Βλέπεις αυτόν τον ωραίο τύπο στη Χιλή και γεμίζεις αισιοδοξία. Δύσκολα θα καταφέρει πολλά, το πεδίο, και εκεί, είναι ναρκοθετημένο. Σημασία, όμως, δεν έχει αυτό, οι αθεράπευτα απαισιόδοξοι έχουν πολλούς λόγους να αποποιηθούν την τέτοια στάση ζωής τους, έστω για μια βδομάδα. Να νικάς τα παιδιά του Σικάγο, τους ούλτρα νεοφιλελεύθερους και ακροδεξιούς χουνταίους του Πινοσέτ είναι πολύ μεγάλο πράγμα.
Να σε ψηφίζουν οι περισσότεροι από ποτέ στον 21ο αιώνα για πρόεδρο της χώρας σου, να είσαι ο νεαρότερος πρόεδρος που έχει εκλεγεί ποτέ, να αυξάνεις τη συμμετοχή στο δεύτερο γύρο κατά περίπου 8 μονάδες, σε ιστορικό υψηλό, είναι μεγάλο πράγμα.
Να είσαι μόλις 35, να έχεις παραδεχτεί πως έχεις νοσηλευτεί σε ψυχιατρική κλινική, να είσαι σαν το ψάρι στο νερό στο φοιτητικό κίνημα της χώρα από το 2009 κιόλας, να είσαι εξεγερμένος το 2019 στο Σαντιάγκο, να κατάγεσαι από τη νότια εσχατιά της χώρας και του κόσμου μας και να τα καταφέρνεις, είναι τέλειο.
Το Σύνταγμα της Χιλής θα ξαναγραφτεί. Το νερό θα γίνει προσπάθεια να γίνει δημόσιο, το ίδιο και το συνταξιοδοτικό σύστημα. Όχι, ο Γαβριήλ δεν θα τα καταφέρει σε όλα, σε καμία περίπτωση. Ούτε καν στα μισά ίσως. Και σημασία δεν έχει, γιατί είναι κρίκος στην αλυσίδα αυτών που πρέπει να γίνουν, στιγμή στο μακρό χρόνο, συνεχιστής και ανακαινιστής των καλύτερων κομμουνιστικών παραδόσεων της Λατινικής Αμερικής.
Τα υπόγεια ρεύματα των νοοτροπιών, οι μυστικές συναντήσεις φανερωμένες μόνο από την αισθητική ή τα βλέμματα, η κατασκευή των συλλογικών ταυτοτήτων στα «βυθισμένα δίκτυα» της καθημερινής ζωής. Αυτό νίκησε.
«Εγκρίνετε την Αξιοπρέπεια» ονομάστηκε η πλατιά εκλογική του συμμαχία, με κορμό τη ριζοσπαστική Αριστερά, το Κομμουνιστικό Κόμμα και πολλές άλλες δυνάμεις. Μα τι ωραίο όνομα, πόσο πιο εμπνευσμένο από μη εγκεκριμένες προσθήκες σε κάτι άλλες συμμαχίες. Αναγκάστηκε η Κεντροαριστερά να συμμαχήσει μαζί του γιατί τράβηξε τη διελκυστίνδα προς τη μεριά του δυναμισμού κι όχι της σύμβασης. Ναι, συμβιβάστηκε πολλές φορές πριν θέσει υποψηφιότητα και κατά τη διάρκεια της καμπάνιας.
Τις επόμενες μέρες έχουμε να μάθουμε πολλά για τη Χιλή, τον πρόεδρό της, τη συμμαχία του, τα όρια τους. Από τώρα, όμως, ξέρουμε κάποια πράγματα, τα ξέραμε δηλαδή και πριν από την εκλογή του Μπόριτς.
Η Αριστερά μπορεί και να νικάει όταν αντιπροσωπεύει στα σοβαρά τα αιτήματα των κινημάτων, την κινούμενη, ακόμα και την εξεγερμένη, κοινωνία που παράγει την πολιτική από τα κάτω. Ο χαρισματικός ηγέτης θα φαντάζει, αλλά και θα είναι κουρασμένος, τετριμμένος, παλιακός όταν επιδιώκει να φανεί θεσμικά αρεστός και θα συνεπαίρνει την πλειοψηφία της κοινωνίας όταν πιάνει τη ρίζα και την κουνάει ως να σπάσει.
Εμείς, στην Ελλάδα, κάνουμε τα αντίθετα. Νοσταλγοί, φανερά και κρυφά, της εποποιΐας του 2015, που θεωρούμε το δημοψήφισμα όχι σαρδέλα στον ώμο και τιμής μας, αλλά ντροπιαστική υποχώρηση. Κολλημένοι «αντιεε – αντιιμπεριαλιστές – αντικαπιταλιστές» αριστεριστές, με μόνη πρόταση τον σοσιαλισμό αύριο το πρωί, αφού κοινωνικοποιηθούν με ένα άρθρο και έναν νόμο τα μέσα παραγωγής. Συριζαίοι που νομίζουν ότι αν μοιάζουν ΠΑΣΟΚ, θα πάρουν ξανά την κυβέρνηση, αριστερές που νομίζουν πως μπορεί να γίνει όπως το κάναμε στις πλατείες, αντιΣΥΡΙΖΑ αριστεροί που ψηφίζουν ΣΥΡΙΖΑ βρίζοντας. Ομαδούλες με καμία κοινωνική γείωση, που τεντώνουν τον ελιτισμό στο ακρότατο όριο του, οργανώσεις που γράφουν 40 σελίδες θέσεις, ενώ έχουν 40 μέλη. Ναρκισσευόμενοι του ατομικού δρόμου, που πέρασαν ξώφαλτσα από το κίνημα, αλλά λένε και καμιά «αριστερή» πρόταση μετά τη δεύτερη μπύρα. «Αριστεροί» τεχνοκράτες που κάνουν καριέρα και δεν συνεισφέρουν πουθενά, αλλά περιμένουν να τους φωνάξουν σαν σωτήρες. Ηλικιωμένοι και ηλικιωμένες που δεν λένε να ξεκολλήσουν από την καρέκλα και να αφήσουν χώρο για καμία νεότερη γυναίκα να σαρώσει το άπαν σύμπαν. Βαστηχτές κόκκινων λαβάρων, λες και τους όρισε κανείς φάρους του κομμουνισμού. Έξαλλες ή μελό περσόνες του facebook που νομίζουν πως πολιτική είναι like και γουτσουγουνιές. Οι φυλές της ομιλούσας μας Αριστεράς είναι αθεράπευτα κουραστικές, σαν ηττημένες από κούνια, το αντίθετο από αυτό που εκτυλίσσεται εκεί. Ο σπόρος που φυτεύτηκε από το 2006 έως το 2015 περιμένει να βλαστήσει, κουκουλωμένος κάτω από αυτό το χώμα.
Εκεί, ο πρώτος αριστερός πρόεδρος της Χιλής μετά τον Αλιέντε –μα τη γλυκιά, μακρόσυρτη δικαίωση– δεν βγήκε από μοναχός του, γιατί είναι φοβερός ηγέτης, ατσαλάκωτος και πάντα σωστά μακιγιαρισμένος ή επειδή είναι «αριστερός εθνάρχης». Φυσικά και έβαλε νερό στο κρασί του, εννοείται πως συμμάχησε με την κεντροαριστερά λειαίνοντας τις αιχμές του προγράμματός του. Ωστόσο, είναι κατασκευή της εκτεταμένης κοινωνικής διαμαρτυρίας, προϊόν μακράς διαβούλευσης μεταξύ πολλών και διαφορετικών κόμματων, ομάδων, περιοχών, παιδί της επαύξησης της δημόσιας σφαίρας από τους ίδιους τους πολίτες.
Ένα από τα κόμματα που τον στήριξαν όταν ενώθηκε με κάποιο άλλο, έγραφε στην ανακοίνωσή του: «δημιουργούμε ένα νέο κόμμα της φεμινιστικής, λαϊκής, δημοκρατικής Αριστεράς». Ακούστε τι τόλμησαν, να βάλουν το φεμινιστική μπροστά απ’ όλα τα άλλα. Πριν 20 χρόνια το αντιπαγκοσμιοποιητικό κίνημα αμφισβήτησε «το τέλος της ιστορίας». Πριν 10 χρόνια οι διαδηλώσεις της αντι-λιτότητας αμφισβήτησαν το ΤΙΝΑ. Τώρα, η κοινωνική διαμαρτυρία ενάντια στις ανισότητες (anti-inequalities protests), η τρίτη εκδοχή παγκόσμιων καμπανιών διαμαρτυρίας του 21ου αιώνα, έβγαλε τον Μπόριτς πρόεδρο. Και έπεται συνέχεια.
