Στα λεπτά και πολύπλοκα ζητήματα οφείλει κανείς να μετράει τα λόγια του δυο και τρεις φορές πριν τα εκφέρει. Ιδίως αν αυτός είναι δημόσιο πρόσωπο και, άρα, τα λεγόμενά του έχουν ευρύ ακροατήριο, που σημαίνει ότι είναι, εξ ορισμού, εκτεθειμένα στον κίνδυνο της παρανάγνωσης.

Αναμφίβολα, οι ελληνοτουρκικές σχέσεις είναι ένα τέτοιο ζήτημα. Η περίοδος όξυνσης την οποία διανύουν εσχάτως έχει φέρει τα ελληνοτουρκικά στο κέντρο του δημόσιου λόγου. Οτιδήποτε σχετικό με αυτά λέγεται εν γνώσει ότι θα ακουστεί δημοσίως –εντός και εκτός συνόρων– πρέπει να έχει προηγουμένως υποβληθεί στη βάσανο του από ποιόν θα ακουστεί και, κυρίως, πώς θα ερμηνευτεί στη συγκεκριμένη συγκυρία, στη χρονική στιγμή κατά την οποία θα ειπωθεί.

Ο κ. Γεραπετρίτης παρέλειψε να το κάμει με τη δέουσα προσοχή. Δύο φορές, με απόσταση λίγων ημερών. Στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του στον Alpha την προπερασμένη Τετάρτη και στην κρατική ραδιοφωνία την περασμένη Τρίτη. Απαντώντας στο ερώτημα ποιες θεωρεί η κυβέρνηση κόκκινες γραμμές για τη χώρα αναφορικά με τα εθνικά χωρικά ύδατα και το ενδεχόμενο της εκ των πραγμάτων αμφισβήτησή τους μέσω των επίμονων κινήσεων του τουρκικού στολίσκου στην περιοχή του νησιωτικού συμπλέγματος του Καστελλόριζου, με διαφαινόμενη την πρόθεση δημιουργίας «γκρίζας ζώνης» εκεί, ο κ. υπουργός Επικρατείας υπήρξε πραγματιστής. Ελλειμματικός πραγματιστής, ωστόσο. Διότι παρέλειψε κάτι εξίσου πραγματικό. Τη συγκυρία.

«Η κόκ­κι­νη γραμ­μή εί­ναι η εθνι­κή κυ­ριαρ­χία. Και όταν λέμε εθνι­κή κυ­ριαρ­χία εν­νο­ού­με αυ­το­νο­ή­τως τα εθνι­κά χω­ρι­κά ύδα­τα, τα οποία σή­με­ρα εί­ναι προσ­διο­ρι­σμέ­να στα έξι ναυ­τι­κά μί­λια…», είπε στον Alpha (14/10). Και επανέλαβε, ευκρινέστατα, πέντε ημέρες αργότερα, στην κρατική ραδιοφωνία: «Η ορθή διάσταση που έχει να κάνει με τις θαλάσσιες ζώνες είναι πολύ συγκεκριμένη. Σήμερα που μιλάμε, τα χωρικά μας ύδατα είναι στα 6 ναυτικά μίλια. Η Ελλάδα διατηρεί μονομερώς το κυριαρχικό της δικαίωμα, ανά πάσα στιγμή με βάση το Διεθνές Δίκαιο, να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα έως τα 12 μίλια. Πέρα από τα 6 μίλια, που είναι χωροθετημένα, είναι διεθνή ύδατα…».

Ορθώς, ο κ. υπουργός Επικρατείας. Ορθότατα. Διότι αυτή είναι η πραγματικότητα. Πρόκειται για επιλογή όλων των κυβερνήσεων μέχρι στιγμής Απλώς παρέλειψε να σταθμίζει το παραγόμενο αποτέλεσμα, δηλ. η δήλωση του να εκληφθεί από την άλλη πλευρά ως φοβική υποχωρητικότητα.

Ίσως δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι, δύο μόλις ημέρες μετά την από ραδιοφώνου δήλωση Γεραπετρίτη, η Άγκυρα κλιμάκωνε την ένταση ανανεώνοντας την Navtex έως τις 27 Οκτωβρίου και ο αντιπρόεδρος της Τουρκίας αποκάλυπτε τις προθέσεις της χώρας του. «Εμείς», είπε ο κ. Φουάτ Οκτάι σε συνέντευξή του στο CNN Turk, «στην υφαλοκρηπίδα μας και σε οποιοδήποτε σημείο μπορούμε, θα κάνουμε έρευνες και δεν χρειαζόμαστε την άδεια ή την έγκριση κανενός. Όπως ξέρετε, κάποια στιγμή αποσύραμε τα πλοία μας στο πλαίσιο της συμφωνίας με την Ελλάδα. Όμως τώρα συνεχίζουμε και θα συνεχίσουμε τις εργασίες μας. Σε αυτή την περιοχή περιλαμβάνεται και η περιοχή που προκύπτει μετά τη συμφωνία ΑΟΖ με τη Λιβύη, αλλά και οι περιοχές που βρίσκονται νότια της Κρήτης. Θα συνεχίσουμε».

Νότια της Κρήτης… Κρατήστε το αυτό.

Διότι το λάθος του κ. Γεραπετρίτη δεν έγκειται μόνο στο ότι παρέβλεψε τη συγκυρία, αλλά και στο ότι το πραγματικό κίνητρο των δηλώσεών του δεν ήταν η πρόθεση να υπογραμμιστεί η προσήλωση της Ελλάδας στη διεθνή νομιμότητα. Ήταν να δοθεί ανοιχτή απάντηση στο υποκρυπτόμενο ζητούμενο της ερώτησης για τις κόκκινες γραμμές της κυβέρνησης, δηλ, τι απαντά η κυβέρνηση στην πρόταση του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης για επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια ανατολικά και νότια της Κρήτης, «κυριαρχικό δικαίωμα της χώρας αλλά και υπολογίσιμο μέσο πίεσης απέναντι στη επιθετικότητα της Τουρκίας και την αδράνεια της Ευρώπης».

Η απάντηση του κ. υπουργού στην πρόταση του Αλέξη Τσίπρα ήταν να την χαρακτηρίσει «επιχείρηση για να χαϊδέψουμε τα αυτιά των πολιτών, για να λαϊκίσουμε και να προσκομίσουμε συγκυριακά πολιτικά οφέλη […] εύκολους λεονταρισμού εν θερμώ».

Αλλά τα προβλήματα είναι προβλήματα διότι τίθενται εν θερμώ. Από τη μεταπολίτευσης μέχρι σήμερα καμιά κυβέρνηση δεν επέλεξε να επεκτείνει τα χωρικά ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια διότι δεν υπήρχε «πυροδότηση» ανάλογη της σημερινής. Σήμερα υπάρχει τουρκική δραστηριότητα στο όριο των 6 ναυτικών μιλίων από το Καστελλόριζο. Θα ήταν ευχής έργο τα 12 μίλια να είχαν επεκταθεί πριν… επεκταθεί εντός τους η τουρκική κινητικότητα, πράγμα που συνέβη εντός εικοσιτετραώρων, παράγοντας προϋποθέσεις «γκρίζας ζώνης».

Θα έχει προλάβει, άραγε, να αντιδράσει έγκαιρα ο πραγματισμός σας, αν εντός εικοσιτετραώρων τα τουρκικά σκάφη, συνοδεία πολεμικών, κάνουν ορατή την εμφάνισή τους 6 και κάτι μίλια ανοιχτά της Αγιά-Φωτιάς και της Ιεράπετρας, κ. Γεραπετριτάκη;

Και πόσο «ανεύθυνη και δημαγωγική» θα μοιάζει τότε «η τοποθέτηση της αξιωματικής αντιπολίτευσης» για τα 12 μίλια, αγαπητοί φίλοι, αγαπητοί σύντροφοι; Πόσο κάτι τέτοιο θα μπορούσε να θεωρηθεί θετική τροπή στην κατεύθυνση του διαλόγου με τη γείτονα χώρα, τον οποίο όλοι μας ευχόμαστε ειλικρινά και χωρίς ίχνος εμπάθειας;