Η νίκη της Τζόρτζια Μελόνι και της ακροδεξιάς κουστωδίας της ήταν ένα κακό που πλησίαζε με σταθερή ταχύτητα εδώ και καιρό. Κανείς από το αντίθετο ρεύμα δεν στάθηκε ικανός να στρίψει το τιμόνι και να αποτραπεί η σύγκρουση. Η Ιταλία είναι σήμερα ένα ατελείωτο αυτοκινητικό δυστύχημα. Και μάλιστα ένα δυστύχημα προβλέψιμο, το οποίο έφτασε με την ακρίβεια του ραντεβού.
Οι λόγοι και τα αίτια της ανόδου και της επικράτησης μιας απολύτως ξεκάθαρης ακροδεξιάς πολιτικής πρότασης μπορούν να ανιχνευτούν τόσο στις παθογένειες του ιταλικού πολιτικού βίου, όσο και στην ίδια την πολιτική συγκυρία των τελευταίων ετών. Εδώ δεν θα προσπαθήσουμε να τα εξετάσουμε. Αυτό που θέλουμε να τονίσουμε είναι ένα συμπέρασμα το οποίο μοιάζει εξίσου τρομακτικό για κάθε ευρωπαϊκή χώρα. Ο φασισμός δεν είναι πλέον ταμπού.
Ενας φασισμός που δεν θα εκφράζεται από λούμπεν εξτρεμιστές (όπως π.χ. Χρυσή Αυγή) αλλά από ραφιναρισμένους ακροδεξιούς με παρόμοια ατζέντα μπορεί να γίνει αποδεκτός από μια μεγάλη μερίδα κόσμου ως κάτι το πολιτικά αποδεκτό. Η Ιστορία μοιάζει να χάνει το βάρος της, αφού η παραπομπή στα εγκλήματα του παρελθόντος δεν πείθει ως επιχείρημα. Η ιστορική απόσταση, το βιολογικό τέλος των γενεών που υπήρξαν μάρτυρες των φασιστικών εγκλημάτων και η αναθεωρητική σχετικοποίηση γεγονότων και ιδεολογιών λειαίνουν τον φασιστικό εφιάλτη.
Ταυτόχρονα όμως πρέπει να ομολογήσουμε ένα δυσάρεστο συμπέρασμα. Η δημοκρατία (στη μορφή που έχει στις δυτικές κοινωνίες) δεν καταφέρνει να πείσει για την ιερότητά της. Ταυτισμένη με τη μία και μόνη εκδοχή της των τελευταίων δεκαετιών γίνεται αντιληπτή περισσότερο ως αναγκαίο κακό και λιγότερο ως κατάκτηση.
Η κακή διαχείριση των πολλαπλών κρίσεων, η οποιαδήποτε έλλειψη προοπτικής, η χαώδης απόσταση από τις ανάγκες και τις επιθυμίες του κόσμου έχουν ως αποτέλεσμα την ανάγκη μιας εναλλακτικής. Και αφού η ίδια η δημοκρατία δεν κατάφερε να περιγράψει τον εαυτό της ως πρόταση με διαφορετικούς τρόπους, το έκαναν οι εχθροί της και μάλιστα στο όνομά της.
Η ιστορία της Μελόνι δεν είναι μια ιταλική υπόθεση. Είναι ένας ευρωπαϊκός εφιάλτης. Αυτό που παρακολουθούμε δεν είναι απλώς η άνοδος της Ακροδεξιάς σε μια σειρά από ευρωπαϊκές χώρες (σήμερα η Ιταλία, χθες η Σουηδία, προχθές η Γαλλία). Στην πραγματικότητα είναι η μετατόπιση της ίδιας της Δεξιάς στο σύνολό της. Αυτή η μετατόπιση μπορεί να εκφράζεται στην πιο ξεκάθαρη φάση της με την άνοδο ενός ακροδεξιού κόμματος. Αυτό όμως δεν είναι η μόνη έκφραση.
Ακόμα πιο συχνά, παραδοσιακά δεξιά κόμματα εξουσίας υιοθετούν στοιχεία από την ατζέντα ακροδεξιών κομμάτων προσπαθώντας να σταματήσουν την εκλογική αιμορραγία προς αυτούς τους χώρους. Και ακόμη, πολύ συχνά τα κόμματα μεταμορφώνονται από εσωτερικές διεργασίες προς μια αυταρχικότερη μορφή που καρκινοβατεί στα όρια της δημοκρατίας. Ας μην περιμένουμε λοιπόν μορφώματα αντίστοιχα με αυτό των Αδελφών της Ιταλίας ώστε να φοβηθούμε για το ότι η Ακρα Δεξιά κυριαρχεί στην Ευρώπη. Τα παραδοσιακά κόμματα που μετατοπίζονται μπορεί να είναι εξίσου τρομακτικά.
Για να έρθουμε στα δικά μας, θα μπορούσαμε να κάνουμε απλώς μια επιλογή διαφόρων πρόσφατων γεγονότων και τάσεων: η ραγδαία αύξηση του αυταρχισμού (στάση της αστυνομίας στο ΑΠΘ ή στην πλατεία Εξαρχείων), η κυριαρχία του παρακράτους με τις πρωθυπουργικές ευλογίες στην περίπτωση των υποκλοπών, η μιντιακή μονοφωνία και απόκρυψη πληροφοριών, οι δολοφονίες μεταναστών στα σύνορα και οι επαναπροωθήσεις, ο μεταμοντέρνος αντικομμουνισμός εκφρασμένος ως αντισύριζα-αντιδικαιωματισμός-αντιαριστερισμός ή αντίθεση σε οτιδήποτε διαφωνεί με την κυβερνητική γραμμή, η καλλιέργεια ενός εθνικιστικού κλίματος από πολιτικούς και από μίντια προς μια μόνιμη κατάσταση έκτακτης πατριωτικής ανάγκης που θα αυξάνεται καθώς πλησιάζουμε στις εκλογές – όλα αυτά και άλλα τόσα περιγράφουν ακριβώς μια μετατόπιση προς την Ακρα Δεξιά. Η ενδεχόμενη μετεκλογική συνεργασία με την Ελληνική Λύση θα αποτελέσει απλώς την τελική επικύρωση της μετατόπισης αυτής.
