια βία των σερίφηδων του Χρυσοχοΐδη, μέχρι την κατατρομοκράτηση από τον αόρατο και ανέλεγκτο ιό. Αυτόν τον Μεγάλο Άλλο, τον Τιμωρό που περιμένει στη γωνία για να τιμωρήσει κάθε μας παρέκκλιση από τους κανόνες πειθαρχίας και υπακοής. Και η ανισχυρία μας είναι ολοσχερής, καθώς εδώ δεν χωράει καμία επανάσταση, καμία εξέγερση, καμία ανυπακοή, ούτε ένας σπασμός αντίδρασης, ούτε ένα passage a l’ act. Γιατί ο εχθρός είναι αόρατος. Μάλιστα, μοιάζει να συμμαχούν μαζί μας απέναντί του και οι αντίπαλοί μας, οι “από πάνω”, αυτοί που αμέσως ή εμμέσως ευθύνονται για την δημιουργία του, αυτοί που τσάκισαν την ισορροπία της φύσης, αυτοί που διέλυσαν το κοινωνικό κράτος και το σύστημα υγείας, αυτοί που αξιοποιούν την κρίση προς όφελός τους. Τώρα χειροκρατάμε μαζί τους στα μπαλκόνια τους απροστάτευτους γιατρούς και τους “μελλοθάνατους” που πεθαίνουν σαν τα σκυλιά στ’ αμπέλι…
Τι μας μένει; Η λογική του κοινού νου λένε κάποιοι. Η λογική της επιστήμης λένε άλλοι. Τη φωνή της λογικής και της ανθρώπινης ψυχής υποστηρίζουν μερικοί. Τη Λογική τη Ερήμου έλεγε ο Μποντριγιάρ, που φαίνεται να επαληθεύεται. Γιατί απέναντι σ’ αυτό που συμβαίνει, σήμερα, θα μπορούσε να αντιπαρατεθεί μόνο η “λογική της ερήμου”: «Η άτρωτη χάρη του κλίματος, προνόμιο της φύσης που αποτελειώνει τον παράλογο πλούτο των ανθρώπων». Εμείς επιμένουμε ότι μας μένει ακόμα η αληθινή ανθρωπιά, που χωρίς λυγμούς και μουτζοκλάματα, συνεχίζει να πηγαίνει αθόρυβα τρόφιμα και φάρμακα στους αναγκεμένους, στους άστεγους, στους πρόσφυγες, στους μετανάστες. Είναι αυτά τα παιδιά, η Μαρία, η Τόνια, η Χρύσα, σηματωροί και φώτα στο σκοτάδια του καιρού..