Παιδιά να τρέχουν και να παίζουν, γυναίκες να κάνουν βόλτα τα παιδιά τους με τα καρότσια, ζευγάρια να περπατάνε πιασμένα από το χέρι. Αυτές είναι οι εικόνες που αντικρίσαμε στο ανοιχτό Κέντρο Φιλοξενίας Προσφύγων στο Καρά Τεπέ στη Μυτιλήνη.
Μια εικόνα τελείως διαφορετική από τη Μόρια, όπου κρατούνται οι πρόσφυγες και οι μετανάστες που έφτασαν στη Λέσβο μετά τις 20 Μαρτίου, ημέρα που τέθηκε σε ισχύ η συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας. Αν όχι όλοι, σίγουρα οι περισσότεροι από αυτούς έχουν υποβάλει πλέον αίτημα για άσυλο και περιμένουν να προχωρήσουν οι απαραίτητες διαδικασίες, ώστε να φύγουν από εκεί.
Στο Καρά Τεπέ δεν θα δεις συρματοπλέγματα, ούτε αστυνομικούς να φρουρούν την πύλη του κέντρου. Η δικαιοδοσία του κέντρου υπάγεται στον Δήμο Λέσβου, ενώ στο χώρο δραστηριοποιούνται η Ύπατη Αρμοστεία και κάποιες ΜΚΟ. Είναι ένα φιλόξενο περιβάλλον γεμάτο οικογένειες και άλλες ευάλωτες ομάδες.
Εδώ δεν υπάρχει καγκελόπορτα που χωρίζει το κέντρο φιλοξενίας από τον «έξω» κόσμο. Οι πρόσφυγες εδώ είναι «φιλοξενούμενοι ταξιδιώτες», όπως υποστηρίζει ο υπεύθυνος του Κέντρου Σταύρος Μυρογιάννης. Μένουν σε οικίσκους και το φαγητό δεν σερβίρεται όπως το συσσίτιο σε ουρά αλλά απευθείας στους οικίσκους, στο «σπίτι» του καθενός.
Ανάμεσα στους διαδρόμους μεταξύ των οικίσκων συναντήσαμε την κοινωνική κουζίνα «Ο Άλλος Άνθρωπος» και την ομάδα Συνύπαρξη που μαγείρεψαν και μοίρασαν φαγητό στους πρόσφυγες. Ένα πιάτο φαγητό, ένα χαμόγελο, ένα «γεια» είναι βάλσαμο γι’ αυτούς τους ανθρώπους που στην ουσία βρίσκονται στη μέση του ταξιδιού τους.
Μετά το φαγητό έρχεται η ώρα για το τσάι. Στην λεγόμενη «πλατεία του Καρά Τεπέ», όπου τα παιδιά παίζουν μεταξύ τους και ζωγραφίζουν, οι πρόσφυγες φτιάχνουν και σερβίρουν τσάι, ενώ μερικά πιτσιρίκια ενθουσιάζονται με τις κάμερες και βοηθούν τους καμεραμάν να μαζέψουν τα «συμπράγκαλά» τους.
Η ώρα του τσαγιού είναι η ώρα της κουβέντας. Συναντώ μια παρέα γυναικών να κάθονται σε παγκάκι έξω από τα προσωρινά τους σπίτια και να συζητάνε. Όλες χαμογελαστές παρά τις δυσκολίες και πάνω απ’ όλα αισιόδοξες ότι θα φτάσουν στον τελικό προορισμό τους.
Η Φατιγιέ έφυγε από την κατεστραμμένη από τους βομβαρδισμούς Χομς για να αναζητήσει μια καλύτερη ζωή μακριά από τους πολέμους και να βρει τον άντρα της στη Γερμανία και να επανενώσει επιτέλους την οικογένειά της. Παρόμοια και η ιστορία της Σιχάν από το Αλέππο που ξεκίνησε από τη Συρία με σκοπό να βρει τον ξάδερφό της στην Γερμανία.
Διερμηνέας μας ο Γιουσέφ. Μας δείχνει μια ταυτότητα που γράφει «Ένωση Παλαιστίνιων Δημοσιογράφων». Δημοσιογράφος ο ίδιος αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη Γάζα και ο δρόμος του τον έβγαλε στην Λέσβο. «Πάω να δω τους φίλους μου στη Μόρια», μας λέει, καθώς ο ίδιος μπόρεσε και εξασφάλισε το πολυπόθητο άσυλο, ενώ οι φίλοι του- συνταξιδιώτες περιμένουν ακόμα. Ούτε αυτός θέλει να μείνει στην Ελλάδα. Ξέρει να μιλάει αγγλικά και γαλλικά. Γι’ αυτό θέλει να πάει σε χώρες της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης.
Περπατώντας πιο πέρα, συναντήσαμε τη Νουρ, άλλη μία Παλαιστίνια, αυτή τη φορά γεννημένη και μεγαλωμένη στη Συρία. Μαζί με τον άντρα της πήραν την απόφαση να αφήσουν την Δαμασκό για να χαρίσουν ένα καλύτερο μέλλον για το γιο τους, που σε λίγες μέρες κλείνει μόλις τα δύο χρόνια.
Τα χαμόγελα και οι χαιρετισμοί στο Καρά Τεπέ πάντα περισσεύουν. Ακόμη και να μην ξέρουν αγγλικά ή ελληνικά θα σου πουν ένα «γεια» ή ένα «hi». Τα έχουν μάθει από τους εθελοντές ντόπιους και ξένους με τους οποίους έρχονται καθημερινά σε επαφή μαζί τους και γι’ αυτούς είναι πλέον σαν οικογένεια.
Μελίνα Βελιμέζη
